Aleksandr Konstantinovich Glazunov


«Iolanta» operasining  musiqasi haqida



Download 0,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/92
Sana31.12.2021
Hajmi0,61 Mb.
#261230
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   92
Bog'liq
MDH

 

«Iolanta» operasining  musiqasi haqida 

 

 «Iolanta»-  lirik  operasi.  Operaning  boshlanishidayoq  korong’u  va 

yorug’lik  keskinligi  (qarama-qarshiligi)  –operaning  asosiy  g’oyasi  aks 

ettiriladi.  Orkestr    tarkibidan  torli  asboblar  chiqarib  tashlangan  . 

Introduksiyadan  keyingi  sahnasi  kontrast  tarzida  skripkalar  kuyi  arfa 



 

56 


akkompanementi  bilan  birga  quyosh  nuri  yog’ilganday    qabul  qilinadi. 

Iolantaning  g’amgin,  mayus  ariozosi  «Otchego  eto  prejde  ne  znala»  -  oldin 

o’ylanuvchan, keyin shijoat , talpinish bilan ijro etiladi. 

Qizlar  aytgan    «Vot  tebe  lyutiki,  vot  vasilki»  xori  quvnoq  va  xushchaqchaq. 

Ayollar tertseti va xor tomonidan ijro etiladigan «alla»  nozik , tiniq, va latofat 

bilan ijro etiladi.Qirol Rene kuylagan «Ujeli  rokom osujden» ariyasining kuyi 

mehribon  otaning  dil  iztiroblarini  aks  attiradi.  Ibn-Xakiya    monologi      «Dva 

mira» (ikki dunyo) sharq taronalar ruhida yozilgan. Robert aytgan  «Kto mojet 

sravnit’sya  s  Matildoy  moyey»  nomli  ariyasi  xayotsevarlik  va  ishq  mehriga 

to’la. 


    Vodemon  operada  boshqacha    ko’rsatilgan.  Uning  obrazi  orzumand  va 

shoironadir.  U  «Net!  Chari  lask  krasi  myatejnoy»  degan  romansni    ijro  etadi. 

Operaning    markaziy  saxnasi  qator    ariozoli  lavhalarning  birin-ketin  o’tishiga 

asoslangan  bo’lib  xayajonlanib,  to’lqinlanib  ketgan  olijanob  ritsar  va  iboli  , 

qalbi  zilol    Iolanta    rasmlarini  tasvirlaydi  ;  katta  duet    sahnasi  Vodemon  ijro 

etadigan  «Chudniy pervenets tvorenya» nomli ariozoning shodlik, quvonchga 

to’la  kuyi  bilan  yakunlanadi.  Bu  kuy  keyingi  duetda  ham  yana  takrorlanadi. 

Qirol  Rene  va  tabib  Ibn-Xakialarning    paydo  bo’lishi    musiqa  ichiga 

mardanovor    kat’iy  bo’yoqlar  qo’shadi.  Iolanta  «Net,  nazovi  mucheenya, 

stradanya,  bol’»-  ariozosi  bu  saxnada  o’z  shijoatligi  dil  talpinishi,  qizg’in  

tuyg’u va ishqiy  intilish bilan ajralib turadi. «O kupol neba luchezarniy» degan 

murojaatida  Iolanta tantanali  va ruhiy to’lqinlanish bilan ijro etilib, so’ng bu 

kuyga ansambl va xor qo’shilib, madhiyaga aylanib ketadi. 

 

******* 



     «Iolanta»  operasini  yozish  jarayonida  kompozitor  musiqaning  boshqa 

janrlarda  ham  ijod  qilishni  davom  ettirdi.  Torli  asboblar  uchun  «Florentsiya» 

xotiralari 

nomli 


sekstet, 

Shekspirning 

 

«Gamlet» 



tragediyasiga  

musiqa,«Voyevoda»    nomli  simfonik  poema,hayotining  so’nggi  yilida  esa  

«Shelkunchik»  baletini,  uchinchi  fortepiano  kontsertini  va  ohirgi  oltinchi 

simfoniyasini yozdi. 

    Chaykovskiy  vafotidan  bir  necha  yil  oldin  –  1885  yildan  boshlab  Moskva 

yaqinidagi  Klin  shahri  atrofidagi  o’rmonzor,  hushmanzara  joyda  yashay 

boshlaydi, shu yerda o’zining o’lmas asralarini yaratadi. 

    Kompozitor  1893 yil oktyabr oyida Petrburgga bordi. Oltinchi simfoniyasini 

birinchi  bor  ijro  qilganda  unga  o’zi  dirijorlik  qildi  va  oradan  bir  necha  kun 

o’tgach, 1893yil 6 noyabrda Peterburg shahrida vafot etdi. 




 

57 


     Chaykovskiyning ijodiy merosi o’nta opera, uchta balet, to’rtta kantata, oltita 

simfoniya  to’rtta  syuita,  simfonik  uvertyuralar,  poemalar,  uchta  marsh, 

fortepiano  uchun  uchta  kontsert,  uchta  torli  kvartet,  fortepiano  uchun  yuzdan 

ortiq pyesa, ikkita sonata, xorlar, yuzta romans va boshqa asarlardan iborat . 

   

« Oq  qush  ko’li » 




Download 0,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   92




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish