Xuroson va Movarounnahrda so’fiylik ta’limotining paydo bo’lishi, taraqqiyoti (N.Komilov «Tasavvuf», 1-2 kitoblar).
Alisher Navoiyning «Nasoyim –ul- muhabbat» asari haqida.
Zahiriddin Muhammad Boburning «Muxtasar fil aruz asari va uning ilmiy ahamiyati» (B.Valixo’jayev, S.Xasanov asarlari).
Tasavvufiy hikoyatlarda oriflar siymosi.
She’rni tahlil qiling:
Man zarra-u, xurshidliqo sensan,
Man xasta-u, ayni davo sensan.
Qanotim yo'q, poyingda ucharman zor,
Man qadahman, yor, qahrabo sensan.
Qalandariya tariqati va uning vakillari haqida.
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
«Lison ut-tayr» dostonida istig’no vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
Abu Yazid Bistomiyning falsafiy – diniy qarashlari.
She’rni tahlil qiling:
Ishqimdin pokroq obi zilol yo'qdur,
Ishqimdek g'amu dardi halol yo'qdur.
O'zgalar ishqi faqat hol bo'lsa gar,
Manim ishqi nigorimga zavol yo'qdur.
Mansur Xallojning falsafiy – diniy qarashlari.
Alisher Navoiyning «Nasoyim –ul- muhabbat» asari haqida.
Ahmad Yassaviyning «Hikmatlar»i haqida. (tarjima, nashri).
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
She’rni tahlil qiling:
Lutf etsang tosh ham jonona bo'lg'ay,
O'shal dam shevasi mastona bo'lg'ay.
Zulfingning zanjiri gar bo'lsa zohir,
Luqmoni Hakim ham devona bo'lg'ay.
Faxriddin Ali Safiyning “Rashahot ul-aynul hayot” asari haqida
Ilk so’fiy shoirlar (Alisher Navoiyning «Nasoyimul-muhabbat» asari).
Jo’nayd Bog’dodiyning falsafiy – diniy qarashlari.
«Lison ut-tayr» dostonida ishq vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Jamoling namozim, ko'zingdir ro'zam,
Labing ishqida man - gado, daryuzam*.
Aybliman, netay, yor, sarxush edim man,
Suyingni ichdimu sindirdim ko'zang.
Shayx Sa’diyning “Guliston” asarida ma’rifat masalasi
Fariduddin Attorning «Tazkirat ul - avliyo» asari haqida.
Qalandariya tariqati va uning vakillari haqida.
Tasavvufiy adabiyotda soqiy obrazi
She’rni tahlil qiling:
Biz oshiqi ishqmiz-u, musulmon boshqa,
Biz zaif chumolimiz, Sulaymon boshqa.
Bizdan so‘ra kuygan dilu somon yuzni,
Kim savdo qilar mol bila — do‘kon boshqa.
Shayx Sa’diyning “Guliston” asari: mavzu va g’oya
Tasavvufiy adabiyotda soqiy obrazi
Alisher Navoiy she’riyatida timsollar.(Koʻngil talqini)
Rumiy asarlarida tasavvufiy timsollar.(“Masnaviyi ma’naviy”, Radi Fishning “Jaloliddin Rumiy” asari)
She’rni tahlil qiling:
Har narsaki, yo‘qmi — yo‘q o‘shal misli shamol,
Har narsaki, bormi — oqibat topdi zavol.
Bor narsani olamda gumon et yo‘q deb,
Yo‘q narsani bor debon biroq ayla xayol...*
Tasavvufiy adabiyotda pir obrazi
Tasavvuf adabiyotida shayxlar zikri (Abdurahmon Jomiyning “Nafohat ul-uns” va Alisher Navoiyning “Nasoyim ul-muhabbat” asarlari asosida).
Qalandariya tariqati va uning vakillari haqida.
4 «Lison ut-tayr» dostonida istig’no vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Yo Rab, o‘zing asra, dil judolik istar,
Sendin kechib, o‘zga-la oshnolik istar.
Ishqingdin ilik tortsa — tutar do‘st kimni?
Ko‘yingdan oyoq tortsa — xatolik istar.
Jaloliddin Rumiyning “Ichindagi ichindadir” asari tahlili
Fariduddin Attorning «Tazkirat ul - avliyo» asarida ilk mutasavviflar zikri.
Yassaviya tariqati va uning vakillari haqida.
Tasavvufiy adabiyotda basmala boblar tasviri
She’rni tahlil qiling:
Haq yo‘liga har lahza sa’y etmak lozim,
Dunyodan etak tortmag-u, ketmak lozim.
Diydangni davola, zero, olam hama — Ul,
Ko‘rmak Uni — asroriga yetmak lozim.
Zamonaviy adabiyot va tasavvuf ta’limoti
O’zbek mumtoz she’riyatida orifona ruh va mazmun. So’fi
Ollohyor ijodi
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
Xoja Ahrori Valining XV asr madaniy va adabiy hayotdagi roli
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Buyuk tariqatlar va ularning asoschilari. Abdulqodir Giloniy. Qodiriylik tariqati («Qodiriya»)
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Hasan Basriyning tasavvufiy qarashlari
Tasavvuf ta’limoti va uning hozirgi zamon uchun ma’rifiy ahamiyati
She’rni tahlil qiling:
Ul bodani ichmadimki, hushyor o‘lsam,
Ul mast emasman dag‘i bedor o‘lsam.
Tark etsam adam birla vujudni, tong yo‘q,
Bir jilvai husning ila xummor o‘lsam.
O’zbek mumtoz she’riyatida orifona ruh va mazmun. So’fi
Ollohyor ijodi
Mashrab ijodida ishq talqini
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
Tasavvuf ta’limotining ijodkor namoyandalari. Abu Yazid Bistomiy. Jo’nayd Bog’dodiyning tasavvufiy qarashlari.
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Faxriddin Ali Safiyning “Rashohotu aynu-l-hayot” asarida komillik vasfi
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Robiya Adaviyaning tasavvufiy qarashlari
Tasavvuf ta’limoti va uning hozirgi zamon uchun ma’rifiy ahamiyati
She’rni tahlil qiling:
Ul bodani ichmadimki, hushyor o‘lsam,
Ul mast emasman dag‘i bedor o‘lsam.
Tark etsam adam birla vujudni, tong yo‘q,
Bir jilvai husning ila xummor o‘lsam.
Rumiyning “Ichindagi ichindadir” asarining ma’rifiy ahamiyati
Husayn Voiz Koshifiyning “Axloqi Muhsiniy” asarida go’zal fazilatlar zikri
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
“Nasoyim ul-muhabbat” asarida o‘zbek mutasavviflari va mashoyixlari talqini.
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Abdurahmon Jomiyning «Nafohat ul - uns» asarida shayxlar zikri.
Junayd Bag’dodiyning tasavvufiy qarashlari
Fariduddin Attorning “Ilohiynoma” asarida orifona hikoyatlar tahlili
She’rni tahlil qiling:
Haq yo‘liga har lahza sa’y etmak lozim,
Dunyodan etak tortmag-u, ketmak lozim.
Diydangni davola, zero, olam hama — Ul,
Ko‘rmak Uni — asroriga yetmak lozim.
«Lison ut-tayr» dostonidan hikoyat tahlili. (Ishq vodiysi ta’rifi va u bilan bogʻliq hikoyatlar)
Vahdat ul – vujud nazariyasi va uning yirik bilimdonlari.(Ibn Arabiy nazariyasi)
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
Husayn Voiz Koshifiyning “Axloqi Muhsiniy” asarida go’zal fazilatlar zikri
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Buyuk tariqatlar va ularning asoschilari. Najmiddin Kubro. Kubraviya tariqati
«Lison ut-tayr» dostonida talab vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
Hasan Basriyning tasavvufiy qarashlari
Tasavvuf ta’limoti va uning hozirgi zamon uchun ma’rifiy ahamiyati
She’rni tahlil qiling:
Ul bodani ichmadimki, hushyor o‘lsam,
Ul mast emasman dag‘i bedor o‘lsam.
