Alisner navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

Badiiy asar tilida muallif nutqi, personajlar

nutqi va hikoyachi bayonining o’zaro munosabati

 

Savollar

1. Badiiy asarda muallif nutqi va uning o’ziga xos xususiyatlari.

2. Badiiy asarda personajlar nutqi, ularni individuallashtirish vositalari.

3. Badiiy asar strukturasida hikoyachi bayonining tutgan o’rni.

4. 80-90-yillarda o’zbek nasrida badiiy nutq tiplari va shakl-lar rang-barangligining namoyon bo’lishi.

 

Tayanch iboralar: muallif nutqi tushunchasi. muallif nutqi va xalq tili. Muallif nutqi va subyektiv munosabat. Muallif nutqi va portret yaratish. Personaj nutqi. Personaj nutqini individuallashtirish. Personaj tilida tasviriy vositalar. Badiiy asarda hikoyachi bayoni.Badiiy nutq va uning tiplari. Yozuvchi va badiiylik.

 

Adabiyotlar

1. Nosirov O’. Ijodkor shaxs, badiiy uslub, avtor obrazi. – Toshkent: Fan, 1981. 93-154-betlar.

2.Ahmedov N. Badiiy bayon qilish strukturasi haqida // O’zbekistonda ijtimoiy fanlar, 1973, 9-son. 45-48-b.

3. Solijonov Y. Badiiy asarda monologik nutq // O’zbek tili va adabiyoti, 2004, 3-son. 16-20-betlar.

4. Rahimov Z. Muallif nutqi va uning ko’rinishlari // Til va adabiyot ta’limi, 2000, 3-son. 58-62-betlar.

5. Solijonov Y. XX asrning 80-90-yillari o’zbek nasrida badiiy nutq poetikasi, DDA, Toshkent, 2002. 8-38-betlar.

6.Qodirov P. Xalq tili va realistik proza.-Toshkent: Fan, 1973. 18-42-betlar.

 

 Badiiy asarda dialog, uning strukturasi, uslubiy tuzilishi va vazifalari. Muallif nutqi, remarka, replika va ularning dialog bilan o’zaro munosabati

 

Savollar

1.Badiiy asarda dialog va uning strukturasi.

2.Badiiy nutqda dialogning uslubiy tuzilishi va vazifalari.

3.Badiiy nutqdagi jonli (real)  va xayoliy (tasavvurdagi) dia- loglar hamda ichki dialoglar haqida tushuncha.

4.Dialogda xalq jonli so’zlashuv nutqi va adabiy-badiiy tilning leksik muvozanati.

5.Badiiy nutqda muallif nutqi, remarka, replika va ularning dialog bilan o’zaro munosabati.

 

 Tayanch iboralar: monolog, dialog va polilog. Personaj nutqi, muallif nutqi va ularning tuzilishi. Muallif nutqining vazifalari. Personaj nutqining ko’rinishlari. Ichki hissiyot va g’oya. Voqyelik, tafsilot va muallif munosabati. Xalq tili va badiiy asar. Proza va dramatik asarlarda so’z imkoniyatlari. Badiiy asar va badiiy til muvozanati. Replikada so’z ishtiroki. Replika va ironiya. Nutq ifodasida urg’uning roli. So’z va talaffuz, uning dialogdagi o’rni.

Adabiyotlar

1.Badiiy ijod haqida (maqolalar to’plami)/- Toshkent, 1960. 161-176-betlar.

2.Imomova G. Tipik milliy xarakterlar yaratishda badiiy nutqning roli, NDA, Toshkent, 1993. 7-21-betlar.

3.Rahimov Z. Muallif nutqi va uning ko’rinishlari // Til va adabiyot ta’limi, 2000, 3-son. 58-62-b.

4.Yo’ldoshev B. Badiiy nutq stilistikasi.-  Samarqand: SamDU nashri, 1982. 27-61-b.

5.Doniyorov X., Yo’ldoshev B. Adabiy til va badiiy stil.-  Toshkent: Fan, 1988. 190-207-b.

   

 Badiiy nutq va psixologik tahlil. Badiiy nutqda peyzaj tasviri. Nutq polifoniyasi va uning uslubiy vazifalari

 

Savollar

1. Badiiy nutq va psixologik tahlilning o’zaro munosabati.

2. Badiiy nutqda psixologik tahlilning asosiy tamoyillari, usullari va shakllari.

3. Badiiy nutq peyzaj tasviri vositasi sifatida.

4. Nutq polifoniyasi va uning uslubiy vazifalari.

5. Badiiy asarda polifonik nutqning o’ziga xos xususiyatlari.

       

        Tayanch iboralar: badiiy asar va psixologizm. Personaj psixologik holati va uning tasviri. Psixologik tahlil tamoyillari. Psixologik tahlil shakllari, usullari. Peyzaj va badiiy asar. Peyzaj san’ati va uning badiiy ifodasi.Polifoniya tushunchasi va uning badiiy nutqdagi ahamiyati. Polifoniyaning uslubiy vazifalari. Badiiylikni hosil qilishda polifoniyaning o’rni. Polifoniya va yozuvchi mahorati.

 

Adabiyotlar

1. Yo’ldoshev B. Badiiy nutq stilistikasi.- Samarqand: SamDU nashri, 1982. 53-57-b.

2. Doniyorov X., Yo’ldoshev B. Adabiy til va badiiy stil. – Toshkent: Fan, 1988. 112-163-b.

3.Nasriddinov F. Til, uslub va obraz // O’zbek tili stilistikasi masalalari, ToshDU ilmiy asarlar to’plami, 486-son, Toshkent: ToshDU nashri, 1975. 44-56-b.

4.Nurmatov A.N. Badiiy asarda polifonizm. NDA/.- Samarqand, 1996. 7-22-b.

5.Sultonova M. Yozuvchi uslubiga doir.- Toshkent: Fan, 1973. 48-91-b.

6. Sultonova M. Peyzaj san’ati. -  Toshkent: Fan, 1983. 5-82-b.