Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

AKUSHER-GINEKOLOGIYA
MUASSASALARI TARKIBI
1.1. Ayollar salomatligini saqlashga qaratilgan profilaktik
yo‘nalish turlari
R espublikam izda ayollar salom atligini saqlash bo 'y ich a ikkita 
asosiy profilaktik yo‘nalishda ish olib boriladi: hom iladorlar va jinsiy 
a ’zolari kasallangan ayollarga yordam k o ‘rsatish. Ayollarga oilaviy 
poliklinika va statsionarlam ing akusher-ginekologiya b o ‘lim larida 
tibbiy yordam ko'rsatiladi.
A kusher-ginekologik yordam ning asosiy vazifalari quyidagilar- 
dan iborat: hom ilador ayollarga hom iladorlik, tu g‘uruq va tu g 'u - 
ru q dan so'nggi d avrlarda yuqori m alakali yo rd am k o 'rsatish , 
kuzatuv olib borish, parvarishlash, bem orlar va chala tug'ilgan 
chaqaloqlarga malakali yordam ko'rsatish, ayollar jinsiy a ’zolaridagi 
kasalliklarni aniqlash, davolash va oldini olish.
1.2. Oilaviy poliklinikaning
akusher-ginekologiya bo‘limi
P o liklin ikan in g ak u sh er-ginek olog iy a b o 'lim in in g vazifasi 
quyidagilardan iborat:
— hom iladorlik va tu g 'u ru q d an keyingi davrda, ginekologik 
kasallikka chalingan ayollarni davolash, kasalliklarni profilaktika 
qilish;
— ginekologik bem orlar va ho m ilad or ayollar ustidan doim iy 
nazoratni tashkil etish va ularga ixtisoslashgan maxsus yordam
k o ‘rsatish;
— hom iladorlam i jism o nan va ruhan tu g ‘uruqq a profilaktik 
jih atd an tayyorlash;
— homilani antenatal himoyalash va ginekologik kasalliklarning 
oldini olish m aqsadida ishlab chiqarishda va qishloq xo‘jaligida 
ishlovchi ayollarning ish sharoitini o ‘rganish;
— ayollarni ijtim oiy-huquqiy him oyalash;
— sanitar-oqartuv va gigiyenik ishlarni am alga oshirish;
— bolalar va o ‘sm irlarga dastlabki ginekologik yordam
k o ‘rsatish.
5

---

Akusher-ginekologik b o ‘lim o ‘ziga tegishli hududdagi ayollarga 
d av o lash -p ro filak tik y o rd am k o ‘rsatad i. T ib biyo t h am sh irasi 
shifokorga bem orlarni qabul qilishda yordam beradi. Shifokor 
ta y in lag a n b a rc h a m u o la ja la rn i b a ja ra d i. B u n d a n ta sh q a ri, 
hom ilador ayollar va ginekologik bem orlarga patronaj xizm atini 
k o ‘rsatadi. U ylarda patronaj xizm ati ko‘rsatish vazifalari quyida­
gilardan iborat: hom ilador, tug‘gan ayol, ginekologik bem orlam ing 
u m um iy ho latini aniqlash; u larn i gigiyena qoidalariga, yangi 
tug‘ilgan chaqaloqlarni parvarishlashga o'rgatish; sanitar-gigiyenik 
jihatdan ko'nikm alar hosil qildirish; gigiyenik holatni yaxshilashda 
m aslahatlar berish, buyurilgan k o'rsatm alar bajarilishini nazorat 
qilish, sanitar-oqartuv ishlari olib borish.
Patronaj davrida ayollarning sifatli ovqatlanishiga va shifokor 
ko'rsatmalariga aniq rioya qilishlariga alohida e’tibor beriladi. Olingan 
barcha m a’lum otlarni ham shira patronaj varaqasiga qayd qilib, 
hom ilador ayollarning shaxsiy kartasiga yopishtirib qo'yadi.
Homiladorlikni erta m uddatlarda aniqlash va kuzatish akusher- 
ginekologik bo 'lim nin g asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. Bu 
hom iladorlik noxush asoratlari kam ayishini kafolatlaydi.
Akusher-ginekologiya bo'limiga birinchi marta kelgan homilador 
ayol yoki bem orni tibbiyot ham shirasi qabul qiladi. U hom ilador 
ayol shaxsiy kartasining pasport qism ini to'ld irad i, uning bo'yi, 
tana og'irligi, chanoq o'lcham lari, arterial bosim ini o'lchaydi, ayol 
venasidan tahlil uch u n qon oladi. H om ilado r ayolni shifokor 
ko'rigiga tayyorlaydi, qindan surtm a oladi, laboratoriya tekshiruv- 
lariga, mutaxassislar m aslahatiga yo'llan m a yozadi.
H om ilador ayol keyingi ko'rikka kelganda vaznini yana tarozida 
o'lchaydi. A rterial(qon) bosim i, bachadon tubi balandligi va qorin 
aylanasini aniqlab, hom ila yurak urishini eshitib ko'radi. Tahlillar 
uchun yo'llan m a yozib, ovqatlanish borasida tavsiyalar beradi. 
Tibbiyot ham shirasi ginekologik bem orlarning o ‘z vaqtida qabulga 
kelishlarini q a t’iy nazorat qiladi.
G inekologik bem orlam ing k o ‘p qismi davolanishni akusher- 
ginekologiya b o 'lim id a boshlab, shu yerda tugatadilar. Bu yerda 
surunkali y allig 'lan ish kasalliklari, hayz sikli buzilishi, jin siy
a ’zolar tushib va chiqib qolishi kuzatiladi, o'sm aoldi kasalliklari, 
xavfli va xavfsiz o'sm alam ijarroxlik yo'li bilan davolashdan keyingi 
holatlard a d ispanser kuzatuvi olib boriladi. B u ndan tashqari,
6

---

b o ‘lim d a a b o rtg a q a rsh i tu s h u n tir is h is h la ri o lib b o rila d i. 
Kontratsepsiya masalalari bo‘yicha ko'rgazm ali qurollar ilib q o ‘yiladi 
va ayollar bilan suhbat o'tkaziladi.