Aksiyaning baholanishi va xususiyatlari

Aksiyaning baholanishi va xususiyatlari

REJA

• Aksiyalarning mohiyati va turlari
• Aksiyalarning qiymatini baholash turlari
• Aksiyalarni baholash ko’rsatkichlari

Aksiyalarning qiymatini baholash turlari

Aksiyalar qiymatini baholash turlari aksiyalarni emissiya qilish, uni birlamchi joylashtirish va muomala davrlarini o’z ichiga oluvchi hayotiylik sikliga bog’liq. Shulardan kelib chiqib ularni quyidagi turlarga ajratish mumkin:

• Nominal qiymat;
• Emission qiymat;
• Balans qiymat;
• Bozor qiymati.

NOMINAL QIYMAT:

bu uning old tomonida ko’rsatilgan bahosi. Aksiyaning nominal bahosi korxona tashkil etilayotganda va korxona ustavi shakllanayotganda ko’rsatilgan bo’ladi.

Nominal bahoning asosiy xususiyatlari:

• Aksiyalarning umumiy nominal qiymati barcha chiqarilgan aksiyalarning nominal baholari yig’indisidan iborat va u kkorxonaning ustav kapitali miqdorini belgilaydi.
• Aksiyalarning nominal nahosi uning real bahosidan bir necha barobarga farq qilishi mumkin;
• Aksiyadorlarga ular egalik qiluvchi aksiyalarning nominal qiymatiga proporsional tarzda dividend to’lanadi;
• Aksiyalarni birlamchi joylashtirishda, ularni bahosi nominal bahosidan kam bo’lmasligi lozim;

BALANS QIYMATI:

Aksiyaning balans qiymati korxonaning sof aktivlari qiymatini muomaladagi aksiyalarning umumiy soniga bo'lish yo'li bilan aniqlanadi. Sof aktivlar korxonaning barcha aktivlari va passivlari qiymati o'rtasidagi farq sifatida hisoblanadi. Ushbu hisoblash formulasi faqat oddiy aktsiyalarni baholash uchun qo'llaniladi.

Balans qiymatining dinamikasini kuzatish kompaniyaning moliyaviy holati to'g'risida xulosa chiqarishga imkon beradi, chunki bu ko'rsatkichning pasayishi moliyaviy qiyinchiliklarning paydo bo'lishining dalili bo'lishi mumkin.

EMISSION QIYMATI:

Ustav fondi shakllantirilgandan so‘ng korxona qimmatli qog‘ozlarni sotish uchun joylashtirish to‘g‘risida qaror qabul qilishi mumkin. Bunday vaziyatda yangi qiymat paydo bo'ladi - aktsiyaning emissiya narxi (uning egasi tomonidan sotib olingan narx).