Alisher navoiy nom idagi samarqand davlat um versiteti a bdu r ash id a b d u r a h m o n o V

Begra bitigi. 
T u r ismli saroy xizmatchisining yig‘isi. U 
o ‘n besh yoshida xitoylar tarbisida b o ‘ladi. 0 ‘n besh yoshida 
T a b g ‘ach xoqoni xizmatiga kiradi. Hayotida k o ‘p azoblarni 
k o ‘ra d i. U c h o ‘g ‘lid a n a j r a la d i . 0 ‘z e lid a n X ito y g a
q im m atbaho buyumlarni olib boradi. Yetti b o ‘ri, bir necha
312

---

y o ‘lbars va kiyiklarni o ‘ldiradi. 67 yoshida vafot etadi. U 
o ‘z xalqini bardoshli b o ‘lishga chaqiradi.
Men Tur - apaman,
Saroy xizn ta tch i si man,
О 'n besh yoshimda xitoylar tarbiyasiga oldi.
Malikalarim, xonzodalarimdan g ‘am bilan ayrildim,
Кип va Oyni yorita olmadim-a.
Uch о ‘g 'lonimdan ayrildim,
Yo ‘qotib, ularga egalik qila olmadim-a.
Bardam bo ‘I!
Sakkiz oyoqli molim bor,
Men otimda sayohat qildim.
Keyin ularni y o 'qotib ega bo 'lolmadim.
Men azobdaman,
Yerimni yo ‘qotib, suvimdan ayrildim
,
G amdan sizni yo ‘qotib,
Xalqimgci, quyoshimga, avlodimga egalik qilolmadim,
Ulardan ayrilib qoldim.
Davlatimga, xoqoniniga boqmadim.
Yoshim oltmish yetti.
Mangu tosh о ‘matdim.
Men hamma uchun yo ‘qman.
Sonsiz do ‘stlarimdan ayrildim,
Qalbi keng do ‘stlarimdan ayrildim.
О
7z 
besh yoshimda Tabg‘ach xoqoniga bordim,
Yigitlik sharafim uchun bordim,
Oltin, kumushni, qimmatbciho matolarni
Xitoy elining odamlariga olib bordim-a.
Yetti bo ‘rini о ‘Idirdim,
Yo ‘Ibars va kiyiklarni о ‘Idirmadim.
Chako‘I bitigi. 
X oqon Bilga Chikshan xizmatida b o lg a n
Chiksin yig‘isi. U o ‘zeli, xoqoni, m am lakati uchun fidoyi
313

---

inson. Lekin hayotdan faqat g ‘am-alam k o ‘radi. Tirikligida 
sakkiz o ‘g ‘lidan ajraladi. Shu sababli o ‘z nomini «alamli 
Chiksin» deb ataydi. Lekin xalqi, xoqoni, d o ‘stlariga qilgan 
xizmatini sharaf deb tushunadi.
A vlodlarim, sizlardan ayrildim.
Oh, uydagi xonzodalarimdan ayrildim.
Sakkiz о ‘g 'limdan ayrildim-ey.
Xoqonim, elim xizmatida bo ‘Idim.
Dono hukmdorimga xizm at qildim,
Do ‘stlarimga xizm at qildim.
Bu men uchun sharaf dir.
Xoqonim uchun, Bilga Chiqshan xoqoniga xizm at
qildim,
Ey xalqim,