Tark etsam adam birla vujudni, tong yo‘q,
Bir jilvai husning ila xummor o‘lsam.
Zamonaviy adabiyot va tasavvuf ta’limoti
O’zbek mumtoz she’riyatida orifona ruh va mazmun. So’fi
Ollohyor ijodi
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
Xoja Ahrori Valining XV asr madaniy va adabiy hayotdagi roli
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Tasavvufiy adabiyotda may obrazi
Fariduddin Attorning «Tazkirat ul - avliyo» asari haqida.
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Shayx Sa’diyning “Guliston” asarida ma’rifat masalasi
She’rni tahlil qiling:
Biz oshiqi ishqmiz-u, musulmon boshqa,
Biz zaif chumolimiz, Sulaymon boshqa.
Bizdan so‘ra kuygan dilu somon yuzni,
Kim savdo qilar mol bila — do‘kon boshqa.
Buyuk tariqatlar va ularning asoschilari. Ahmad Yassaviy. Yassaviya tariqati
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Junayd Bag’dodiyning tasavvufiy qarashlari
Tasavvuf ta’limoti va uning hozirgi zamon uchun ma’rifiy ahamiyati
She’rni tahlil qiling:
Ey dil, bu qadar muflis* ekansan, rasvo,
Sen loyiqi toza ishq emassan aslo.
Shiddatli alangadir bu ishq — ermas suv,
Ul ishq ila bulhavas* bo‘lolmas oshno.
Xuroson va Movarounnahrda so’fiylik ta’limotining paydo bo’lishi, taraqqiyoti (N.Komilov «Tasavvuf», 1-2 kitoblar).
Alisher Navoiyning «Nasoyim –ul- muhabbat» asari haqida.
Robiya Adaviyaning tasavvufiy qarashlari
Tasavvufiy hikoyatlarda pir siymosi.
She’rni tahlil qiling:
Man zarra-u, xurshidliqo sensan,
Man xasta-u, ayni davo sensan.
Qanotim yo'q, poyingda ucharman zor,
Man qadahman, yor, qahrabo sensan.
Alisher Navoiy ijodi va Naqshbandiya tariqati
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
«Lison ut-tayr» dostonida istig’no vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
Abu Yazid Bistomiyning falsafiy – diniy qarashlari.
She’rni tahlil qiling:
Ishqimdin pokroq obi zilol yo'qdur,
Ishqimdek g'amu dardi halol yo'qdur.
O'zgalar ishqi faqat hol bo'lsa gar,
Manim ishqi nigorimga zavol yo'qdur.
Boyazid Bistomiyning tasavvufiy – diniy qarashlari.
Alisher Navoiy «Nasoyim –ul- muhabbat» asarida naqshbandiy pirlar haqida.
Ahmad Yassaviyning «Hikmatlar»i haqida. (tarjima, nashri).
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
She’rni tahlil qiling:
Lutf etsang tosh ham jonona bo'lg'ay,
O'shal dam shevasi mastona bo'lg'ay.
Zulfingning zanjiri gar bo'lsa zohir,
Luqmoni Hakim ham devona bo'lg'ay.
Faxriddin Ali Safiyning “Rashahot ul-aynul hayot” asari haqida
Zunnun Misriyning tasavvufiy qarashlari
Tasavvufning tariqatlar ko’rinishidagi tarixiy rivoji
«Lison ut-tayr» dostonida ishq vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Naqsh etsam-u toatimni parcha nonga,
Bersam uni itga — yotibon zindonga,
Kelgan esa-da ochligidan afgonga,
Urmas tishini nomus etib ul nonga.
Jalololiddin Rumiyning “Ichindagi ichindadir” asari haqida
Ibrohim Adhamning tasavvufiy qarashlari
Tasavvufning tariqatlar ko’rinishidagi tarixiy rivoji
«Lison ut-tayr» dostonida istig’no vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Pinhon emas aslo — ichda bir dev bordir,
Boshini ko‘tarmog‘i uning dushvordir.
Iymonini ming martaba talqin qildim,
Ul asli azal muslim emas, kuffordir.
“Nasoyim ul-muhabbat” asarida Jomiy haqida
Mansuri Xallojning tasavvufiy qarashlari
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
«Lison ut-tayr» dostonida talab vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Bir tal’ati mohki, olamoroyi hama,
Vasli kecha-kunduz tamannoyi hama.
Gar el kabi suymasa meni — voy menga,
Lek hammani suysa men kabi — voyi hama.
Tasavvuf adabiyotida shayxlar zikri (A.Jomiy va Navoiy asarlari asosida).
Faxriddin Ali Safiyning “Rashahot ul-aynul hayot” asari haqida
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
«Lison ut-tayr» dostonida ishq vodiysi ta’rifi va u bilan bog’liq hikoyat tahlili.
She’rni tahlil qiling:
Ishqing mayini ichib, bu dil mast bo‘lgay,
Hajring g‘amini chekib, u, bil, past bo‘lgay.
Bir boqsang agar — ko‘yingda tuproq bo‘lgan
Jonsiz tanaga jon yana payvast bo‘lgay!
1 Husayn Voiz Koshifiyning “Axloqi Muhsiniy” asarida go’zal fazilatlar zikri
2. Boyazid Bistomiyning tasavvufiy qarashlari
3. Tasavvuf ta’limotining paydo bo’lishi, shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti.
“Nasoyim ul-muhabbat” asarida turkiy mutasavviflar zikr.
She’rni tahlil qiling:
Sensan ikki olamni yaratgan Birubor,
Ko‘yingda o‘lib bandalaring xoku g‘ubor.
Sendan ulashish rizqini har jonzotning,
Sendan yaratish — xohi mo‘g‘ul, xohi totor...
Tasavvufning paydo bo‘lishi, ta’limot sifatida shakllanishi va tarixiy taraqqiyoti
Husayn Voiz Koshifiyning “Axloqi Muhsiniy” asarida go’zal fazilatlar zikri
Zunnun Misriyning tasavvufiy qarashlari
Fariduddin Attorning “Ilohiynoma” asarida orifona hikoyatlar tahlili
She’rni tahlil qiling:
Haq yo‘liga har lahza sa’y etmak lozim,
Dunyodan etak tortmag-u, ketmak lozim.
Diydangni davola, zero, olam hama — Ul,
Ko‘rmak Uni — asroriga yetmak lozim.
Vahdat ul – vujud nazariyasi va uning yirik bilimdonlari.(Ibn Arabiy nazariyasi)
«Lison ut-tayr» dostonidan hikoyat tahlili. (Ishq vodiysi ta’rifi va u bilan bogʻliq hikoyatlar)
Navoiy ijodida tasavvufiy timsollar
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
She’rni tahlil qiling:
Oshiq kishining ko‘ngli to‘la dard bo‘lgay,
Dil dardi bilan mard yana ham mard bo‘lgay.
O’z ishqi o‘tida u yonarkan, bul dam
Do‘zax o‘ti o‘zgalar uchun sard bo‘lgay.
Tasavvuf ta’limotining yuzaga kelish sabablari, g’oyaviy va ijtimoiy ildizlari.
Vahdat ul – vujud nazariyasi va uning yirik bilimdonlari.(Ibn Arabiy nazariyasi)
«Lison ut-tayr» dostonidan hikoyat tahlili. (Istig’no vodiysi ta’rifi va u bilan bogʻliq hikoyatlar)
Zahiriddin Bobur va Xo’ja Ahrori Vali
She’rni tahlil qiling:
Yor ishqini kim ko‘ksi aro jo qildi,
Har ikki jahon mulkini paydo qildi.
Kim vaslidan ogohlik topsa bir dam,
Gar o‘lsa-da, xun haqqini ado qildi...
Do'stlaringiz bilan baham: |