Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

I X
\
A K U S H E R L IK P A T O L O G IY A S I-
J N IN G A SO SIY t u r l a r i .
t u n y
EKSTRAGENITAL KASALLIKLAR
9.1. Homiladorlik patologiyasi turlari
Homiladorlik normal kechganda hom ilador ayol o ‘zini yaxshi 
his qiladi, ruhiyati va jismida xatti-harakatlarida o ‘zgarishlar kuza- 
tilmaydi. Ammo homilador ayol organizmi kasallanishi natijasida 
patologik o'zgarishlar yuzaga keladi. Bu holat normal ishlayotgan 
a ’zolar funksiyasining buzilishiga olib keladi va hom iladorlik 
patologiyasi deb nomlanadi.
Homiladorlik toksikozlari. 
Homiladorlik patologiyasi orasida eng 
ko‘p uchraydigan holdir. Bu jarayon homiladorlik vaqtida yuzaga 
keladi. U homila tuxumi rivojlanishi bilan bog‘liq.
Erta va kechki toksikoz 
(boshi qorong‘ilik)lar bo ‘lib, bir- 
biridan biroz bo ‘lsa-da farq qiladi. Erta toksikoz homiladorlik 
boshlanishi bilan yuzaga chiqib, 11 — 12, b a’zan 16 haftagacha 
davom etadi. Kechki toksikozlar homiladorlikning 
II 
yarmida 
kuzatiladi, b a’zida tug‘uruqqacha cho‘zilishi mumkin.
Erta toksikozda
homilador ayolda so‘lak oqishi, ko'ngil aynishi 
mumkin. Ba’zan dermatozlar, bronxial astma holatlari uchraydi. 
So‘lak oqishi yakka holda, ba’zan hom ilador ayolni qayd qilishi 
bilan birga kechadi. So‘lak oqishi og‘iz burchaklarini bichilishiga 
sabab bo‘ladi. Bu holat organizmni suvsizlantiradi. Homilador ayol 
asabiylashadi. Davolashda hom ilador ayolga og‘iz b o ‘shlig‘ini 
moychechak, shalfey, eman p o ‘stlog‘i damlamasi bilan chayish 
tavsiya etiladi. Kuchli suvsizlanishda 5 % li glukoza eritmasi, Ringer- 
Lokk eritmasi vena ichiga yuboriladi. Og‘iz burchaklariga Lassar 
moyi surish tavsiya etiladi. Bunday davolash usullari yordam
bermaganda 7—10 kun mobaynida atropinoterapiya kursi o ‘tkaziladi. 
K o‘ngil aynishi ko'pincha qusish bilan yakunlanadi.
Homiladorda qusish uch darajada namoyon bo'ladi:
I 
d a r a j a qusishning yengil turi bo'lib, hom ilador ayol kun 
mobaynida 5 martagacha qayd qiladi, ammo uning holati qoniqarli 
bo'ladi. Ayolga iste’mol qilayotgan ovqati yoqmaganda yoki yoqimsiz 
hidlar dimog'iga urilganda u qayd qilishi mumkin. Ayolning tana 
og'irligi 2—3 kg ga kamayadi, Q /B va puls m e’yorida bo'ladi. 
Laboratoriya tekshiruvlarida o'zgarishlar sezilmaydi.