Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti psixologiya kafedrasi

Noto’g’ri
va stereotip qarash. Konflikt yechimidan maqsad bu to’qnashgan 
tomonlarning o’z xohish va irodasiga suyangan holda o’zaro istiqbol, ya’ni kelgusi 
hamkorlik nuqtai nazaridan kelishuvidir. Demak, konflikt yechimi – tomonlar 
kelishuvi va tinchlikda yashash uchun qilingan qaror va sayi-harakatlar majmuasidan 
iboratdir. Konflikt o’choqdagi olovga o’xshaydi, agar olov o’chgan bo’lsa ham, 
uchqunlar qolgan bo’lsa, konfliktning qayta olovlanishi hyech gap emas. Demak, 
konfliktning to’la yechimi, ya’ni haqiqiy hal bo’lishi uchun har bir tomon ham to’la 
qoniqish xissini tuygan, uning yechimidan to’la rozi bo’lgan bo’lishi shart. Agar 
konflikt yechimidan qaysi bir tomon qoniqmagan bo’lsa, uning qayta «olovlanishiga» 
sabab va imkoniyat doim mavjud bo’ladi. 
8.
 
Odatda har bir konflikt vaziyatda zo’ravonlik qilayotgan inson yoki bir guruh 
insonlar mavjud bo’ladi. 
Noto’g’ri.
Konfliktlar yechimi bizni zo’ravonlikdan voz kechishga o’rgatadi. 
Ammo biz hayotda ko’pchilik hollarda aynan zo’ravonlik asosida ziddiyat yechimini 
topishga urinish mavjudligini kuzatamiz.
 
Ammo bunday xulosa, ya’ni konflikt albatta 
zo’ravonlik asosida hal etilishi lozim deb o’ylash, aslida noto’g’ri va zararli 
qarashdir. Konfliktning muvaffaqiyatli yechimini topaman desangiz, muammoni 
shaxs va insondan ajraga bilish, alohida ko’ra bilish muhimdir. Konflikt aslida – 
inson emas. Aslida konflikt bu – muammo. Mazkur muammoni siz bilan to’qnashgan 
odam emas, balki vaziyat vujudga keltirgan. Konfliktni yechmoqchi bo’lsangiz, 
insonga, uning shaxsiyatiga emas, balki muammoga hujum qila bilish zarur. 
Konfliktning kelib chiqishida inson emas, mavjud muammo aybdor. Va konfliktning 
yechimini topish uchun eng qulay va effektiv vosita zo’ravonlik emas. Zo’ravonlik 
konfliktni yechimga olib kelmaydi, balki uni chuqurlashtiradi. Zo’ravonlik aslida 
konflikt yechimini topish va uni hal etish yo’li bo’lmay, balki insonni ezish, 
kamsitish, qo’rqitish, unga jismoniy zug’um o’tkazish yo’lidir. Zo’ravonlik inson 
ustidan nohaq hukm chiqarishdir. Inson hayoti ustidan o’tkazilgan har qanday 
zo’ravonlik dunyoviy davlat qonunchiligida ham, diniy e’tiqod va din tamoyillarida 
ham qoralanadi. Konflikt doirasida bo’ladimi, konfliktdan ayri holda bo’ladimi, 
zo’ravonlikning har qanday ko’rinishlarini oqlab bo’lmaydi.
 
Shu bois, odatda har bir 
konflikt vaziyatda zo’ravonlik qilayotgan inson yoki bir guruh insonlar mavjud 
bo’ladi, deb o’ylash noto’g’ridir. 
9.
 
Konfliktlar yechimining eng muhim xususiyatlaridan biri – kim haq, kim 
nohaq ekanligini aniqlashdir.