Alisher navoiy nomidagi toshkent

“Hayot shunday bir uskunadirki, uni pul harakatga keltiradi”

Gobsek uchun inson va uning tuyg`ulari hech qanday mohiyat kasb etmaydi. Ayni shu sababli ham Gobsek va unga o‘xshagan insonlar abadiy yolg‘izlikka mahkum qilingan. Faqat Gobsekning boshqalardan farqli tomoni shuki, u yolg`izlikni NE’MAT deb biladi. Nafs balosi uning hayotiga, qon –qoniga singib ketgan.Shu jihatlari tufayli ham Gobsek dunyo adabiyotining falsafiylikka yo‘g‘rilgan xasis qahramoni bo‘lib qoldi.

• 
  Yuqoridagi mulohazalar orqali bob so‘ngida quyidagi xulosaga kelish mumkin:
  
• 
  Xasis obrazining dunyo adabiyotidagi eng yorqin namunasini Plavt ijodida uchratamiz;
  
• 
  Plavt ijodida yunon adabiyoti ta’siri sezilib turadi;
  
• 
  Asar tasvir ko‘lami, individual xususiyatlariga ko‘ra realistik komediyadir;
  
• 
  Qahramonlar oddiy xalq ichidan tanlab olingan, shunigdek voqealar mayda tafsilotlarigacha, to‘g‘ri, hech bir xaspo‘shlarsiz tasvirlangan;
  
• 
  Plavt ijodi butun dunyo adabiyotiga o‘z ta’sirini ko‘rsatgan va bu jarayon o‘zbek adabiyotiga ham tegishli, shu bois uning asarini boshqa adabiyot vakillari asarlari bilan qiyoslash talab etiladi.
  
  • 
    Plavt yaratgan xasis obrazi satirik kulgu asosiga qurilgan bo‘lib, ushbu qahramon hayotiyligi bilan o‘ziga xoslik kasb etadi;
    
  • 
    Molyer yaratgan xasis obrazida xasislik illati mutloq hirs sifatida berilgan. Gargapon obrazi xasislik illatini o‘zgacha rakurslarda tasvirlay olgan obraz sifatida ahamiyatga molik;
    
  • 
    Onore de Balzak inson hayotining butun jarayonlarini tasvirlashga ahd qilgan holda, o‘zining “Insoniyat komediyasi”ni yaratdi. Unda adib inson hayotining turli jabhalaarini aks ettirgan;
    
  • 
    Gobsek obrazi o‘zigacha yaratilgan obrazlardan falsafiy mohiyati bilan ajralib turadi.
    
  • 
    Xasis obrazlarini yolg‘izlikka mahkum inson fojeasi birlashtirib turadi.