Akbakultura fani boyicha

Zog’orabaliqsimonlar
Abramis brama orientalis B.


11- MARUZA
Tema: QoraQalpogiston respublikasida baliqshiliqni urshtishi ribojlantirish kelajagi
reja:
1. ko’llarda baliqchilikni rivojlantirish
2. Suv hovuzini izvestkalaw.
3. Baliqlarni oziqlandirish.. baliq urchitishni oziqlantirish retsepturası.

Keying vaqtlari odamlarning ovul xo’jaligiga bo;lgan ko’z qarashi suv sistemasining o’zgartirib yuboradi. Ko’llarga suv tushub turgan hajmning kamayishi , suvning gidroximiyaliq va gidrobiologiyaliq tarafi yomon axvolga olib keladi. Shuning sababidan suvda yashaydigan baliq va umurtqasiz hayvonlarning holatin pasaytirdi va ekologiyliq o’zgarishlarga olib keldi.

Qaraqalpog’iston lo’llari ko’li har taraflama ekologiyaliq tarafin o’rganish hozirgi davrding talab darajalarining biri hisoblanadi. Suv va suv obekitlarining asosiy qasiyatlarining biri ekosistemalarning holati teoriyasi yaratish va va buing asosida shu muxitni ekologiyaliq xolatin kuzatish va boshqarish bo’lib hisoblanadi.
Qaraqalpag’iston arqa batıs Karatereng ko’li asosiy suv markazi sifatida suv organizmlariga boy suv obekitlarining biri hisoblanadi, hozirgi vaqitdagi tabiiy holatlarning o’zgarishlarin aniqlash davr talabi.
Qaraqalpog’iston ko’llaridagi baliqlar, ularning parazitlari shundayoq zoobentos tarkibin,ularning biologiyasi, hozirgi ekologiyliq xolatda, ularning parazitlari shunday qilib zoobentos tarkibiga, ularning biologiyasi, hozirgi ekologiyasi hisobga olgan holda parazitlar faunasiga, tasir qiladi.
Baliqchilik. Amudaryo deltasi O’zbekiston Respublikasi baliq xo’jaligin rivojlanishining asosiy obekiti bo’lib hisoblanadi. Amudaryo va Sirdaryi Orta Osiyning asosiy suv tomiri bo’lib xalq- xo’jaligiga xizmat qiladi.bu erda xalq – xo’jaligi yonalishida baliqchilik egallayd. Amudaryo deltasida juda ko’p miqdorda yaxshi qimmatli baholi teri beradigan ondator va nutriya o’siriladi, bolarning terisi juda qimmatli bo’lib jahon bozoriga yuboriladi. Suv qushlari, foydali qamishlar, ekanlar, qurilish materiyallariva o’tin sifatida foydalaniladi,birozi mol yaylovlarida foydalanilad.

Aspius aspius taeniatus E.
Aral marqası
Keying paytlari odamlarning ovul xo’jaligiga bo’lgan ko’z qarashlari suv sistemasini o’zgartirdi. Suv kelib turgan erlar kamaydi, suvning gidroximiyaliq va gidrobiologiyaliq xolatini yomon xolatga olib keldi. Shu sababli suvda yashaydigan baliqlar va umurtqasiz hayvonlarning holatining pasayishiga va ekologiyaliq o’zgarishlarga olib keldi. Shu sabablarga qaramasdan qanday bo’lmasin baliqchilikni rivojlanishni o’z oldiga qo’yish kerak. Shuning uchun har taraflama baliqlarni kuzatish kerak bo’ladi. Amudaryo va sirdaryoning deltalari shunday boyliklariga qaramay Orta Osiyoning sug’orilib ekiladigan erlari vatoza erlar ochilib , qadimgi davrdagi yangi erlar o’zlashtirilib erlarning sug’orishga uikki daryoning suvindan ko’p foydalanildi. Natijada Orol dehgizining suvi qurib qoldi.
Baliqlar dunyosi ularning ekologiyasiga, ko’llarning gidroximiyaliq va gidrobiologiyaliq ko’rsatkichlari va ularning chaqirgan kasalliklarini aniqlash ahamiyatli masalardan biri.Shuning uchun baliqlar dunyosi qo’riqlash ishlari ishlab chiqilib kasalik keltiruvchi parazitlarga qarshi oldini olish profilaktikaliq ishlarniyuritish zarur bo/ladi. Amudaryo deltasida aylanadigan baliqlarning soni va sifatining kamayib ketishiga parazitlarlar sabab bo’lishi ma’lum. Sababi ushbu parazitlarning ayrim turlari baliq chavaqlarning ko’p sonda qirilib ketishiga sababchi bo’ladi.
Ifloslanuvchi birikmalarning tarqalishi - suvdagi bir- biri bilan bog’langan murakkab proseslar va bioximiyaliq o/zgarishlar (suv va cho’kma qalqindi narsalar va g’az paydo qiladigan narsalar, ko’pik paydo qilish h k) bilan zich bog’liq. Shuning uchunda bizlarning tajribalar asosida asosiy masala suv ekosistemasining suv yuzining vertical holati bo’yicha birikmalarning tarqalishi o’rganiladi.
Suv saqlagichlar kopchilik hollarda suv bilan taminlanishi va suv rejimini kuzatib turish maqsadida quriladi va ko’l ekosistemasilar hovuz xo’jaliklari bo’lsa asosan baliqchilikni va momiq junli etishtirish uchun mo’ljallangan bo’ladi. Quydagi jadivalda baliq xo;jalik uchun ruxsat qilingan miqdorlar keltirilgan. 2-Jadval

Baliqshliq maqsadida suvlarnin capa korsatkishlari

2-Jadval

Ko’ðñåòêèøëåð	o’ëø.áèðëèãè	áàëûq õîæàëûg’û óøûí ñów ñàïà êo’ðñåòêèøëåðè ìóg’äàðäà
Êèñëîðîä	ìã Î2 ìã/ë	6 òo’ìåí åìåñ
ÁÏÊ	ìã Î2 /ë	4
Àììînèé NH4	ìã/ë	0,5
Íèòðàò	ìã/ë	40
Òåìèð	ìã/ë	-
Ñóëüôàò	ìã/ë	100
Õëîðèäëåð	ìã/ë	300
Êàëèé	ìã/ë	100
Ìàãíèé	ìã/ë	40
Ìèíåðàëèçàöèÿ	ìã/ë	íîðìà áåëãèëåíáåéäè
Íàòðèé	ìã/ë	120
Ìûñ	ìã/ë	0,001
Öèíê	ìã/ë	0,01
Ìàãíèé õëîðàò	ìã/ë	0,35
Ôåíîëëàð	ìã/ë	0,0001
Íåôòo’íèìëåðè	ìã/ë	0,05

Amudaryo deltasidagi parazitlar haqida ko;p yillik materiallari, olimlar tarafidan yif’ilgan (Dogel, Luta, 1937, Osmanov, 1971) ko’rsatadi. Har xil parazitlar chaqirgan kasalliklarning, aylanadigan baliqlarning zapasining kamayib ketishiga hovuz xo’jaligida bo’lsin yoki tabiiy ko’llarda bo’lsin katta tasirin ko’rsatadi. 1936 – yili Orol dengizida Bekra balig’i sag’ag’ında parazitlik yo’l bilan parazitlik qiladigan so’ruvchi Monogeniya, Nitshiya sturionis, aq amur rafidoskaridoz, karp balıg’ı koktsidioz kasalliklar bilan qirilib ketgan. (Osmanov, 1953, 1965). Shuning uchun baliq unumdorligin ortirishda ko’llarni, suv saqlagichlarni hovuz xo’jaliklarinda kollektorlarda ulardan paydo bo’lgan ko’llani xafli parazitlarga qarshi kurashish kerak bo’ladi. Uning uchun baliqlarni chuqur parazitologiyaliq kuzatish va ularni chaqirgan kasalliklariga qarshi kurash yuritishkerak..