aks ettirgan, u xiy asrdayoq tushunchanlarni umumiy tasniflash asosida har XIL masalalarni yechish uchun mashina yaratishga harakat qilgan. XVIII asrda G. Leybnits (1646-1716)

1. Sun’iy intellektning paydo bo’lishi va rivojlanish bosqichlari
Murakkab masalalarni yechish va fikrlash qobiliyatini modellashtirish uchun sun’iy inson tafakkuriga o’xshash narsani yaratish g’oyasi eng qadimgi davrlardayoq paydo bo’lgan. Uni birinchi marta ispan faylasufi Raymund Lulliy (1235-1315) aks ettirgan, u XIY asrdayoq tushunchanlarni umumiy tasniflash asosida har xil masalalarni yechish uchun mashina yaratishga harakat qilgan.
XVIII asrda G.Leybnits (1646-1716) va R.Dekart (1596-1650) barcha fanlarni tasniflashning universal tillarini taklif etib, ushbu g’oyani bir birlaridan mustaqil ravishda rivojlantirganlar. Bu g’oyalar sun’iy intellekt yaratish sohasidagi nazariy ishlamalarning asosiga yotgan.
G.Leybnits 1672 yilda mashhur golland olimi Gyugens huzurida mehmonda bo‘ladi va uning kun tartibining katta qismini, ilmiy tadqiqotlarning faqat matematik jihatiga tegishli bo‘lgan murakkab hisob-kitoblarni qo‘lda bajarish amaliyoti band qilayotganini ko‘radi. Leybnits Gyugensga achinish bilan shunday yozgan edi: "Bu shunday ajoyib odamlarga nomunosib holat; U boshqalarga, masalan, mashinaga ishonib topshirish mumkin bo‘lgan hisoblash ishlarini xuddi qullar kabi, o‘zi bajarmoqda...". E'tibor bering: Leybnits "qullar kabi" iborasini qo‘lladi. U murakkab matematik hisoblash amallarini biror mashinaga topshirish mumkinligi va bu orqali olimning diqqat-salohiyatini ilm-fanning boshqa, yanada dolzarb masalalariga yo‘nalitirshga erishish kerakligini o‘ylab qolgan edi.
Leybnits tez orada - 1694 yilda "arifometr" deb nomlangan o‘zining mexanik hisoblash mashinasini tayyorladi va uni ilm-fan namoyondalariga havola etdi (arifometr (yun. arithmos — son va metreo— o‘lchayman) — to‘rt arifmetik amal bajariladigan hisoblash mashinasii. Arifmetik hisoblash mashinasi birinchi marta frantsuz olimi B.Paskal tomonidan 1641 y. da yaratilgan) . Shu tarzda, Paskal va Leybnits mashinalari mohiyatan intellektual masalalarni hal etishga qodir ilk sun'iy vositalar sifatida tarixga kirdi. Lekin ularni sun'iy intellektga ega mashinalar deb bo‘lmasdi. Chunki ular eng sodda arifmetik amallarni bajara olardi xolos. Ammo inson shu choqqacha faqat o‘z bilimi va tafakkuriga tayanib hal qilib kelgan intellektual masalalarni endilikda o‘zidan boshqa "birovga" mashinaga topshirish uchun ilk qadamlar tashlangandi...
Sun’iy intellektni ilmiy yo’nalish sifatida rivojlantirish faqat EHM yaratilgandan keyin mumkin bo’lgan. Bu XX asrning 40 yillarida sodir bo’lgan (1946 yil Amerikaning Pensilvaniya universiteti olimlari Дж.Преспер Эккерт и Джон У. Мокли tomonidan yaratilgan).