|
Tadbirkorlik faoliyati bu –
|
foyda olish maqsadida tavakkalchilik bilan amalga oshiriladigan faoliyat
|
bozor sub’ektlari o'rtasidagi yuqori foyda va ko'proq tavakkalchilikka ega bo'lish uchun kurashni anglatadi
|
iste’mol jarayonida qo'llanilishi mumkin bo'lgan vosita
|
Biznes-reja bu …
|
korxona (firma)ning rivojlanish strategiyasini belgilab beruvchi asosiy jujjatdir
|
asosan ishlab chiqarish bo'limining rejasidir
|
asosan marketing bo'limining rejasidir
|
Kompaniyaning kuchli va kuchsiz tomonlari qanday aniqlanadi?
|
SWOT tahlili yordamida
|
STEP tahlili yordamida
|
BKG matritsasi yordamida
|
Biznesda STEP tahlili qanday ?
|
ijtimoiy, texnik, iqtisodiy, siyosiy tomonlarini tahlil qiladi
|
kuchli, kuchsiz, imkoniyat, havf tomomlarini tahlil qiladi
|
tashqi omillar tahlili
|
Biznesda SWOT tahlili qanday ?
|
kuchli, kuchsiz, imkoniyat, havf tomomlarini tahlil qiladi
|
ijtimoiy, texnik, iqtisodiy, siyosiy tomonlarini tahlil qiladi
|
tashqi omillar tahlili
|
Strategiya bu-
|
Faoliyat turlarining ma’lum dastasini nazarda tutuvchi noyob va qulay mavqeni yaratishdir
|
Korxona faoliyatini har tomonlama taftish qilish
|
Korxonada buxgalter zimmasidagi hisobot
|
Tadbirkorlikning tashkiliy–iqtisodiy shakllaridan Hissadorlik jamiyati bu –
|
ko'proq foyda olish maqsadida mehnat qurollari, ishlab chiqarish vositalari hamda pul resurslarini birlashtirgan uyushma
|
bir tarmoq tadbirkorlari o'rtasidagi narxlar, ishlab chiqarishning umumiy hajmi bo'yicha kelishuv
|
bir tarmoq tadbirkorlari tomonidan ortiqcha raqobatni bartaraf qilish, barqaror foyda olish maqsadida mahsulot sotishni birlashtirish
|
Ishlab chiqarish xarajatlarining ta’rifi qaysi javobda to'g'ri berilgan?
|
firma tomonidan ma’lum bir vaqt ichida tovar ishlab chiqarish uchun sarflangan mablag'
|
firmaning iqtisodiy resurslar uchun qilgan sarfi
|
mahsulot realizatsiyasi uchun firmalar tomonidan qilingan sarflar
|
Iqtisodiy inqirozlarning kelib chiqish sababini toping.
|
takror ishlab chiqarishdagi beqarorlik va nomutanosiblikning mavjud bo'lishi.
|
talabning taklif miqdoridan orqada qolishi
|
iste’molchi pul daromadlarining yetarli bo'lmasligi
|
Subsidiya – bu
|
iqtisodiyotga byudjet orqali ta’sir etish vositalaridan biri bo'lib, qaytarib bermaslik sharti bilan takrorlanmay, faqat bir marta beriladi
|
maqsadli dotatsiya bo'lib, u mahalliy byudjetlarga davlat byudjetlaridan ajratiladi, uni mo'ljallagan maqsad uchun sarflash majburiy va buni davlat nazorat qiladi
|
umumiy dotatsiya bo'lib, uni ishlatish mahalliy hokimiyat ihtiyorida bo'ladi, markaz unga aralashmaydi
|
Dotatsiya nima ?
|
maqsadi ko'rsatilmas-dan beriladigan mablag'
|
Qarzga berilgan mablag'
|
Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag'
|
Subventsiya nima ?
|
maqsadi ko'rsatilib beriladigan mablag'
|
Qarzga berilgan mablag'
|
Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag'
|
Byudjet taqchilligi (defitsit) nima
|
davlat byudjeti xarajatlarining daromadlaridan ortishi
|
davlat byudjeti daromadlarining xarajatlaridan ortishi
|
davlat byudjeti xarajatlari va daromadlarining tengligi
|
Byudjet profitsiti nima ?
|
davlat byudjeti daromadlarining xarajatlaridan ortishi
|
davlat byudjeti xarajatlarining daromadlaridan ortishi
|
Qarzga berilgan mablag'
|
Aksionerlik korxonalarning asosiy maqsadi
|
Ishlab chiqarishda band bulmagan mablag'larni birlashtirib, uni yangi yo'nalishlarga sarflash
|
Barcha resurslardan samarali foydalanish
|
Moddiy resurslardan samarali foydalanish
|
Aksiya nima?
|
Daromaddan uz ulushini olish huquqini ta’minlovchi qimmatbaho qog'oz
|
Mulkdan foydalanish huquqini beradi
|
Mol-mulkka ega bo'ladi
|
Korxonaning ishlab chiqarish omillarini belgilang
|
Moddiy, mehnat va kapital omillari
|
Moddiy omillari
|
SHaxsiy omillar
|
Ishlab chiqarish funktsiyalari deb nimaga aytiladi?
|
Barcha omillarning ishlab chiqarish jarayoni oxirgi natija bilan bog'lanishi
|
Ikki miqdorning o'zaro bog'likligi
|
Uchala omilning funktsional bog'lanishi
|
Raqobat deganda nimani tushinasiz:
|
Sub’ektlar o'rtasidagi daromad olish uchun olib boriladigan kurash
|
Natural ishlab chiqarishdagi sub’ektlar o'rtasidagi aloqalar
|
Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish
|
Subsidiya nima ?
|
Qaytarib olmaslik sharti bilan berilgan mablag'
|
Qarzga berilgan mablag'
|
Foizsiz qaytarish sharti bilan berilgan mablag'
|
Firmaning ma’lum tovarga bo'lgan sotib olish kurbi nima deyiladi?
|
bozor muvozanatiga erishganligi
|
bozorda yuksak mavqega ega bo'lish
|
yakka talab
|
Daromadlar usishi bilan talabda qanday o'zgarish sodir bo'ladi?
|
talab xajmi muntazam ortib boradi
|
talab xajmi o'zgarishsiz koladi
|
turli sub’ektlar talabi qisqaradi
|
Agar bozorda talab taklifdan ancha oshik bulsa, u xolda…
|
bozorda takchillik mavjud bo'ladi
|
bozor muvozanati yuzaga keladi
|
bozorda mul-kullik mujassam bo'ladi
|
Javoblarning kay biri tadbirkorlikning huquqini ifoda etadi?
|
o'z mahsuloti narxini belgilash
|
inflyatsiyaga karshi chora – tadbirlar qo'llash
|
asosiy fondlardan unumli foydalanish
|
Tadbirkorlik kapitali qanday shaklda mavjud bula olmaydi?
|
davlat kapitali shaklida
|
pul va unga tenglashtiriladigan qimmatli qog'ozlar shaklida
|
unumli kapital shaklida
|
Tadbirkorlarga ixcham, zamonaviy texnologiyalarni yetkazib berishda qaysi tizim katta axamiyat kasb etadi?
|
lizing
|
Konsalting
|
Auditorlik
|
Yuridik shaxs - bu …
|
uz ustaviga ega bulib bankda xisob-kitob varagi ochgan, uz muxri va kayd etilgan manziliga ega sub’ekt
|
mustakil ish yurituvchi korxonalar
|
bankda o'z xisob – kitob varagiga ega bo'lgan shaxs
|
Mulk munosabatlari tarkibiga kirmaydigan tarkibiy qismlarni aniqlang:
|
o'zlashtirish
|
Egalik qilish
|
Foydalanish
|
Xususiylashtirishni qanday tushinasiz:
|
Davlat mulkining boshqa mulk shakliga aylanishi
|
Bozorning mavjud bo'lishi
|
Mulkdorlik xuquqining saqlanishi
|
Ishlab chiqarish xarajatlarini to'g'ri ajratib ko'rsating:
|
Ishlab chiqarishning omillariga ketgan xarajat
|
Moddiy resurslarga sarflangan mablag'
|
Ishchiga mehnati uchun to'lanadigan pul
|
Foydani qanday tushinasiz:
|
Umumiy daromad va xarajat o'rtasidagi farq
|
Tovarni sotishdan kelib tushgan pul
|
Korxonaning bankda turgan pul mablag'i
|
Daromadni qanday tushinasiz:
|
Tovarni sotishdan kelib tushgan pul
|
Umumiy daromad va xarajat o'rtasidagi farq
|
Korxonaning bankda turgan pul mablag'i
|
Reimport nima?
|
iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish
|
chet ellik mijozlardan tovarlar sotib olish
|
tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri nima deb ataladi ?
|
Blokcheyn
|
Ma’lumotlar banki
|
Tizim
|
2021 yil 1 yanvardan blokcheynlarni joriy etish sohalari
|
Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi
|
Qishloq xo'jaligi, Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi
|
Barcha ta’lim muassasalar, Davlat organlarining faoliyati, davlat xaridlari, shaxs haqidagi ma’ulmotlarni tekshirish, davlat reestrlari, korporativ boshqaruv tizimi
|
o'zbekistonda “Elektron tijorat to'g'risida”gi qaror qanchon qabul qiligan
|
2004 yil 29 aprel
|
2005 yil 29 aprel
|
2010 yil 30 may
|
..... – bu oddiygina raqamli platforma emas, balki platformalar ekotizimidir.
|
Alibaba
|
U-pay
|
Pay me
|
... – bu iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy aloqlarni raqamli texnologiyalarni qo'llash asosida amalga oshiriladigan tizimdir
|
Raqamli iqtisodiyot
|
Raqamli transformatsiya
|
Raqamli infrastruktura
|
Sanoatni raqamlashtirish raqamli iqtisodiyotda qanday ataladi?
|
Sanoat 4.0.
|
Sanoat 3.0
|
Sanoat 5.0
|
ERP tizimi nima?
|
Korxona resurslarini joylashtirish va boshqarish tizimlari
|
Maxsulot savdosini tashkil etish tizimi
|
Maxsulot belgilarini aniqlovchi va xolati to'g'risida ma’lumot beruvchi tizim
|
ERP tizimi nima?
|
Enterprise Resource Planning System
|
Enterprise Resource Productning System
|
Economic Resource Planning System
|
“Raqamli o'zbekiston – 2030”dasturini amalga oshirish asosida raqamli iqtisodiyot ulushi necha foizgacha oshirish rejalashtirilgan?
|
0,3
|
0,25
|
0,35
|
Raqamli iqtisodiyot atamasini birinchi bo'lim kim amaliyotga kiritdi
|
Nikolas Nigroponte
|
Djon Nigroponte
|
Debora Porter
|
Raqamli iqtisodiyot atamasi birinchi qachon amaliyotga kiritilgan?
|
1995 yil
|
1996 yil
|
2004 yil
|
..... – kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi
|
Mayning
|
Blokcheyn
|
Kraudsorsing
|
.... – oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir
|
Kraudsorsing
|
Kraudfanding
|
Mayning
|
... – o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish
|
Kraudfanding
|
Mayning
|
Blokcheyn
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri nima deb ataladi ?
|
Blokcheyn
|
Ma’lumotlar banki
|
Kraudsorsing
|
Blokcheyn nima ?
