«актуальные вопросы развития социального сектора экономики: отечественный и зарубежный опыт»


INTERNATIONAL SCIENTIFIC-PRACTICAL CONFERENCE



Download 4,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet142/369
Sana14.07.2022
Hajmi4,29 Mb.
#801327
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   369
Bog'liq
Конференция умумий маколалар 2020 15 май

INTERNATIONAL SCIENTIFIC-PRACTICAL CONFERENCE 
«ACTUAL ISSUES OF THE DEVELOPMENT OF THE SOCIAL SECTOR OF THE 
ECONOMY: DOMESTIC AND FOREIGN EXPERIENCE»
 
ANDIJAN, UZBEKISTAN, MAY
 2020
 
132 
«Иқтисодиётнинг ижтимоий секторини ривожлантиришнинг долзарб масалалари: миллий ва хорижий тажриба» 
«
Актуальные вопросы развития социального сектора экономики: отечественный и зарубежный опыт
»
 
барқарор суръатлар билан юксалтириб боришга оид қимматли иқтисодий 
тавсиялар жамланган. 
Амир Темур давлат ва иқтисодиётни бошқаришда ўзига хос мактаб 
яратганди. Соҳибқирон давлатида девони бузруг (бош вазир) дан ташқари ҳар 
бир вилоятда Девон дейилувчи бошқарма бўлган. У давлатнинг буткул 
ишларини: солиқ йиғиш, тартиб сақлашни, ижтимоий бинолар-бозорлар, 
ҳаммомлар, йўллар, сув иншоотлари тармоқларини назорат қиларди. Халқнинг 
ҳулқ-ахлоқи кузатиб туриларди. Унинг ходимлари вақти-вақти билан сўроқ, 
текшириш, тафтиш ва тергов ишларини олиб боришарди. Айниқса, тошу-
тарози тўғрилиги, одил баҳо текширилган, қаллоб ва товламачилар қатъий 
жазоланган, энг муҳими бу иш тўппа-тўғри бозорда, халқ олдида амалга 
оширилган. 
Савдогарларга 
олиб 
келинган 
мол 
устига
10 фоиз нарҳ қўйиш мумкин бўлган. Темур салтанатини идора қилиш учун 
турли вазирлар фаолият кўрсатган. Шундай вазирлардан биринчисига ер 
солиқлари, бож, ўлпон-солиқ ундириш ҳамда миршаблик юмушларини 
бошқариш юклатилган. Бу вазир мамлакатдаги муҳим ишларни, кундалик 
муаммоларни ҳал қилган, раият аҳволини кузатган, вилоятлардан олинган 
ҳосил, солиқ, ўлпонларни тақсимлаган. 
Иккинчи вазир сипоҳ вазири ҳисобланиб, сипоҳийларнинг маошлари ва 
танҳо (бу ерда-тожу-тахт учун қилган хизматлари эвазига бериладиган инъом 
маъносида)ларни бошқарган. 
Учинчи вазир эса эгасиз қолган, ўлиб кетган ва қочганларга тегишли 
молларни, келиб-кетаётганлар, савдогарлар мол-мулкидан олинадиган закот ва 
божларни, мамлакат чорвасини бошқариб, буларнинг барчасида тўпланган 
даромадларни омонат тарзида сақлаган. Агар ғойиб бўлганлар ва вафот 
этганларнинг мол-мулки бўлса, уларни ўз меросхўрларига топширган. 
Тўртинчи вазир салтанат ишларини юритувчи вазир бўлиб, у салтанатдаги 
жами идораларнинг кирим-чиқимлари, хазинадан сарф қилинган харажат, ҳатто 
отхона ва саройдаги бошқа жонзотларга қилинган харажатлардан огоҳ бўлиб 
борган. Вазирлар Девонбегига бўйсунган.
Соҳибқирон Амир Темур, жумладан, шундай деган эдилар: 
“Амр қилдимки, садрлар садри (садр, вақф ерлар ва вақф этилган бошқа 
мулкнинг ҳисоб-китобини олиб борувчи мансабдор) саййидлар ва бошқа 
арбобларга суюрғол тариқасида берилган ерлар ва вақфларнинг аҳволини, 
уларнинг вазифаларини қай даражада адо этаётганликларини текшириб, менга 
арз қилиб турсин... Салтанатнинг ҳар бир идорасида кирим-чиқимларни, 
кундалик харажатларни ёзиб бориш учун бир китоб тайинлансин” [4].
Соҳибқироннинг иқтисодий ғоялари ва сиёсати замирида инсон, унинг 
манфаати, фаровон ва тинч ҳаёт кечириши ташвишлари ётади. У одамларга 
касб-ҳунар бериш, иш билан таъминлаш, тадбиркорлик фаолияти билан ва 
тижорат ишлари билан машғул бўлувчиларга етарли сармоя бериш, етарли уй-
жойлар кўриб бериш ҳақида қайғуради. 



Download 4,29 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   369




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish