Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o„zbek tili va adabiyoti universiteti

 
A) sinonimlari: 
tinchimoq, nafasni rostlamoq, to„xtamoq; 
B) antonimi: -
no 
old qo‗shimchasi orqali 
tinch
so‗zining antonimi 
notinch 
so‗zi yasaladi. 
D) giperonimi:
E) giponimi: 
E) qarindoshlik so‗zlari: 
tashvishdan, xatardan xoli bo
‗
lmoq, 
osoyishta bo
‗
lmoq; 
F) eng yaqin qarindoshlik so‗zlari. 
4.
Etimologiyasi: 
tыn
- fe‘lining ―harakat-faoliyatdan to‗xta‖ 
ma‘nosidan, eski o‗zbek tilida 
-(ы) ch
qoshimchasi bilan yasalgan; 
keyinroq ikkinchi bo‗g‗indagi tor unli talaffuz qilinmay qo‗ygan, 
ы
unlisining qattiqlik belgisi yo‗qolgan. Qadimgi turkiy tilda ham xuddi 
shunday ma‘noni anglatgan bu fe‘l asli 
tыnch- 
shaklida talaffuz qilingan. 
Bu fe‘l dastlab ―
tashvishdan”, “xatardan xoli”, “osoyishta
 
bo„lmoq”

---

112 
ma‘nosini ifodalagan
: tыn-+-(ы) ch= tыnыch> tыnch>tinch
ko‗rinishida 
shakllangan. 
5.
Frazeologizmlarda yoki turg„un birikma shaklida qo„llanishi: 
ko
‗
ngli tinchidi; yuragi tinchidi.
 
6.
Boshqa tillarda qo„llanishi. 
 Quvonmoq
 fe‟li: 
1.
Morfologiya va sintaksisda: 
o‗zak - 
quvon
;
ko‗plikda - 
quvondilar. 
Fe‘l so‗z turkumiga mansub, tuslanadi. 
2.
Talaffuz qilinishi: 
birlikda [quvondi], ko‗plikda [quvondilar] 
3.
Ma‟no tarkibi:
quvonmoq
– 
―xursand bo‗lmoq‖ ma‘nosidagi 
quvon- 
asosidan shakllangan
 
fe‘lning noaniq shakli.
 
A) sinonimlari: 
xursand bo
‗
lmoq, sevinmoq
; 
B) antonimi: 
xafa bo
‗
lmoq;
V) giperonimi: – 
D) giponimi:
 
– 
E) qarindoshlik so‗zlari: –
F) eng yaqin qarindoshlik so‗zlari: –
4.