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri
|
o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish
|
oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir
|
Mayning nima ?
|
kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri
|
o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish
|
Kraudfanding nima ?
|
o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri
|
kriptovalyuta platformalarini yaratish(blokcheyn texnologiyalari asosida) va ishlashini ta’minlovchi faoliyat turi
|
Kraudsorsing ?
|
oddiy insonlarning yaratuvchanligi, tajriba va bilimlarga asoslangan holda muammolarni hal etish va yangi brendlarni yaratishdir
|
o'z mablag'larini yoki boshqa manbaalardan olingan mablag'larni ixtiyoriy ravishda birlashtirish
|
Barcha ma’lumotlar ketma-ket qayd qilinadigan va bloklar bo'yicha joylashtiriladigan taqsimlangan ma’lumotlar reestri
|
Marketinning asosiy sub’ektlari
|
ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari
|
moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi
|
Boshqaruv jarayoni
|
Marketing obe’ktlari
|
moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi.
|
ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari
|
Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi
|
Marketing – bu....
|
ayirboshlash yo'li bilan ehtiyoj va talablarni qondirishga yo'naltirilgan inson faoliyatining turi, bozordagi barcha qatnashchilarning o'zaro manfaatlariga asoslangan harakatlarini, talabni shakllantirish va qondirish uchun birlashtirishdir
|
Ishlab chiqarishni tashkil etish
|
Sotishni tashkil etish
|
Strategik marketing...
|
Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi
|
Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi
|
Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat
|
Remarketing-.....
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
Demarketing-....
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
Sinxromarketing-....
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
Bozor segmenti–bu...
|
boshqa guruhlardan farq qiluvchi, o'xshash belgilariga ega bo'lgan iste’molchilarning kichik
guruhidir
|
Ishlab chiqarishni tashkil etish
|
Sotishni tashkil etish
|
Narx strategiyasi –....
|
narxlashtirish sohasidagi qarorlar va tadbirlarning kompleksi
|
bozorga tovar siljitish uslublarining majmui
|
korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir
|
Lizing firmalar – bu
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Injiring firmalari –
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
Konsalting firmalar-
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
Venchur firmalari – bu
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
Seleng firmalari–..
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Trast firmalari – bu…
|
xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
..... xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi
|
Trast firmalar
|
Venchur firmalar
|
Konsalting firmalar
|
.... jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
Seleng firmalari
|
Lizing firmalar.
|
Konsalting firmalar
|
.... kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
Venchur firmalari
|
Seleng firmalari
|
Lizing firmalar.
|
.... salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina-uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi.
|
Lizing firmalar
|
Konsalting firmalar
|
Seleng firmalari
|
.... turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi.
|
Injiring firmalar
|
Konsalting firmalar
|
Venchur firmalar
|
..... ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi.
|
Konsalting firmalar
|
Trast firmalar
|
Lizing firmalar.
|
Obligatsiya – bu:
|
o'z egasiga dvidend olish xuquqini beruvchi qimmatli qog'ozdir
|
o'z qiymatiga nisbatan qat’iy belgilangan foiz shaklida daromad keltiruvchi qimmatli qog'ozdir
|
Emitentning qisqa muddatli qarz majburiyati
|
Dividend – bu:
|
Emitentning qarzdorligi va bu qarz uchun foiz to'lash zarurligi xaqida guvoxlik beruvchi qimmatli qog'oz
|
Bir shaxs tomonidan ikkinchisiga yozib berilgan qarz majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog'ozning bir turi
|
Aktsiya minimal qiymati
|
Investitsiyani qanday tushinasiz:
|
Ishlab chiqarishni rivojlantirishga qo'yilgan kapital
|
Ishlab chiqarishni yangilash uchun berilgan qarz
|
Eskirgan stanok uskunalarni yangilashga sarflangan mablag'
|
Real ish xaqi nimani ifodalaydi:
|
Nominal ish xaqiga sotib olish mumkin bo'lgan tovarlar
|
Ishchining barcha daromadlari yig'indisi
|
Ishchi pul daromadi
|
Nominal ish xaqi nima:
|
Ishchining pul shaklida oladigan ish xaqi
|
Ishchi olgan pulning xarid qobilyati
|
Bozordagi mavjud bo'lgan narx navo tizimi
|
Amerika dollarining real almashuv kursi oshib borsa:
|
Amerika fukarolari uchun import tovarlar arzonrok buladi
|
Amerika sof eksporti kiskaradi
|
Joriy operatsiyalar balansi takchilligi oshib boradi
|
Xalkaro savdo aylanmasi nima?
|
Eksport va import xajmi
|
Import xissasining ortishi
|
Eksport xissasining ortishi
|
Reimport nima?
|
iste’molchi mamlakatdan reeksport tovarlarni sotib olish
|
chet ellik mijozlardan tovarlar sotib olish
|
tovarlarni chet ellik mijozlarga sotish
|
Jahon xo'jaligi rivojlanishiga qanday tendentsiya xos?
|
taraqqiyot darajasi jihatidan turli mamlakatlarning bir-biriga yaqinlashuvi
|
turli mamlakatlarning iqtisodiy taraqqiyot darajasi jihatidan bir tekis rivojlanishi
|
ilg'or va qoloq mamlakatlar o'rtasidagi farqning kuchayishi
|
Menejment –bu:
|
boshqaruv munosabatlari
|
ishlab chiqarish munosabatlari
|
tijorat munosabatlari
|
Menejer — bu:
|
ishlab chiqarishni tashkil qilish va boshqarish bo'yicha professional bilimlarga ega bo'lgan yollanma boshqaruvchi
|
boshqaruv apparatida muayyan lavozimni egallagan shaxs
|
uch kishidan kam bo'lmagan qo'l ostida ishlovchiga ega bo'lgan raxbar
|
Menejer va tadbirkor o'rtasida qanday farq bor?
|
birinchisi yollanma boshqaruvchi, ikkinchisi esa mulk egasi
|
birinchisi buyruq beradi, ikkinchisi bajaradi
|
ular o'rtasida xech qanday farq yo'q
|
Marketing, moliya, kadrlar, texnologiya, axborot bular tashkilotning
|
funktsional elementlari
|
Resurslari
|
tashqi muxiti
|
Klassik yoki ma’muriy boshqaruv maktabi fikrlarning rivojlanish davri:
|
1920-1950 yil
|
1985-1920 yil
|
1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha
|
Klassik - ma’muriy maktabning yorkin namoyondasi:
|
Anri Fayol
|
F.Teylor
|
Abraham Maslou
|
“Inson munosabatlari” maktabi fikrlarning rivojlanish davri:
|
1950 -hozirgi davrgacha
|
1920-1950 yil
|
1985-1920 yil
|
“Inson munosabatlari” maktabi namoyondalari:
|
E.Meyo, R Laykert
|
A.Fayol
|
F.Teylor
|
Ilmiy menejment maktabi fikrlarning rivojlanish davri:
|
1985-1920 yil
|
2000-2014 yillar
|
1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha
|
F.Teylor ta’limotining asosiy mazmuni
|
yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir
|
aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
G.Emerson ta’limotining asosiy mazmuni
|
aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va
qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish
|
Mumtoz menejment namoyondasi A.Fayol olg'a surgan tamoyillar
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish
|
aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali
muvaffaqiyatga erishish
|
Boshqarishning asosiy, o'ziga xos aniq funksiyalari
|
rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish
|
bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi;
|
faoliyatimizning ustuvor yo'nalishini belgilaydi;
|
Boshqarish strukturasi bu–.....
|
funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui
|
boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi
|
mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi
|
Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari
|
chiziqli struktura; chiziqli-shtabli struktura; funksiyasional struktura; chiziqli funksiyaonal struktura; dasturli maqsadli struktura
|
rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish
|
bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi;
|
Strategiya — bu:
|
har tomonlama detallashgan tashkilot missiyasini amalga oshirishni, hamda mahsulotlarni ta’minlash yo'llarini, vositalarini aks ettiruvchi kompleks reja
|
batafsil qisqa muddatli reja
|
ishchi dastur
|
Menejment — bu:
|
kishilarga tasir o'tkazish va cheklangan resurslardan samarali foydalangan xolda, ma’lum maqsad yo'lida ularni boshqara olish qobiliyati
|
boshqaruv fani va san’atidir
|
resurslarni boshqarish bo'yicha alohida mohirlik va ma’muriy ko'nikmadir
|
Lizing firmalar – bu
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Injiring firmalari –
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
Konsalting firmalar-
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
Venchur firmalari – bu
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
Seleng firmalari–..
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Trast firmalari – bu…
|
xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari –
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy
ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
A. Fayolning diqqat markazida, eng avvalo:
|
14 tadan iborat boshqarish printsiplari turadi
|
ikki printsip, ya’ni aniq qo'yilgan maqsad va g'oyalar, shuningdek oqil va sog'lom fikr yotadi
|
yollanma ishchilar mexnatining unumdorligini oshirishda g'oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi
|
Amal qilish xarakteriga qarab boshqaruv qarorlari quyidagi turlarga bo'linadi:
|
vaqtinchalik qarorlar, tezkor (operativ) qarorlar, muntazam qarorlar, vaqti - vaqti bilan qabul qilinadigan qarorlar
|
muntazam qarorlar
|
tezkor (operativ) qarorlar
|
Strategik qaror
|
yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi
|
maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir
|
bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi
|
Taktik qarorlar
|
maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir
|
bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
Umumiy qarorlar
|
bir xil muammoga daxldor bo'lib, barcha bo'g'inlar uchun birdek amal qiladi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi
|
Maxsus qarorlar
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi
|
maqsadga erishining vosita va usullari xususidagi joriy, tezkor qarorlardir
|
Stereotip qarorlar
|
qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik, ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi
|
Konsensus tamoyili qarorlar
|
fikr almashishi va maslahat shuningdek ilgari surilayotgan muqobili masalalarni maqsadga muvofiqlashtirishning har xil usullarini qo'llash yordamida erishiladi
|
qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik , ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
Boshqaruvning uchta darajasi farqlanadi:
|
yuqori, o'rta, quyi
|
iqtisodiy, moliyaviy, texnik
|
gorizontal, vertikal, tarmoqli
|
Boshqaruvda ilmiy yondoshuvlari deganda qo'yidagilar tushuniladi:
|
tizimli, jarayonli, vaziyatiy, miqdoriy
|
xususiy umumiy
|
Kompleksli
|
«Insoniy munosabatlar» maktabi:
|
«Teylorizm» ga qarshi turuvchi maktabdir
|
«Teylorizm»ni qo'llab quvvatlovchi maktabdir
|
mehnatni texnokratik boshqarilishiga asos solgan maktabdir
|
Marketinning asosiy sub’ektlari
|
ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari
|
moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi
|
Boshqaruv jarayoni
|
Marketing obe’ktlari
|
moddiy tovar, xizmatlar, g'oyalar, tashkilotlar, hududlar va shaxslar kiradi
|
ishlab chiqaruvchilar, marketing bo'yicha mutaxassislar, vositachilar va xilma-xil mahsulot va xizmatlarning iste’molchilari
|
Boshqa korxonalar bilan shartnoma tuzadi
|
Boshqaruv qarorlariga qo'yiladigan talablar:
|
ilmiy asoslangan bo'lishi, bir-biri bilan aloqadorligi, tezkor bo'lishi, samarali bo'lishi
|
mehnat sharoitini yaratish
|
ishlab chiqarishni tashkil qilish
|
Quyida qayd qilingan ehtiyojlarning qaysi bir birlamchi ehtiyojlarga kiradi:
|
fiziologik ehtiyojlar
|
sotsial ehtiyojlar
|
o'zlikni anglashga bo'lgan ehtiyojlar
|
Qaror qabul qilishda “Ringi” usuli necha bosqichdan iborat
|
5 bosqich
|
4 bosqich
|
3 bosqich
|
Kommunikatsiya—bu:
|
ikki va undan ortiq odamlar o'rtasidagi axborot almashish jarayoni
|
ma’lumot va xabarlarni to'plashdir
|
davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir
|
Sifatni boshqarish jarayonida birinchi qaysi bosqichlarni o'z ichiga oladi
|
Ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish
|
ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik
|
ishlab chiqarishdan keyingi bosqich – saqlash, sotish, tashish, xizmat ko'rsatish va boshqa jihatlar ustida qattiq nazoratni o'rnatish
|
Sifatni nazorat qilishning birinchi bosqichi
|
Kelayotgan xom-ashyo, materiallar, yarim fabrikalar va butlovchi qismlari tekshirishdan iborat bo'lgan kirish nazorati
|
ishlab chiqarish jarayonida mahsulotlar parametrlarni tekshirishdan iborat ehtiyot yoki joriy nazorat
|
tayyor mahsulotni tekshirishga qaratilgan qabul qilish nazoratlariga bo'linadi
|
Funktsiyaonal boshqaruv nima
|
kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va hakazolar
|
kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar
|
davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir
|
Tashkiliy boshqaruv bu….
|
kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar
|
kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan
bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va hakazolar
|
davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir
|
Motivlashtirish–bu….
|
ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir
|
ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish
|
ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik
|
Demotivlashtirish–bu….
|
xodimlarning tashabbusini qo'llab quvvatlamaslik, ular bilan hisoblashmaslik
|
ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir
|
ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik
|
Motivlashtirish strategiyasini tanlashdagi oqilona (ratsion) model
|
Rag'batlantirish va jazo strategiyasi
|
Ish orqali motivlashtirish,
|
Menejerlar bilan doimiy aloqada bo'lish strategiyasi
|
Amerikali ruhshunos Abraxam Maslou ehtiyojlar ustunligi nazariyasi necha turiga tayangan
|
5 ta
|
4 ta
|
6 ta
|
Rag'batlantirish va jazo strategiyasi....
|
kim ko'p va yaxshi ishlasa , unga haq to'lanadi; kim undan ko'p ishlasa shunchalik ko'p haq to'lanadi; kim sifatsiz ishlasa u jazolanadi
|
xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi
|
bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham
|
Ish orqali motivlashtirish....
|
xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi
|
bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham
|
alternativ yechim tanlash
|
Marketing – bu....
|
ayirboshlash yo'li bilan ehtiyoj va talablarni qondirishga yo'naltirilgan inson faoliyatining turi, bozordagi barcha qatnashchilarning o'zaro manfaatlariga asoslangan harakatlarini, talabni shakllantirish va qondirish uchun birlashtirishdir
|
Ishlab chiqarishni tashkil etish
|
Sotishni tashkil etish
|
Marketing atamasi qachon fanga atama sifatida kiritilgan
|
1902 yilda
|
1974 yilda
|
1804 yilda
|
Risklarni o'rganish, tahlil qilish, sabalarini aniqlash, oldini olish, tahsirini kamaytirish va bartaraf qilish bilan shug'ullanuvchi maxsus xizmatlar
|
Autsorsing
|
Sotish xizmati
|
savdo xizmati
|
Autsorsing xizmati qanday faoliyat
|
korxona moliya - xo’jalik faoliyatining barcha jabhasida yuzaga keladigan muammolarni bartaraf etishda, optimal yechimni aniqlash hamda samarali boshqaruvni tashkil etish maqsadida korxona o’zi bajarishi lozim bo’lgan funktsiyalarni ana shunday xizmat ko’rsatuvchi korxonaga yuklashi bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy faoliyatdir
|
biznes sub'ektining ichki tuzilmasida nizolarsiz, stresslarsiz ish faoliyatini tahminlaydi. Ko’plab yoshlar kasb-hunar kollejlarini tamomlab, o’zlarini biznes tuzilmalarini ochib, pul topish maqsadida faoliyat qilayotganlar uchun bu usullardan foydalanish hayotiy zaruratdir
|
mantiqiy usullar va haqiqatni qidirib topishda qo’llaniladigan nazariy tadqiqot qoidalari tizimidir
|
Benchmarking xizmati qanday faoliyat
|
biznes sub'ektining ichki tuzilmasida nizolarsiz, stresslarsiz ish faoliyatini tahminlaydi. Ko’plab yoshlar kasb-hunar kollejlarini tamomlab, o’zlarini biznes tuzilmalarini ochib, pul topish maqsadida faoliyat qilayotganlar uchun bu usullardan foydalanish hayotiy zaruratdir
|
mantiqiy usullar va haqiqatni qidirib topishda qo’llaniladigan nazariy tadqiqot qoidalari tizimidir
|
korxona moliya - xo’jalik faoliyatining barcha jabhasida yuzaga keladigan muammolarni bartaraf etishda, optimal yechimni aniqlash hamda samarali boshqaruvni tashkil etish maqsadida korxona o’zi bajarishi lozim bo’lgan funktsiyalarni ana shunday xizmat ko’rsatuvchi korxonaga yuklashi bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy faoliyatdir
|
Risk nima
|
xavf
|
zarar
|
foyda
|
“Marketing - tovarlarni yaratish, taklif etish va ayriboshlash asosida ayrim olingan kishi va guruhlarning talab va ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan iqtisodiy va boshqaruv jarayonidir” bu kimning fikri
|
F.Kotler
|
Peter Drukker
|
A.Maslou
|
“Marketingning maqsadi sotishga qaratilgan harakatlarni yo‘q qilishdan iboratdir. Uning maqsadi xaridorlarni shunday o‘rganish va tushunishdan iboratki, tovar va xizmatlar uning talabiga aynan mos tushib, pirovardida o‘zini- o‘zi sotadi” bu kimning fikri
|
Peter Drukker
|
A.Maslou
|
F.Teylor
|
Strategik marketing...
|
Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi
|
Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi
|
Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat
|
Remarketing-.....
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
Demarketing-....
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
Sinxromarketing-....
|
talab tebranib turadi, uni barqarorlashtirish kerak
|
talab pasaymoqda uni tiklash kerak
|
talab haddan tashqari ko'p uni kamaytirish kerak
|
Bozor segmenti–bu...
|
boshqa guruhlardan farq qiluvchi, o'xshash
belgilariga ega bo'lgan iste’molchilarning kichik guruhidir
|
Ishlab chiqarishni tashkil etish
|
Sotishni tashkil etish
|
Narx strategiyasi –....
|
narxlashtirish sohasidagi qarorlar va tadbirlarning kompleksi
|
bozorga tovar siljitish uslublarining majmui
|
korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir
|
Kommunikatsion siyosat–.....
|
bozorga tovar siljitish uslublarining majmui
|
korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabatlardir
|
To'g'ri javob yo'q
|
Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz)–....
|
korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom
munosabatlardir.
|
mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash
|
axborotlar oqimini tashkil qilish
|
Qaror qabul qilish —bu....
|
muammolarni o'rganish va erishilgan natijalarga baho berish
|
rozilik berish
|
alternativ yechim tanlash
|
Boshqarishning iqtisodiy usullarining jumlasiga quyidagilar kiradi
|
kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx -navo
|
rozilik berish
|
Farmoyish berish
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
sog'lom ijtimoiy-ruhiy muhitni yaratishdir
|
kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx —navo
|
rozilik berish
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar.....
|
tashkiliy ta’sir ko'rsatish vafarmoyish berish
|
sog'lom ijtimoiy-ruhiy muhitni yaratishdir
|
kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanktsiya, narx —navo
|
Boshqaruv sub’ekti bo'lib
|
ijro etuvi xokimiyat va boshqaruv organlari
|
kontsernlar hisoblanadi
|
Ishlab chiqarish
|
Boshqarish pog'ona (daraja)lariga qarab maqsadlar qanday turlarga bo'linadi
|
tuman maqsadlari
|
siyosiy maqsadlar
|
iqtisodiy maqsqdlar
|
Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri boshqarish funktsiyasi xisoblanadi
|
Rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish
|
mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash
|
axborotlar oqimini tashkil qilish
|
Quyida qayd qilingan funktsiyalarning qaysi biri boshqarishning sotsial funktsiyasiga kiradi
|
xodimlarning sottsial madaniy-ma’naviy yextiyojlarini qondirish.
|
mablag'larning doiraviy oborotini ta’minlash
|
axborotlar oqimini tashkil qilish
|
Avtokratik rahbarlar bo'ysinuvchilarning...
|
tashabbuskorligiga yo'l qo'ymaydi
|
tashabbuskorligiga to'la-to'kis tayanadi
|
tashabbuskorligini rag'batlantiradi va undan foydalanadi
|
Strategik rejalashtirishning uchta asosiy boskichini belgilang
|
tashki, ichki muxit taxlili: vazifa va maksadning aniklanishi, strategiya ishlab chiqish
|
natijaviylik taxlili: rakobatbardoshligini aniklash, firmaning iktisodiy imkoniyatlarini aniklash
|
rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili
|
Boshkarish ta’limotidagi asosiy maktablar
|
Ilmiy, mumtoz, "Insoniy munosabatlar maktabi", mikdoriy tizimli menejment
|
Mumtoz, ilmiy, chizikli, funktsional
|
Aralash, chizikli, funktsional
|
Biznes boshqaruv asoslari fanining taxlil usullari
|
Sistemali, kompleks, kuzatish, integratsion, iktisodiy matematik, eksperiment, sotsiologik kuzatuv
|
Samarali, kompleks, chizikli, funktsional
|
Mikrodarajada, makrodarajada
|
Boshkaruvning "7-s" tamoyili
|
Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Ijtimoiy ximoya, struktura, "nou-xau", xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Boshqaruvning “To'rt maqsad” usuli
|
boshqaruv tartib-qoidasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya
|
Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Boshqarish strukturalarining tashkiliy turlari
|
Chiziqli, chizikli shtabli, funktsional, chizikli funktsional, dasturli maksadli
|
Chiziksiz, funktsional, dasturli maksadli
|
Funktsional, dasturli maksadli, chiziksiz funktsional, bosh shtab
|
Strategik marketing...
|
Bozorni strategik segmentlash asosida firma strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va raqobatbardoshlik me’yorlari strategiyasini prognozlash bo'yicha ishlarni kompleksi.
|
Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash, reklama va tovarlar sotilishini rag'batlantirish bo'yicha ishlar kompleksi
|
Alohida joylar, ob’ektlarning joylashishiga nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish, saqlab turish yoki o'zgartirish bo'yicha faoliyat
|
Amal qilish xarakteriga qarab boshqaruv qarorlari quyidagi turlarga bo'linadi:
|
vaqtinchalik qarorlar, tezkor (operativ) qarorlar, muntazam qarorlar, vaqti -vaqti bilan qabul qilinadigan qarorlar
|
muntazam qarorlar
|
tezkor (operativ) qarorlar
|
Injiring firmalari –
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
Tashkiliy boshqaruv bu….
|
kadrlar ishi uchun bevosita javob beruvchi barcha shaxs va institutlar, ya’ni rahbarlar, kadrlar bo'limi, kasaba uyushmalar va boshqalar
|
kadrlar masalasini echish bilan bog'liq masalalar, ya’ni kadrlarni tanlash, ishdan bo'shatish, malakasini oshirish, ish haqi va
hakazolar
|
davlat nazorati va boshqaruvi ostidagi ob’ektdir
|
Boshqarish strukturasi bu–.....
|
funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui
|
boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi
|
mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi
|
Strategik rejalashtirishning uchta asosiy boskichini ayting
|
tashki, ichki muxit taxlili: vazifa va maksadning aniklanishi, strategiya ishlab chikish
|
natijaviylik taxlili: rakobatbardoshligini aniklash, firmaning iktisodiy imkoniyatlarini aniklash
|
rakobatbardoshligini aniklash, ichki muxit taxlili
|
Mumtoz menejment namoyondasi A.Fayol olg'a surgan tamoyillar
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish
|
aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
Stereotip qarorlar
|
qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik, ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi
|
D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va qonuniyatlarini yaratish orqali
muvaffaqiyatga erishish
|
Motivlashtirish –bu….
|
ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir
|
ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish
|
ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik
|
Kimning ta’limotida yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashga erisilgan
|
F.Teylor
|
A.Fayol
|
G.Emirson
|
Kimning ta’limotida boshqarish va mehnatni tashkil qilishning kompleks, sistemali tizimini ishlab chilgan
|
G.Emirson
|
D.Mak Gredor
|
F.Teylor
|
Kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadigan firma–…
|
Venchur firmalari
|
Konsalting firmalari
|
Seleng firmalari
|
Konsalting firmalar-
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi.
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
Venchur firmalari – bu
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi.
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
Seleng firmalari–..
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar.
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradigan firma–…
|
Trast firmalari
|
Konsalting firmalari
|
Seleng firmalari
|
Ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadigan firma–…
|
Konsalting firmalari
|
Seleng firmalari
|
Injiring firmalari
|
Turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadigan firma–…
|
Injiring firmalari.
|
Trast firmalari
|
Konsalting firmalari
|
Jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadigan firma–…
|
Seleng firmalari
|
Injiring firmalari
|
Trast firmalari
|
Salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadigan firma–…
|
Lizing firmalar
|
Injiring firmalari
|
Trast firmalari
|
Klassik yoki ma’muriy boshqaruv maktabi fikrlarning rivojlanish davri:
|
1920-1950 yil
|
1985-1920 yil
|
1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha
|
Ilmiy menejment maktabi fikrlarning rivojlanish davri:
|
1985-1920 yil
|
1930— 1950 yildan hozirgi davrgacha
|
1950 —hozirgi davrgacha
|
Ilmiy menejment maktabining yorkin namoyondasi:
|
F.Teylor
|
Abraham Maslou
|
Meri Parker Follet
|
Klassik—ma’muriy maktabning yorkin namoyondasi:
|
Anri Fayol
|
F.Teylor
|
Abraham Maslou
|
Injiring firmalari –
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
kichik biznesning bir turi bo'lib: ilmiy- muhandislik ishlari; yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish; tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish; yo'rik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish; ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug'ullanadi
|
D.Mak Gredor ta’limotining asosiy mazmuni
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
yollanma ishchilar unumdorligini oshirishda g'oyatda va maqbul usullarni izlashdir
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va
|
|
|
|
qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish
|
G.Emerson ta’limotining asosiy mazmuni
|
aniq qo'yilgan maqsad va g'oya shuningdek oqilona fikr
|
X (iks) va Ye (egrik) nazariyasi
|
tashkilotga keng qamrovli kelajak nuqtai nazaridan yondoshib, undagi umumiy xususiyatlar va
qonuniyatlarini yaratish orqali muvaffaqiyatga erishish
|
Boshqarish strukturasi bu–.....
|
funktsiyalarni bajaruvchi bir-biri bilan bog'langan turli boshqaruv organlari va bo'g'inlarining majmui
|
boshqaruv ob’ekti doirasida barcha boshqariluvchi va boshqaruvchi jarayonlarning uyushqoqligini ta’minlaydi
|
mablag'larni tejash maqsadida boshqaruvdagi parellelizm va bir-birini takrorlashni bartaraf qilish imkonini beradi
|
Boshqarishning asosiy, o'ziga xos aniq funksiyalari
|
rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, nazorat rag'batlantirish
|
bo'lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi;
|
faoliyatimizning ustuvor yo'nalishini belgilaydi;
|
Trast firmalari – bu…
|
xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradi
|
jismoniy va yuridik shakxslarning mulklarini jalb etish va bu mulklardan o'z ehtiyojlar bo'yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug'ullanadilar
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi.
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari –
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi.
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun
mexanizmini ifodalaydi
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi.
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
….–boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun mexanizmini ifodalaydi
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari
|
…–ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari
|
…–iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
Lizing firmalar – bu
|
salohiyat qudratli xo'jalik tizimini etarlicha moliyaviy vositalar bo'lmagan boshqa bir korxonaga mashina- uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi
|
turli inshootlar va tuzilmalarni loyihalash, qurish foydalanishga topshirish bilan shug'ullanadi
|
ishlab chiqarishning turli muammolari yuzasidan maslahatlar beradi, loyihalash bilan shug'ullanadi, xo'jalik yuritishning yangi shakllariga o'tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga o'xshash faoliyat turlariga ko'maklashadi
|
Boshkaruvning "7-s" tamoyili
|
Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Ijtimoiy ximoya, struktura, "nou-xau", xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli
|
boshqaruv tartib-qoudasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya
|
Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Iktisodiy ishlab chikarish, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar
|
Motivlashtirish –bu….
|
ruhiy omil bo'lib, shaxs faolligining manbai sababi, dalili va har xil turli ehtimollaridir. U xodimlarni jonli mehnat faoliyatiga rag'batlantiruvchi kuchli vositadir
|
ishlab chiqarishgacha- konstruktsiyalash, samarali texnologiyani, standartlarni ishlab chiqish
|
ishlab chiqarish jarayonida – bu yerda yaroqsiz mahsulotni ishlab chiqarishga yo'l qo'ymaslik
|
Strategiya, struktura, tizim, xodimlar tarkibi, boshkaruv koidasi, boshkaruv maxorati, yakuniy natijalar-bular boshqaruvning qaysi usuli
|
Boshkaruvning "7-s" tamoyili.
|
Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
Boshqaruv tartib-qoudasi, iqtisodiy ishlab chiqarish, “nou-xau”, ijtumoiy humoya-bular boshqaruvning qaysi usuli
|
Boshqaruvning “To'pt maqsad” usuli.
|
Boshqaruvning ijtimoiy-ruhiy usullari
|
Tashkiliy-ma’muriy usullar
|
Konsensus tamoyili qarorlar
|
fikr almashishi va maslahat shuningdek ilgari surilayotgan muqobili masalalarni maqsadga muvofiqlashtirishning har xil usullarini qo'llash yordamida erishiladi.
|
qat’iy yo'riqnomalar, me’yoriy hujjatlar doirasida qabul qilinadi. Bunday qarorlar ba’zon kundalik , ba’zan masalalar bo'yicha qabul qilinadi
|
tor doiradagi muammoga taalluqli bo'lib, korxonaning muayyan bir bo'limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi
|
Boshqarishning iqtisodiy usullari –
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi.
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
boshqaruv organlarining o'zaro alovada ishlashini, boshqaruv munosabatlarini aks ettirib, boshqaruvchi ob’ektlarga ma’muriy ta’sir ko'rsatishning butun
mexanizmini ifodalaydi
|
Korxonaning va shu korxona tovarlarining ijobiy obro'-e’tiborini (imidji) shakllantirish va ular haqidagi salbiy fikrlarni yumshatish orqali keng jamoatchilik bilan korxona o'rtasidagi sog'lom munosabat nima deb ataladi
|
Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz)
|
Kommunikatsion siyosat
|
Reklama
|
Kommunikatsion siyosat –
|
Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz), Reklama, Sotishni rag'batlantirish
|
iqtisodiy manfaatlardan foydalanishda asoslanadi. Zero, har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo'ladi
|
ijtimoiy-ma’naviy vaziyatga ta’sir etish yo'li bilan kishilarning fel-atvori, ruhiyatini hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
|
Ish orqali motivlashtirish....
|
xodimga uni qoniqtiradigan ishni bersangiz bas, ijro etish sifati yuqori bo'ladi
|
bo'ysinuvchilar bilan birga maqsadni aniqlab olish, unga ijobiy aks aloqaga imkon berish, hattoki u to'g'ri yoki notug'ri, yohud yanglishdan hollarda ham
|
Sotishni rag'batlantirish
|
Motivlashtirish strategiyasini tanlashdagi yondoshuvlar
|
Rag'batlantirish va jazo strategiyasi, Ish orqali motivlashtirish, Menejerlar bilan doimiy aloqada bo'lish strategiyasi.
|
Jamoatchilik bilan aloqalar (pablik rileyshnz)
|
Reklama
|
Ehtiyoj - bu........
|
hayotiy vositalarga bo'lgan zaruriyat.
|
ishlab chiqarish jarayoni
|
iste’mol jarayonida qo'llanilishi mumkin bo'lgan vosita
|
Ishlab chiqarishning asosiy omillari:
|
ishchi kuchi, kapital, yer va tadbirkorlik qobiliyati.
|
xom-ashyo va ishlab chiqarish texnologiyasi
|
ishlab chiqarish resurslari
|
Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog'liq?
|
qiymat o'lchovi
|
muomala vositasi
|
jamg'arma vositasi
|
Bozorni tartibga solish mexanizmi:
|
talab, taklif, narh, raqobat
|
monopoliya, oligopoliya, monopsoniya
|
tadbirkorlik, biznes, foyda
|
Ishlab chiqarish – bu
|
ko'payib boruvchi ehtiyojlarni qondiruvchi yagona manbaa
|
iqtisodiyotni moliyalashtiruvchi yagona manbaa
|
jamiyat hayoti uchun 2 – darajali rolь o'ynaydi
|
Ishlab chiqarishning asosiy maqsadi –
|
oshib boruvchi ehtiyojlarni qondirish
|
davlat iqtisodiyotini rivojlantirish
|
davlatning ishlab chiqarish potentsialini oshirish
|
Quyidagilardan qaysi biri ishlab chiqarishning shaxsiy – insoniy omili hisoblanadi?
|
ishchi kuchi
|
xom – ashyo
|
materiallar
|
Iste’molchilarning muvozanati – bu
|
iste’molchining daromadlari xarajatlariga teng
|
iste’molchining katta qoniqishga ega bo'lishi
|
iste’molchining xaridordan rozi bo'lishi
|
Iste’molchilarning real daromadi –
|
iste’molchilarning sotib olish qobiliyati
|
har oylik maosh
|
mehnatga haq to'lash
|
Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi?
|
mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan
|
mahsulot miqdorini qilingan sarf – xarajatlarga nisbati bilan
|
mahsulot miqdorini asosiy kapitalga taqqoslash yo'li bilan
|
Pulning qaysi vazifasi boylik to'plash bilan bog'liq?
|
jamg'arma vositasi
|
muomila vositasi
|
to'lov vositasi
|
Pulning vazifasi nimadan iborat?
|
yagona hisob – kitob yurgizish, almashuv, jamg'arma, muomila, to'lov vositasi vazifasini bajaradi
|
pul iste’moli bilan ijtimoiy talabga bo'lgan investitsiya omili
|
ijtimoiy taklif va almashuv uchun zarur bo'lgan miqdorni belgilaydigan kapital qiymatlar omili
|
Tovar deb, nimaga aytiladi?
|
kishilar ehtiyojini qondiradigan va bozor uchun ishlab chiqarilgan mahsulotga
|
yaratilgan mahsulotga
|
iste’molga tushgan barcha moddiy ne’mat va xizmatlarga
|
Milliy pulimiz so'm qachon joriy qilindi va muomilaga kiritildi?
|
1994 yil 1-iyul
|
1993 yil 1-noyabr
|
1994 yil 1-iyun
|
Bozor – bu majmui bo'lib, ularning
munosabatlari natijasida tovarlarning sotish va sotib olish imkoniyati tug'iladi.
|
xaridor va sotuvchilar
|
odamlar va kompaniyalar
|
sotib oluvchilar va firmalar
|
Bozorning vujudga kelishi:
|
tovar xo'jaligi vujudga kelishi bilan paydo bo'lgan
|
natural xo'jalik hukmron bo'lgan davrda vujudga kelgan
|
bozor iqtisodiyotiga o'tish vaqtidan boshlab vujudga kelgan
|
Bozor muvozanati deganda –
|
bozordagi talab va taklifning miqdoran va tarkiban bir – biriga muvofiq kelishi tushiniladi
|
bozorda muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushiniladi
|
mazkur bozorning tarkibida amal qiluvchi bo'g'inlar tushiniladi
|
Bozorni segmentlash (tabaqalash) deganda –
|
ma’lum belgi, alomatlar va savdo-sotiqning shart- sharoitiga qarab bozorni har xil bo'g'inlarga ajratish, tabaqalash tushiniladi
|
milliy bozor eksport – importni davlat tomonidan himoya qilinishi tushiniladi
|
milliy yoki regional bozorga tashqaridan suqulib kirish va u bozorni o'ziga tobe’ etish tushiniladi
|
Bozorni tartibga solish mexanizmi:
|
talab, taklif, narh, raqobat
|
monopoliya, oligopoliya, monopsoniya
|
tadbirkorlik, biznes, foyda
|
rezume qaysi bo'limlarni o' ichiga olmaydi
|
olinayotgan daromadlari
|
Shaxsiy ma’lumotlar
|
Tajribalari
|
Quyidagi ta’riflardan qay biri bozor iqtisodiyotini to'laroq ifoda etadi?
|
iqtisodiy hatti – harakatlarning erkin, mustaqil ravishda yuz berishi, tovar – pul munosabatlaridan keng foydalanish, ularning bozor mexanizmi orqali bir-birlariga bog'lanib muvofiqlashuv amalga oshadigan iqtisodiyot.
|
hozirgi zamon iqtisodiyoti
|
taqchillik yo'q iqtisodiyot
|
“Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi” tamoyili:
|
ham ichki, ham tashqi iqtisodiy munosabatlarini mafkuradan xoli qilish zarurligini bildiradi
|
qonun va qonunlarga rioya etish ustivor bo'lish zarurligini bildiradi
|
davlatning bosh islohotchi bo'lishi lozimligini bildiradi
|
Bozorda korxona mahsulotiga talab va uning orqasidan narx o'smoqda. SHu bilan birga, ushbu tovarni ishlab chiqarish va bozorga yetkazib berish xarajatlari ham mos ravishda ko'paysa, taklif miqdorida o'zgarish bo'ladimi?
|
tovarni narxi oshishi, albatta, taklifni ko'paytiradi
|
taklif miqdori tez o'sib boradi
|
taklif miqdori o'zgarishsiz qoladi
|
Erkin narxlar deganda:
|
talab va taklif ta’sirida shakllanadigan narxlar
|
tovarlar bevosita iste’molchilarga sotiladigan narxlar
|
davlat byudjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narxlar
|
Хalqaro iqtisodiy munosabatlar – bu:
|
jahonning turli mamlakatlari o‘rtasidagi хo‘jalik aloqalari majmui
|
iqtisodiy munosabatlar yagona tarmog‘ining tashkil topishi
|
kapitalning chеt elda joylashtirilishi
|
Хalqaro iqtisodiy intеgratsiya jarayonini ob’еktiv tavsifdagi omillari qatoriga nimalar kirmaydi?
|
milliy iqtisodiyot yopiqligi darajasining kuchayishi
|
хalqaro mеhnat taqsimotining chuqurlashuvi
|
milliy iqtisodiyot ochiqligining kuchayishi
|
Ikki va undan ortiq mamlakatlarning o`zaro kelishuviga asosan, bu mamlakatlarda ishlab chiqarilgan mahsulotlar bilan o`zaro savdo qilishda bojlar va boshqa cheklovlarni bekor qilishdan iborat integratsion guruh darajasi qanday nomlanadi?
|
Erkin savdo hududi
|
Yagona bojxona ittifoqi
|
Umumiy Bozor
|
Davlatlar orasidagi o`zaro savdoda boj to`lovlari va yig`imlari va boshqa cheklovchi tadbirlar olib tashlanadigan integratsion guruh darajasi qanday nomlanadi?
|
Bojxona ittifoqi
|
Erkin savdo hududi
|
Umumiy bozor
|
Хalqaro savdoda mutlaq ustunlik nazariyasini ilgari surgan iqtisodchi olim kim?
|
A.Smit
|
D.Rikardo
|
U.Pеtti
|
Хalqaro savdoda qiyosiy ustunlik nazariyasini ilgari surgan iqtisodchi olim kim?
|
D.Rikardo
|
A.Smit
|
T.Mann
|
“Ko‘rinmas qo‘l” kontsеptsiyasining asoschisi kim?
|
A.Smit
|
U.Pеtti
|
D.Rikardo
|
A.Smit tilga olgan «Ko‘zga ko‘rinmas qo‘l» nima?
|
raqobat va xususiy manfaat
|
qiymat qonuni
|
narx qonuni
|
Quyidagilardan qaysi biri protеktsionizm siyosatining asosiy bеlgisi hisoblanmaydi?
|
tovarlar eksportini chеklash va importni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, bu orqali mamlakatdagi qat’iy valuta miqdorini ko‘paytirish
|
xorijiy tovarlarga yuqori boj to‘lovlari o‘rnatish orqali milliy ishlab chiqarishni himoyalash
|
tovarlar importini chеklash va eksportni har tomonlama qo‘llab- quvvatlash
|
Quyidagilardan qaysi biri eksportni rag‘batlantirishning krеdit-moliyaviy usullari tarkibiga kirmaydi?
|
eksportdan olinuvchi tushumlar va foydaga qo‘shimcha soliqlarni joriy etish
|
eksport qiluvchilar uchun davlat krеditlarini bеrish
|
хususiy krеditlar bеrilishini rag‘batlantirish
|
Tovarlarni chеt ellik mijozlarga sotish maqsadida mamlakatdan tashqariga chiqarish nima dеb ataladi?
|
eksport
|
import
|
rеeksport
|
Chеt ellik mijozlardan tovarlar (хizmatlar) sotib olib, ularni mamlakatga kеltirish nima dеb ataladi?
|
import
|
rеeksport
|
rеimport
|
Biror bir mamlakat boshqa mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarni o‘z istе’moli uchun emas, balki uchinchi mamlakatga qayta sotish uchun хarid qilgan taqdirda nima ro‘y bеradi?
|
rеeksport
|
rеimport
|
eksport
|
Tovarlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri, pul ishtirokisiz bir-biriga ayirboshlash nima dеb ataladi?
|
bartеr yoki muovaza
|
auktsion
|
talab
|
Qanday holatda savdo balansi vujudga kеladi?
|
eksport=import
|
eksport>import
|
eksport |
Quyidagi omillardan qaysi biri valyuta kurslarining o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatmaydi?
|
alohida olingan bozorda istе’mol buyumlariga bo‘lgan talab va taklif
|
milliy istе’molchilarning rеal хarid qilish layoqati
|
mamlakatdagi inflyatsiya darajasi
|
Globallashuv vositasi hisoblangan holda xalqaro biznes zamonaviy sharoitlarda qanday jihatlari bilan belgilanadi?
|
Ochiqlik va umumiylik, rivojlanishning bosqichma- bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari
|
Ma’muriy iqtisodiyotga asoslanganligi, rivojlanishning bosqichma-bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari
|
Rivojlanish darajasining yuqoriligi, rivojlanishning bosqichma-bosqichligi, texnologik globallashuv, moliyalashtirish, milliy va baynalmilalning o’zaro aloqalari
|
Chet ellik hamkorlar oldida u yoki bu qimmatga ega bo’lgan va mos ravishda, firmaning xalqaro bozorga chiqishi uchun foydalanish mumkin bo’lgan milliy afzalliklar qanday?
|
Yuqori malakali va nisbatan arzon ishchi kuchi,qator tarmoqlarda tadqiqot va loyihalarning yetarli darajada yuqori ekanligi,
|
Resurslarga ega bo’lish, Moliyaviy yordam
|
Qimmatli qog’ozlar narxi oshishi, valyuta ayirboshlash erkinligi
|
Xalqaro menejerning tashkilotchilik roli quyidagi asosiy muammolarning xal etilishini nazarda tutadi:
|
Jamoa bilan birgalikda izlanishlar yo’nalishlarni ajratib ko’rsatish, dastlabki tahlil o’tkazish uchun tashqi maslahatchilar va xizmatlar xarakatini tashkil etish,istiqbolli imkoniyatlarni yakuniy tanlash
|
Xo`jalik hayotining yanada baynalminallashuvi, xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi
|
Jamoa bilan ishlash, xodimlarni eshitish , birgalikda qaror qabul qilish
|
Xalqaro biznes maqsadi ?
|
Turli mamlakat va mintaqalar bozorlarda ishlash va turli mamlakat va mintaqalarning imkoniyatlaridan foydalanish vositasida foyda olish
|
Ushbu mamlakat sharoitlarida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish
|
Xalqaro aloqalar va turli mamlakatlarning imkoniyatlaridan foydalanish asosida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish
|
Mamlakat biznes maqsadi?
|
Ushbu mamlakat va uning bozorlari sharoitlarida “ITTKI-ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklardan foydalanish vositasida foyda olish
|
Turli mamlakat va mintaqalar bozorlarda ishlash va turli mamlakat va mintaqalarning imkoniyatlaridan foydalanish vositasida foyda olish
|
Ushbu mamlakat sharoitlarida “ITTKI- ishlab chiqarish-sotuv-servis” tizimida raqobatli afzalliklarni shakllantirish, ushlab turish va rivojlantirish
|
Xalqaro biznesga xos bo’lgan multi va kross yondashuv o’xshashliklari motivatsiya va nazorat sohasida firma boshqaruvida qanday muhit nuqtai nazaridan to’liq namoyon bo’ladi?
|
Funksional
|
Hududiy
|
Ijtimoiy
|
Mahsulotning xalqaro hayotiylik sikli tamoyili qaysi iqtisodchi tomonidan ishlab chiqilgan mahsulotning hayotiylik sikli nazariyasiga asoslanadi?
|
R. Vernan
|
J.M Keyns
|
David Rikardo
|
Mahsulotning hayotiylik sikli birinchi bosqichi qanday nomlanadi?
|
Yangilik kiritish bosqichi
|
Xarid hajmining ko’payishi bosqichi
|
Bozorni to’ldirish bosqichi
|
Mahsulotning hayotiylik sikli ikkinchi bosqichi qanday nomlanadi?
|
Xarid hajmining ko’payishi bosqichi
|
Yangilik kiritish bosqichi
|
Bozorni to’ldirish bosqichi
|
Mahsulotning hayotiylik sikli uchinchi bosqichi qanday nomlanadi?
|
Bozorni to’ldirish bosqichi
|
Yangilik kiritish bosqichi
|
Bozorni to’ldirish bosqichi
|
Mahsulotning hayotiylik sikli to’rtinchi bosqichi qanday nomlanadi?
|
Kamayish bosqichi
|
Xarid hajmining ko’payishi bosqichi
|
Yangilik kiritish bosqichi
|
Mahsulotning hayotiylik sikli bosqichlari to’gri ko’rsatilgan qatorni belgilang?
|
Yangilik kiritish bosqichi, Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Kamayish bosqichi
|
Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Yangilik kiritish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Kamayish bosqichi
|
Yangilik kiritish bosqichi, Bozorni to’ldirish bosqichi, Xarid hajmining ko’payish bosqichi, Kamayish
bosqichi
|
Xalqaro koorperatsiyaga tarif bering
|
Mamlakatlar o`rtasida ular tomonidan nisbatan kam harajatlar bilan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni ayirboshlashga asoslangan hamkorlik
|
Milliy iqtisodiyotning jahon bozorida sotish uchun muayyan turdagi mahsulotlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashuvi
|
mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi
|
Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida detalli ixtisoslashuvga tarif bering
|
alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir.
|
mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi
|
Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir.
|
Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida texnologik ixtisoslashuvga tarif bering
|
mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq muayyan operatsiyalariga ixtisoslashuvini anglatadi
|
Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir.
|
alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir.
|
Ishlab chiqarishning xalqaro xtisoslashuvida predmetli ixtisoslashuvga tarif bering
|
Tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishga ixtisoslashuvdir.
|
mamlakatning tayyor mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq muayyan operatsiyaga ixtisoslashuvini anglatadi
|
alohida detallar, butlovchi qismlar, agregatlar va ularni keyinchalik ushbu qismlarni yig‘uvchi, tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarga yetkazib berishga ixtisoslashuvdir.
|
“Xalqaro savdoning ko‘lami” atamasini yoritib bering
|
tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari.
|
xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi.
|
“Xalqaro savdoning tarkibi” atamasini yoritib bering
|
xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari.
|
xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
“Xalqaro savdoning tovar tarkibi” atamasini yoritib bering
|
xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
xalqaro savdoni aniqlovchi hududiy mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari.
|
“Xalqaro savdoning hududiy tarkibi” atamasini yoritib bering
|
xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi.
|
xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
tovar va xizmatlar xalqaro savdosining miqdoriy jihatlari.
|
“Xalqaro savdo siyosati” atamasini yoritib bering
|
jahon savdosini tartibga solishga yo'naltirilgan xalqaro tashkilot va hududiy ittifoqlar faoliyati.
|
xalqaro savdoning hududiy tarkibini aniqlovchi mutanosibliklar va aloqalar majmuyi.
|
xalqaro savdoni aniqlovchi tovar mutanosibliklar majmuyi va aloqalari.
|
JST (Jahon Savdo Tashkiloti)ning funksiyalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating
|
Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish;
|
Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash.
|
Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish
|
GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv) ning vazifalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating
|
Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash.
|
Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish;
|
Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish
|
GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv)ning funksiyalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating
|
Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish
|
Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish
|
Kelushuvlarni joriy etish va nazorat qilish; o‘zaro muzokaralarni olib borish uchun forumlarni tashkil qilish; savdo nizolarini hal qilish; turli mamlakatlarning savdo siyosatini amalga oshirish to‘g‘risida axborot berish;
|
JST (Jahon Savdo Tashkiloti)ning vazifalari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating
|
Tovarlar va xizmatlar savdosi hajmini oshirish; jahon savdosida tarif va notarif cheklovlarni qisqartirish; mimkin qadar qulaylik yaratish prinsipi asosida faoliyat olib borish
|
Davlat savdo siyosatiga jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish orqali ta’sir o`tkazish; savdo munosabatlarini erkinlashtirish va muzokalar uchun forum yaratish, savdo bo`yicha nizolarni tartibga solish
|
Tovarlar savdosida savdo to`siqlarini bartaraf etish; jahon savdosida barcha turdagi cheklovlarni bekor qilish; real daromadlar va talablarni oshirish, xomashyodan foydalanishni yaxshilash.
|
JST (Jahon Savdo Tashkiloti) ga a’zo bo`lish bosqichlarini ketma-ket sanang
|
Tayyorgarlik bosqichi, Muzokaralar bosqichi, A’zolik shartlarini loyihalashtirish bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi
|
Tayyorgarlik bosqichi, A’zolik shartlarini loyihalashtirish bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi
|
Tayyorgarlik bosqichi, Muzokaralar bosqichi, Parlament saylovi bosqichi, Qaror qabul qilish bosqichi
|
JST (Jahon Savdo Tashkiloti) ga a’zo mamlakatlar ro`yxatini ko`rsating
|
Rossiya Federatsiyasi, Pokiston, Niderlandiya, Peru
|
Rossiya Federatsiyasi, Qozog`iston, Qirg`iziston, O`zbekiston, Tojikiston
|
AQSh, Yaponiya, Korreya, O`zbekiston
|
JST (Jahon Savdo Tashkiloti) da kuzatuvchi maqomiga ega mamlakatlar ro`yxatini ko`rsating
|
Eron, Sudan, Turkmaniston, O`zbekiston
|
Rossiya Federatsiyasi, Belarus, Ozarbayjon, O`zbekiston
|
Saudiya Arabistoni, Yaman, Misr Arab Respublikasi, BAA
|
Tashqi savdo siyosatini yuritishda tarif usullarini aniqlang
|
Bojxona bojlari, Tarif kvotasi
|
Kvotalash, Soliqlar va yig`imlar
|
Tarif kvotasi, Kreditlash
|
Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining miqdoriy usulini aniqlang
|
Kvotalash, Litsenziyalash
|
Davlat xaridlari, Soliqlar va yig`imlar
|
Kreditlash, Subsidiyalar
|
Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining yashirin usulini aniqlang
|
Davlat xaridlari, Soliqlar va yig`imlar
|
Kvotalash, Litsenziyalash
|
Bojxona bojlari, Tarif kvotasi
|
Tashqi savdo siyosatini yuritishda notarif usullarining moliyaviy usulini aniqlang
|
Kreditlash, Subsidiyalar
|
Bojxona bojlari, Tarif kvotasi
|
Kvotalash, Litsenziyalash
|
R. Kuper “o`zaro bog`liqlik” konsepsiyasida bog`liqlikni turlarga bo`ladi. Ular qaysilar?
|
Tarkibiy, iqtisodiy siyosat sohasidagi maqsadlar borasidagi, iqtisodiy rivojlanishning tashqi omillari borasidagi, siyosiy bog`liqlik,
|
Hamkorlikdagi dasturlarni amalga oshirish, shartnoma asosida ixtisoslashuv, qo`shma korxonalar tashkil qilish
|
Predmetli, detalli, texnologik o`zaro bog`liqlik
|
“Bir mamlakatning boyishi boshqa mamlakatlarning qashshoqlanishishi hisobiga amalga oshadi” – deb, hisoblash qaysi iqtisodiy nazariya g`oyalariga mos keladi?
|
Merkantilizm nazariyasi
|
Klassik nazariya
|
Mutlaq ustunlik nazariyasi
|
Quyidagi fikrlardan qaysi bir merkantilizm nazariyasi g`oyalariga mos keladi?
|
Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish
|
Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak
|
Davlat tashqi savdoga aralashishi kerak emas va mamlakat erkin savdo rejimiga rioya qilishi lozim
|
Quyidagi fikrlardan qaysi bir klassik nazariya g`oyalariga mos keladi?
|
Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak
|
Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish
|
Xom-ashyoning olib chiqilishini qattiq cheklash yoki ta’qiqlash va mamlakatda mavjud bo`lmagan xom- ashyo importidan boj undirmaslik kerak
|
“Ko`rinmas qo`l” nazariyasini ilgari surgan olim kim?
|
Adam Smit
|
Devid Rikardo
|
Tomas Man
|
“Ko`rinmas qo`l” nazariyasi bosh g`oyasi ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Narx bozorda talab va taklif o`zaro kesishidan hosib bo`ladi va buni hech kim belgilamaydi.
|
Bir birlik tovarni ishlab chiqarishga sarflanadigan xarajatning ikkinchi tovarni ishlab chiqarishga zarur bo`lgan xarajat orqali ifodalanishi
|
Mamlakat qaysi ishlab chiqarish omili bilan nisbatan yaxshi ta’minlangan bo`lsa, shu omilni nisbatan ko`proq talab qiladigan tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashishi va eksport qilishi kerak.
|
Xeksher-Olin nazariyasi bosh g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Mamlakat qaysi ishlab chiqarish omili bilan nisbatan yaxshi ta’minlangan bo`lsa, shu omilni nisbatan ko`proq talab qiladigan tovar ishlab chiqarishga ixtisoslashishi va eksport qilishi kerak.
|
Mamlakatlar ishlab chiqarishda afzallikka ega bo`lgan tovarlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishlari kerak va bu tovarlarni boshqa mamlakatlar afzallikka ega bo`lgan tovarlar bilan ayirboshlashi kerak
|
Ekrportni oshirish va importni kamaytirishga qaratilgan tashqi savdo siyosatini yuritish
|
Tarmoqlar o`rtasida erkin harakatlanadigan ishlab chiqarish omili nima deb ataladi?
|
Harakatchan (mobil) omil
|
Maxsus omil
|
Kapital omili
|
Samuelson-Jons nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi
|
Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi
|
Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi
|
Stolper-Samuelson nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi
|
Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi
|
Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi
|
T. Ribchinskiy nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi
|
Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi
|
Xalqaro savdoda ishtirok etish natijasida eksport tarmoqlari uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi va import bilan raqobatlashuvchi tarmoq uchun spetsifik bo`lgan omil egalarining daromadi kamayadi
|
“Miqyos samarasi” nazariyasi g`oyasi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang
|
Ishlab chiqarishning muayyan texnologik va tashkiliy xususiyatlari sababli mahsulot miqdorining ortishi natijasida bir birlik tovar ishlab chiqarishga sarflanayotgan o`rtacha xarajatning kamayishini ifoda etadi
|
Barqaror narxlar va iqtisodiyotda faqat ikkita sektorning mavjudligi sharoitida ishlab chiqarish omillaridan birining taklifining ko`payishi ushbu omildan intensiv foydalaniladigan tarmoqlarda ishlab chiqarishning hajmini va bu tarmoq korxonalari oladigan daromadning ko`payishiga olib keladi, boshqa sektorda esa, ishlab chiqarish hajmining va olinadigan daromadning kamayishiga olib keladi
|
Xalqaro savdo narxi o`sayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining o`sishiga va aksincha, narxi pasayotgan tovarni ishlab chiqarishda nisbatan intensiv foydalaniladigan omil narxining pasayishiga olib keladi
|
“Xorijga sotilayotgan tovarlar va xizmatlar nomenklaturasining kengayishi” qanday
ataladi?
|
Eksport diversifikatsiyasi
|
Eksport tarkibi
|
Eksportni rag`batlantirish
|
Tashqi savdo siyosatini amalga oshirishda asosiy dastak bo`lib nima xizmat qiladi?
|
Bojxona tarifi
|
Soliq tarifi
|
Eksport
|
Bojxona boji bajaradigan vazifalar to`g`ri berilgan qatorni ko`rsating
|
Fiskal, proteksionistik, balanslovchi
|
Fiskal, monitar, proteksionistik
|
|
Bojxona bojlari undirish usuliga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Maxsus (spetsifik), advalor, aralash
|
Import, eksport, tranzit
|
Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion
|
Bojxona bojlari soliq solish obyektiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Import, eksport, tranzit
|
Maxsus (spetsifik), advalor, aralash
|
Avtonom, konvension, preferensial
|
Bojxona bojlari mazmuniga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion
|
Avtonom, konvension, preferensial
|
Maxsus (spetsifik), advalor, aralash
|
Bojxona bojlari kelib chiqishiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Avtonom, konvension, preferensial
|
Mavsumiy, dempinga qarshi, kompensatsion
|
Import, eksport, tranzit
|
Mahsulotni bojxona qiymatidan foiz shaklida hisoblanuvchi va undiriluvchi boj qanday nomlanadi?
|
Advalor
|
Spetsifik
|
Avtonom
|
Mahsulotning har bir o`lchov birligidan belgilangan miqdorda undiriladigan boj qanday nomalanadi?
|
Spetsifik
|
Advalor
|
Konvension
|
Davlat boshqa davlatlar bilan kelishib o`tirmasdan joriy qiladigan bir tomonlama bojxona boji qanday nomlanadi?
|
Avtonom
|
Konvension
|
Advalor
|
Ikki yoki ko`p tomonlama kelishuv asosida joriy qilinuvchi bojxona bojlari qanday
nomlanadi?
|
Konvension
|
Avtonom
|
Spetsifik
|
Tarif eskalatsiyasiga tarif bering
|
Tovarlardan undiriladigan import bojining mahsulot qayta ishlanganlik darajasining chiqirlashuviga mos ravishda ortib borishi
|
Tashqi savdodagi to`siqlarni minimallashtirish
|
Tarif va notarif instrumentlarini qo`llash orqali ichki bozorni xorijiy raqobatdan himoya qilish
|
Tovarlar eksporti yoki importini muayyan vaqt ichida ma’lum miqdor yoki summa bilan miqdoriy jihatdan cheklash. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang.
|
Kvotalash
|
Litsenziyalash
|
Subsidiya
|
Mutasaddi davlat organlari tomonidan tashqi iqtisodiy faoliyatga ruxsat berish orqali eksport yoki import qilinayotgan tovarlarni muayyan vaqt ichida ma’lum bir miqdorda eksport yoki import qilishga ruxsat berish. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang.
|
Litsenziyalash
|
Eksportni ixtiyoriy cheklash
|
Kvotalash
|
Rasmiy davlatlararo yoki tovar ekportiga norasmiy kvota belgilash to`g`risida savdodagi hamkor tomonidan savdoni cheklash yoki eksportni kengaytirmaslik to`g`risidagi majburiyatiga asoslangan eksportni miqdor jihatidan cheklash. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang.
|
Eksportni ixtiyoriy cheklash
|
Kvotalash
|
Litsenziyalash
|
Milliy ishlab chiqaruvchilarni qo`llab- quvvatlash va importni bilvosita kamaytirishga qaratilgan davlat budjetidan ajratiladigan pulli to`lov. Ushbu ta’rifga mos atamani belgilang.
|
Subsidiya
|
Eksportni ixtiyoriy cheklash
|
Kvotalash
|
Savdo qilinmaydigan xizmatlar tushunchasini yoritib bering
|
Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi
|
Savdo qilinadigan xizmatlar tushunchasini yoritib bering
|
Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi
|
Omilli xizmatlar tushunchasini yoritib bering
|
Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi
|
Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi
|
Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi bir mamlakat rezidenti hisoblangan va ishlab chiqarilgan mamlakatda iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Omil bo`lmagan xizmatlar tushunchasini yoritib bering
|
Ularga transport, turizm va boshqa nomoliyaviy xizmatlar kiradi
|
Ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakati natijasida yuzaga keluvchi ximatlar hisoblanadi
|
Bir mamlakat rezidenti tomonidan ishlab chiqariladigan va boshqa mamlakat rezidenti tomonidan iste’mol qilinadigan xizmatlar hisoblanadi
|
Adabiyot, san’at va ilmiy asarlarni yaratish hamda ulardan foydalanish bilan bog`liq bo`lgan munosabatlarni tartibga solish. Ushbu ta’rifga mos atamani ko`rsating
|
Mualliflik huquqi
|
Turdosh huquq
|
Patent huquqi
|
Musiqachi-ijrochi, fonogramma tayorlash va efirga uzatishni tashkillashtirish kabi faoliyatlarga egalik huquqini beruvchi qo`shimcha intellektual mulk huquqi turi qanday nomlanadi?
|
Turdosh huquq
|
Mualliflik huquqi
|
Seleksiya yutuqlari
|
Ixtirolar, sanoat namunalari, modellarga uni berish yo`li bilan muhofaza tartibini belgilaydigan huquqiy normalar tizimi. Ushbu ta’rifga mos atamani ko`rsating
|
Patent huquqi
|
Seleksiya yutuqlari
|
Mualliflik huquqi
|
Yangi o`simliklar navlari yoki hayvon turlarini yaratish, uning bu yangiliklarini muhofaza qilish huquqi. Ushbu ta’rifga mos atamani
ko`rsating
|
Seleksiya yutuqlari
|
Patent huquqi
|
Turdosh huquq
|
Xalqaro kapital migratsiyasi kelib chiqish manbasiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Rasmiy (davlat), xususiy (nodavlat)
|
Ssuda, tadbirkorlik
|
Uzoq muddatli, o`rta muddatli, qisqa muddatli
|
Xalqaro kapital migratsiyasi foydalanish tabiatiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
Ssuda, tadbirkorlik
|
Rasmiy (davlat), xususiy (nodavlat)
|
To`g`ridan-to`g`ri investitsiyalar, portfel investitsiyalar, boshqa investitsiyalar
|
Xalqaro kapital migratsiyasi yo`naltirish maqsadiga ko`ra qanday turlarga bo`linadi?
|
To`g`ridan-to`g`ri investitsiyalar, portfel investitsiyalar, boshqa investitsiyalar
|
Uzoq muddatli, o`rta muddatli, qisqa muddatli
|
Ssuda, tadbirkorlik
|
Investitsion da’volarni tartibga solish bo`yicha xalqaro markaz qachon tashkil topgan?
|
1966
|
1988
|
1977
|
Investitsiyalarni kafolatlash bo`yicha xalqaro agentlik (IKXA) qachon tashkil topgan?
|
1988
|
1966
|
1977
|
Transmilliy korporatsiyalarga ta’rif bering
|
Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi
|
Bosh kompaniya ikki va undan ortiq mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, xorijiy bo`limlari turli mamlakatlarda joylashgan bo`ladi
|
Jahon bozoridagi global iqtisodiy masalalarni birgalikda hal etish maqsadida tuzilgan firmalararo ittifoq bo`lib, ushbu ittifoq mazkur firmalarning boshqa sohalarda raqobatlashuviga to`sqinlik qilmaydi
|
Kopmillatli korporatsiyalarga ta’rif bering
|
Bosh kompaniya ikki va undan ortiq mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, xorijiy bo`limlari turli mamlakatlarda joylashgan bo`ladi
|
Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi
|
O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv
|
Strategik alyanslarga ta’rif bering
|
Jahon bozoridagi global iqtisodiy masalalarni birgalikda hal etish maqsadida tuzilgan firmalararo ittifoq bo`lib, ushbu ittifoq mazkur firmalarning boshqa sohalarda raqobatlashuviga to`sqinlik qilmaydi
|
O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv
|
Bosh kompaniya bir mamlakat kapitaliga tegishli bo`lib, filiallari esa dunyo bo`ylab tarqalib ketgan bo`ladi
|
Transmillaylashuv indeksi nima?
|
Transmilliy kompaniyaning xorijdagi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishga jalb etilganlik darajasi
|
Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar
|
O`zaro tashkiliy-xo`jalik aloqalari asosida tashkil etilgan korporativ birlashmalar
|
Transmilliy banklar nima?
|
Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar
|
Transmilliy kompaniyaning xorijdagi tovar va xizmatlar ishlab chiqarishga jalb etilganlik darajasi
|
O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv
|
Moliya-sanoat guruhlari nima?
|
O`zaro tashkiliy-xo`jalik aloqalari asosida tashkil etilgan korporativ birlashmalar
|
O`zaro raqobatda bo`lgan kompaniyalarning xalqaro bozorlarda bir-birini to`ldiruvchi strategiyani amalga oshirish maqsadidagi birlashuv
|
Jahon ssuda kapitali va moliya-kredit xizmatlari bozorida faol qatnashish imkonini beruvchi kapitalga ega yirik banklar
|
To`g`ridan-to`g`ri xorijiy investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang
|
Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati
|
Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati
|
Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati
|
Portfel investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang
|
Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati
|
Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati
|
To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati
|
“Boshqa investitsiyalar” guruhidagi investitsiyalarning kapital harakatiga mos javobni belgilang
|
Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati
|
To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati
|
Rezident va norezident o`rtasida uzoq muddatli o`zaro iqtisodiy manfaatning vujudga kelishiga olib keluvchi kapital harakati
|
Xalqaro kapitalning zaxira aktivlariga xos javobni belgilang
|
To`lov balansi qoldig`ini qoplash uchun foydalanish mumkin bo`lgan aktivlar bilan bog`liq kapital harakati
|
Davlatlararo kreditlar va bank depozitlari bilan bog`liq kapital harakati
|
Qimmatli qog`ozlar oldi-sotdisi bilan bog`liq kapital harakati
|
Adabiyot, audio va videoasar muallifining o`z ishini ko`rsatish va taqdim etish huquqi qanday nomlanadi?
|
Kopirayt
|
Patent shartnomasi
|
“Nou-xau”
|
“... – bu xalqaro savdo bitimi bo`lib, unga muvofiq intellektual mulk egasi ixtirodan foydalanish huquqini xaridorga beradi”. Ushbu ta’rif qaysi atamani ifodalaydi?
|
Patent shartnomasi
|
Kopirayt
|
Injiniring
|
Muayyan yutuqqa erishish imkonini beruvchi texnik tajriba va ishlab chiqarish sirlarini taqdim qilish qaysi atama bilan ifodalanadi?
|
“Nou-xau”
|
Injiniring
|
Kopirayt
|
Xarid qilingan yoki ijaraga olingan mashina va uskunalarni montaj qilish hamda ishlatish uchun zarur bo`lgan texnologik bilimlarni taqdim etish xalqaro savdoda nima deb ataladi?
|
Injiniring
|
“Nou-xau”
|
Patent shartnomasi
|
Litsenzion to`lov nima?
|
Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov
|
Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar
|
Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi
|
Royalti nima?
|
Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar
|
Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov
|
Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi
|
Pausha to`lovi nima?
|
Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi
|
Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi
|
Litsenziat tomonidan shartnoma predmetidan foydalanganligi evaziga litsenziarlarga to`lanadigan to`lov
|
Mulkda qatnashish nimani anglatadi?
|
Litsenziat tomonidan litsenziarga litsenziyadan foydalanganlik uchun o`z korxonalari aksiyalarining bir qismini berishi
|
Shartnomada qayd etilgan bir marta to`lanadigan to`lov bo`lib, litsenziyadan foydalanish vaqti bilan bog`liq bo`lmay, ekspert baholash asosida oldindan belgilanadi
|
Shartnomaning amal qilish muddati davrida xaridor daromadidan litsenziyadan foydalanishda oladigan foydasi hajmidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladigan ajratmalar
|
Xalqaro valyuta zaxiralari tushunchasiga ta’rif bering
|
Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob- kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar
|
Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar
|
Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati
|
Oltin-valyuta zaxiralari tushunchasiga ta’rif bering
|
Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar
|
Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob-kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar
|
Davlat aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog`ozlar qiymatining hajmi
|
Xalqaro valyuta likvidligi tushunchasiga ta’rif bering
|
Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati
|
Davlat aksiyalari, obligatsiyalari va boshqa qimmatli qog`ozlar qiymatining hajmi
|
Boshqa davlatlar va xalqaro tashkilotlar bilan hisob-kitob qilish uchun foydalanish mumkin bo`lgan oltin, erkin konvertatsiyalanadigan valyuta va boshqa shu kabi aktivlar
|
Xalqaro valyuta likvidligi ko`rsatkichiga ta’rif bering
|
Jahon oltin-valyuta zaxirlari hajmining yillik import qiymatiga nisbati
|
Mamlakatlar hukumatlari va markaziy banklari ixtiyoridaa turuvchi yuqori likvidli moliyaviy aktivlar
|
Mamlakatning o`z tashqi majburiyatlarini valyuta cheklovlariga murojaat etmasdan, kreditorlar uchun maqbul to`lov vositalarida to`lay olish qobiliyati
|
Kreditor tomonidan qarz bo`yicha to`lovlarni kechiktirishi bilan bo`gliq operatsiyaga nima deb ataladi?
|
Prolongatsiya
|
Kechiktirilgan qarz
|
Oppolongiya
|
Xalqaro valyuta munosabatlarida SDR tushunchasi nimani anglatadi?
|
Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi
|
Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta
|
Valyuta kursini o`rnatish
|
Xalqaro valyuta munosabatlarida “erkin konvertatsiyalanadigan valyuta” tushunchasi nimani anglatadi?
|
Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta
|
Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi
|
Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir
|
Xalqaro valyuta munosabatlarida “kotirovkalash” tushunchasi nimani anglatadi?
|
Valyuta kursini o`rnatish
|
Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir
|
Xalqaro valyuta fondining shartli maxsus pul birligi
|
Xalqaro valyuta munosabatlarida “revalvatsiya” tushunchasi nimani anglatadi?
|
Milliy valyuta kursini oshirishga qaratilgan tadbir
|
Valyuta kursini o`rnatish
|
Har qanday xorijiy valyutaga erkin va cheklanmagan miqdorda ayirboshlanadigan valyuta
|
Jahon moliya bozorlarida valyuta kurslarining kelgusida salbiy tomonga o`zgarishidan ko`riladigan moliyaviy zararning oldini olish bilan shug`ullanuvchi ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi?
|
Xedjerlar
|
Spekulyantlar
|
Treyderlar
|
Jahon moliya bozorlarida moliyaviy instrumentlarning kurslaridagi farq hisobiga foyda olishni ko`zlagan ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi?
|
Spekulyantlar
|
Xedjerlar
|
Arbitrajchilar
|
Jahon moliya bozorlarida moliyaviy instrumentlarning kurslari o`zgarishidan foydalangan holda bir yoki bir necha shartnomalar asosida foyda olishni ko`zlagan ishtirokchilar kimlar deb nomlanadi?
|
Treyderlar
|
Arbitrajchilar
|
Xedjerlar
|
Jahon moliya bozorlarida bir vaqtning o`zida turli bozorlarda, turli narxlar asosida moliyaviy resursni sotib olish va sotish orqali foyda ko`radigan jahon moliya bozorlari ishtirokchilari kimlar deb nomlanadi?
|
Arbitrajchilar
|
Treyderlar
|
Spekulyantlar
|
Xalqaro savdo iqtisodiy tashkilotlar berilgan qatorni belgilang
|
GATT(Tariflar va savdo bo'yicha bosh kelishuv), JST (Jahon Savdo Tashkiloti), YuNKTAD, Xalqaro savdo palatasi
|
XVF, Jahon Banki, YTTB
|
G7, G20, Yevropa Ittifoqi, ShHT
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
