Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

                                4§ Referendum va uni o'tkazish tartibi. 

Referendum  (lotincha  referendum-  xabar  etilishi  kerak  bo'lgan  narsalar)-  alohida  jamiyat  va 

davlat  ahamiyatiga  molik  masalani  xal  qilish  uchun  umumxalq  ovoziga  surovnoma  qo'yishdir. 

Jamiyat  va  davlat  ishlarini  boshqarishda  fuqarolar  ishtirokining  oliy  shakli-  referendumda 

qatnashib  ovoz  berishdir.  O'zbekiston  Respublikasining  Referendumi  to'g’risida”gi  qonun 

18.11.1991  y.  2001  yil29-avgust.  Mazkur  Qonunga  O'zR  03.12.2004  y.  714-II-son  Qonuniga 

muvofiq o'zgartirishlar kiritilgan 

Qonun 7-bobdan iborat: 

I.  Umumiy qoidalar; II. Referendumni tayinlash; III. Referendum okruglari  va uchastkalari; IV. 

Referendum  o'tkazuvchi  komissiyalarni  tuzish  va  ularning  vakolatlari;  V.  Ovoz  beruvchi 

fuqarolarning  ro'yxatlari.  Referendumda  ovoz  berish  byuleteni;  VI.  Ovoz  berish  va  referendum 

natijalarini aniqlash; VII. Referendumda qabul qilingan qarorlarning e'lon qilinishi, kuchga kirishi 

va majburiyligi; VIII. Yakunlovchi qoidalar 

O'zbekiston  Respublikasining  referendumi  (bundan  buyon  matnda  referendum  deb 

yuritiladi)  O'zbekiston  Respublikasining  qonunlarini  va  boshqa  qarorlarni  qabul  qilish 

maqsadlarida  jamiyat  va  davlat  hayotining  eng  muhim  masalalari  yuzasidan  fuqarolarning 

umumxalq  ovoz  berishidir.  Referendum  saylovlar  bilan  bir  qatorda  xalq  irodasining  bevosita 

ifodasidir.  Referendumda  qabul  qilingan  qarorlar  oliy  yuridik  kuchga  ega  bo'ladi  va  faqat 

referendum  yo'li  bilan  bekor  qilinishi  yoki  o'zgartirilishi  mumkin.  Referendum  O'zbekiston 

Respublikasining butun hududida o'tkaziladi. 

Quyidagi masalalar referendum predmeti bo'lishi mumkin emas: 

O'zbekiston Respublikasining hududiy yaxlitligini o'zgartirish; 

O'zbekiston Respublikasi Davlat budjeti va soliqlar; 

amnistiya va avf etish; 

jamoat  tartibini,  aholi  sog’lig’i  va  xavfsizligini  ta'minlash  bo'yicha  favqulodda  va  

shoshilinch chora-tadbirlar o'tkazish; 

O'zbekiston  Respublikasining  xalqaro  shartnomalaridan  kelib  chiqadigan  majburiyatlarni 

bajarish; 

mansabdor shaxslarni tayinlash va vazifasidan ozod etish. 

Quyidagilar Referendum o'tkazilishini istisno etadigan holatlar hisoblanadi: 

 

      Mavzuni o'zlashtirganlik darajasini aniqlash uchun savollar: 

1.  Qonun chiqaruvi hokimiyatni kim amalga oshiradi? 

2.  Saylov huquqining prinsiplari nimalardan iborat? 

3.  Referendum o'tkazish tashabbusiga kimlar ega? 

4.  Referendum o'tkazishni istisno qiladigan holatlar?