Aloqa vositalarining ixtiro etilishi 5-sinf tarix fani darsligi asosida 22-mavzu



Download 3,27 Mb.
Sana30.12.2021
Hajmi3,27 Mb.
#197380
Bog'liq
Aloqa vositalarining ixtiro qilinishi..5- sinf..

Aloqa vositalarining ixtiro etilishi

5-sinf tarix fani darsligi asosida 22-mavzu

Telegrafning ixtiro etilishi.


Telegraf turli xabarlarni uzoq masofalarga yozuv orqali tez uzatishga mo‘ljallangan qurilmadir.

Bunday qurilmani birinchi bo‘lib 1832-yilda rus olimi Pavel Shilling ixtiro qildi. Qurilma xabarlarni nuqta va tirelar (chiziq) ko‘rinishida uzatgan.

1837-yilda amerikalik olim Semyuel Morze ham shunday qurilma va unda foydalaniladigan maxsus alifbo yaratdi. Bu alifbo tarixga «Morze alifbosi» nomi bilan kirdi.


Morze alifbosi

Morze qurilmasida nuqta va tirelar telegraf kaliti yordamida uzatiladi.


Xabar beruvchi kalitni bosganida qurilmadagi batareya qurilma tarmog‘iga tok beradi.

Elektr toki suyuq bo‘yoq ichiga botirib qo‘yilgan g‘ildirakcha (harf bosuvchi)ni harakatga keltiradi.


G‘ildirakcha esa tasmaga o‘xshab tayyorlangan qog‘ozga harflar belgisini tushiradi.

Kalit bosilgach darhol qo‘yib yuborilsa «nuqta», uzoqroq bosib turilsa «tire» belgisini tushiradi.

Hozirgi kunda Morze alifbosiga moslashtirilgan telegraf qurilmasi o‘rniga teletayp qurilmasidan foydalanilmoqda.


Teletayp qurilmasi.

Teletaypda kalit yo‘q, lekin yozuv mashinasidagi yoki kompyuterdagiga o‘xshash harf klavishlari bor.


Teletayp

Xabar jo‘natuvchi uzatuvchi qurilmaga xabar matnini yozadi.

Qabul qiluvchi qurilma esa xabarni qog‘oz tasmasi (lentasi)ga yozib oladi. Olimlarning izlanishlari natijasida ushbu qurilma takomillashdi.

Bugungi kunda qulay aloqa vositalaridan yana biri faksdir.


U matnli, jadvalli, rasmli va boshqa shu kabi xabarlarni qanday bo‘lsa shundayligicha belgilangan joyga yetkaza oladi.

Telefonning yaratilishi.


Bugungi kunda

deyarli barcha oilalarda hech bo‘lmaganda

bitta uyali telefon apparati bor.

U xabar uzatish va qabul qilish uchun juda qulay.


Bir so‘z bilan aytganimizda, odamlarning uzog‘ini yaqin qiladigan «dastyor».

Dastlabki telefon apparatini 1876-yilda Angliyada tug‘ilib, Amerikada yashagan Aleksandr Bell yaratdi.

Radio tarixi.


Radio nima ekanligini hammamiz yaxshi bilamiz. U turli xil xabarlarni tarqatishda katta ahamiyatga ega.
Download 3,27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish