Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti



Download 7,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet146/398
Sana26.02.2022
Hajmi7,21 Mb.
#467559
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   398
Bog'liq
Тайёр Миллий корпус тўплам 17.05

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
120 
каби усуллардаги таржимаси борасида маълумотлар олиш мумкин бўлади. Бадиий асарлар 
асосидаги параллел матнлар корпусида фраземалар билан боғлиқ муаммолар бўлиши аниқ. Ўзбек 
тилидаги фраземалар икки ёки ундан ортиқ сўздан тузилиб, шу сўзлар семантикаси асосида янги 
кўчма луғавий маънони шакллантиришга хизмат қилади. Шу боис параллел матнлар корпусини 
шакллантиришда тўғридан-тўғри машина таржимасидан фойдаланилса, семантикани тўғри 
ёритишда муаммолар келиб чиқади. Фраземалар таржимасида, албатта, мутахассис назорати керак 
бўлади. 
Параллел матнлар корпуси турли тиллар асосида хилма-хил маданиятларни солиштириш
маданий муносабатларни ифодаловчи лексик бирликлар мазмун-моҳиятини ўзлаштириш 
имкониятини беради. Параллел матнлар корпуси орқали тилларнинг фонетик, лексик, 
морфологик, синтактик хусусиятларини қиёслаш мумкин. Бундай корпуслар сўз туркумларига хос 
категориялар, грамматик маънонинг ифодаланиши, сўз ясалиш тизимига оид маълумотлар бера 
олиши билан ҳам эътиборга моликдир. 
Қўлланма, ўқув адабиётлари матни бўйича тузилган корпуслар илмий услуб хусусиятларини 
ёритишда, муайян соҳа бўйича назарий маълумот беришга мўлжалланган. Оммавий ахборот 
воситалари доирасида тузилган параллел матнлар корпуси оммавий нашрларининг тури, мазмуни 
ҳақида тўлиқ маълумот беради. Матбуот нашрларида ёритилаётган масалалар мазмунини 
ўзлаштиришга ёрдам беради. Параллел матнлар корпусига телевидение ва радиоматнларнинг 
оғзаки варианти (аудиоматнлар)ни жойлаштириш маълумотлар базасининг иллюстративлигини 
оширади. 
Расмий, иш юритиш ҳужжатларига оид параллел матнлар турли тиллардаги расмий иш 
юритиш услуби, меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар қолипини аниқлашга ёрдам беради. 
Параллел матнлар корпусидан тил таълими, тил ўқитиш тизимида лингвистик маълумотлар 
базаси сифатида фойдаланиш мумкин. Бадиий асарлар мазмунини ўзлаштириш, концептуал 
таҳлил қилиш, матн лингвистикаси асосларини, турли тилларга хос матн хусусиятларини 
ўрганишда параллел матнлар корпусининг аҳамияти катта.

Download 7,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   398




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish