Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti jismoniy madaniyat va sportni o

Afrika mintaqasidagi xalqlar. O’rta asrlarda Afrika xalqlari orasida mehnat, 

harbiy ishlar  va ijtimoiy turmush orqali jismoniy madaniyat shakllari belgilangan. 

Jismoniy tarbiya oilada, ovchilar tomonidan qabilada va «xudo»lar uyida berilgan. U 

ko’pincha musobaqalashish shaklida amalga oshirilgan.  Bunda kamondan o’q otish va 

tayoqlarni mo’ljalga tekkizish (viyel), ustunga kim uzarga tirmashib chiqish kabilar 

qo’llanilgan. Raqslar bilan birgalikda harbiy mashqlar qo’shib o’rgatilgan. Yoshlarni 

harbiy jihatdan tayyorlash maqsadida  oilada yoki «xudo»larning uylarida qabila, urug’ 

boshliqlari rahbarligida turli xil an’anaviy marosimlar tashkil etilgan. Bunda kurash, 

nayza va lappak uloqtirishdan  keng foydalanilgan. O’g’il va qizlardan iborat yoshlarni 

tarbiyalash tizimida tamtam sadolari ostidagi an’anaviy (ritual) raqslar, turli harakatli 

o’yinlar, akrobatik mashqlar asosiy vosita sifatida xizmat qilgan. An’anaviy marosimlar 

kurashsiz, chidamlilik, epchillik, jasrurlikni tarbiyalovchi sport turlarisiz tashkil 

etilmagan. Bu, o’z navbatida, xalqlarning jipsligi, inoqligi, ahlligini ta’minlashga xizmat 

qilgan. Bosqinchilik va mustamlakachilik tazyiqi Afrikada milliy jismoniy 

madaniyatining ancha susayishiga sabab bo’lgan.