Alkanlar fizik va kimyoviy xossalari


Tabiiy manbalari va olinish usullari



Download 461,87 Kb.
bet2/7
Sana20.06.2022
Hajmi461,87 Kb.
#682218
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Alkanlar. fizik va kimyoviy xossalari

Tabiiy manbalari va olinish usullari

Alkanlar tabiatda keng tarqalgan. Ularning quyi vakillari (metan va oz miqdorda etan, propan, butan) tabiiy gazlarning asosiy tarkibiy qismini tashkil etadi. Neft ham alkanlarning asosiy tabiiy manbalaridan biri hisoblanadi. Tog‘ mumi (ozokerit) qattiq alkanlar aralashmasidir. Metan og‘ir planetalar (Saturn, Yupiter, Uran va Neptun) atmosferalarida juda ko‘p miqdorda uchraydi. Og‘ir planetalarda metanning miqdori shunchalik kattaki, hatto uzoq kelajakda uni yerga transportirovka qilish (tashib kelish) bo‘yicha fantastik loyihalar taklif qilingan. Yerda ham «metanogen» bakteriyalarning o‘simlik va hayvonlar organizmlari qoldiqlarini havo (kislorod) kirmaydigan sharoitda parchalashi natijasida juda ko‘p miqdorda (har yili  2 mlrd t) metan hosil bo‘ladi. Masalan, botqoqlik gazining 99 foizi metandan iborat. Bu mikrobiologik usul yordamida biosferani ifloslantiruvchi turli chiqindilarni qimmatli yonilg‘iga aylantirish mumkin.




A. Sanoat usullari


1. Neftni qayta ishlash mahsulotlaridan alkanlar aralashmasi, benzinni fraksiyalab haydash usuli bilan esa individual alkanlarni olish mumkin.
2.Ko‘mirni katalitik gidrogenlash
Toshko‘mir yoki qo‘ng‘ir ko‘mirni 460-470C harorat va 250 atm bosimda temir katalizatori ishtirokida gidrogenlaganda suyuq alkanlar aralashmasi hosil bo‘ladi:
nC +( n+1)H2 CnH2n+2
Shu reaksiya asosida sintetik benzin olinar edi. Lekin hozirgi vaqtda sanoatda benzin bu usul bilan ishlab chiqarilmaydi.
3. CO2 va COni katalitik gidrogenlash
CO va CO2 250-400C da Ni yoki Co katalizatori ishtirokida vodorod bilan reaksiyaga kirishganda CH4 hosil bo‘ladi (Sabate va Sanderan, 1902-yil):
CO + 3H2 CH4 +H2O
CO2 + 4H2 CH4 +2H2O
4. CO va H2 aralashmasi (sintez-gaz) dan 200-300C haroratda, temir-kobalt katalizatori ishtirokida yuqori alkanlar olinadi (Fisher-Tropsh usuli, 1923-yil)
nCO + (2n+1)H2  CnH2n+2 +nH2O



Download 461,87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish