Alpomish” dostonining qiyosiy tadqiqi (umir shoir safarov varianti misolida) reja: ishning umumiy tavsifi



Download 54 Kb.
bet3/4
Sana29.05.2022
Hajmi54 Kb.
#614894
1   2   3   4
Bog'liq
Asosnoma-Maxliyo

Mavzuning o‘rganilish tarixi.
Xalq ijodini o’rganish– xalqning tarixi, urf-odati, an‘analari, o’y-kechinmalari, buguni va kelajagini tadqiq etish demakdir. Unda millatning o’zini anglashi, o’zligini namoyon qilish xislatlari, intilishlari, hayot tarzi, dunyoqarashi aks etgan. Muhtaram birinchi Prezidentimiz Islom Karimov ta’kidlaganlaridek: Albatta, har qaysi xalq yoki millatning ma‘naviyatini uning tarixi, o’ziga xos urf-odat va an‘analari, hayotiy qadriyatlaridan ayri holda tasavvur etib bo’lmaydi. Bu borada, tabiiyki, ma‘naviy meros, madaniy boyliklar, ko’hna tarixiy yodgorliklar eng muhim omillardan biri bo’lib xizmat qiladi.
Ana shunday yuksak ma‘naviyatimizning asosi hisoblangan xalq og’zaki ijodini tom ma‘noda anglash uchun, uning mohiyatini umumiy o’rta ta‘lim o’quvchilariga tushuntirish va singdirish uchun uning g’oyaviy-badiiy va janr xususiyatlari, poetik shakllanishi, tarixiy ildizlari hamda mifologik asoslarini atroflicha tadqiq etish lozim bo’ladi. Xalq ijodini o’rganishda bunday muayyan yondashuv uning jonli og’zaki ijro sharoitida o’ziga xos ravishda yashash, tarqalish xususiyatlarini, uzoq asrlik tarixiy taraqqiyot jarayonida xalq dunyoqarashi va ruhiyati bilan bog’liq ayrim hodisalarning aks etish darajasi, aniq asarlar syujet tizimida tutgan o’rni, badiiy vazifasi hamda mohiyatini alohida-alohida tadqiq etishni talab qiladi. Jahon ma‘naviyati va madaniyatiga munosib hissa qo’shgan, o’tmishi yuqori saviyada o’tgan xalqlar og’zaki ijodida butun dunyo folklorshunos olimlari muttasil o’rganayotgan asarlar bor. Forsaytlar haqidagi sagalar, nardlar, manas shular jumlasidandir. Alpomish ham ana shunday asarlar qatorida munosib o’ringa ega. Shuning uchun ham folklorshunoslikda Alpomishning xalq qahramonlik eposi sifatidagi tarixiy ahamiyatini atroflicha o’rganganlar. Hamid Olimjon, Hodi Zaripov, M.Saidov, To`ra Mirzayev, Malik Murodov, Bahodir Sarimsoqov, Mamatqul Jo’rayev kabi o’zbek olimlari mazkur asarni ijtimoiy hayotning badiiy ijoddagi ifodasi yo’nalishida tadqiq etganlar. Doston haqidagi yangi fikr B.Sarimsoqovning Alpomish eposi haqida uch etyud‖ hamda “Alpomish klassik epos namunasi” maqolalarida qayd etildi. Xususan, bu maqolada, avvalo, turkiy xalqlar, jumladan, o’zbek xalqining mustaqil xalq sifatidagi o’ziga xos belgilari birinchi navbatda, qahramonlik eposida aks etishi qonuniyati kashf etildi. Natijada olimlar tomonidan doston o’rganilar ekan, Alpomish o’zbek xalqi tarixining badiiy ifodasi san‘atda aks etgan va og’zaki ijodda muhrlangan hujjat ekani to’liq isbotlandi. Badiiy san‘atda shunday asarlar borki, ularni o’rganish ijod samaralarini tahlil qilish bir necha avlodlar sa‘y-harakatlari bilan ham o’z nihoyasiga yetmaydi. Millatni anglashuchun uning ruhiyatini bilish lozim. Millatning o’ziga xosligini tayin etadigan eng katta va asosiy belgi til bo’lsa, uni unutgan odamda millat tuyg’usi bo’lmaydi. Alpomish dostoni o’zbekning ruhiy olamini anglatish jihatidan tengsiz badiiy obidadir.

Download 54 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish