Академияси ҳУҚУҚбузарликлар профилактикаси мутахассислиги

назарий-методологик 
асослари
– улуғ аждодларимизнинг комил инсон ахлоқ-одоби, таълим-
тарбияси, фазилатлари ҳақидаги таълимотлари, шунингдек Ўзбекистон 
Президенти Ислом Каримовнинг мамлакатда тинчлик ва осойишталикни 
сақлаш, 
фуқаролар 
хавфсизлигини 
таъминлаш, 
инсон 
ҳуқуқ 
ва 
эркинликларини ҳимоя қилиш, суд-ҳуқуқ, шу жумладан, ҳуқуқбузарликлар 
профилактикаси, айниқса бу соҳада давлат органлари билан фуқаролик 
жамияти институтлари ҳамкорлигига оид қарашлари, ғоялари ва 
таълимотларида акс этади
58
. 
Мустақиллик йилларида жамиятда шаклланган фуқаровий-ҳуқуқий 
муносабатлар, тартиб-интизом, инсон ҳуқуқ ва эркинлигининг уйғунлиги, 
жамият ва давлат бошқаруви, шунингдек ҳар қандай содир этилган ижтимоий 
хавфли қилмиш учун жавобгарликнинг таъминланиши механизмларининг 
мазмун-моҳияти улуғ аждодларимизнинг комил инсон ахлоқ-одоби, таълим-
тарбияси, фазилатлари ҳақидаги таълимотларига асосланган. Буни биз улуғ 
аждодларимизнинг оила қадриятлари, мулк дахлсизлиги, ахлоқ-одоб 
нормалари, инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг ҳамда қонун устуворлиги, шу-
нингдек ҳар қандай ғайриижтимоий қилмиш учун жавобгарликнинг 
таъминланиши адолат ва инсонпарварлик принципларига асосланиши 
ҳақидаги қарашлари, ғоялари, таълимотлари Ўзбекистон Республикасининг 
миллий ҳуқуқ тизимида, айниқса таълим-тарбия, суд-ҳуқуқ, хусусан 
ҳуқуқбузарликлар профилактикаси соҳасидаги ижтимоий муносабатларни 
тартибга 
солувчи 
қонун 
ҳужжатларининг 
мазмун-моҳиятига 
сингдирилганлигида яққол кўришимиз мумкин.
Ҳуқуқбузарликлар профилактикасининг назарий-методологик асослари 
ҳисобланган улуғ аждодларимизнинг комил инсон ахлоқ-одоби, таълим-
57
Ўша манба. – Б. 76. 
58
Изоҳ:
Президент Ислом Каримовнинг Ўзбекистон ҳуқуқбузарликлар профилактикаси миллий тизимининг 
назарий-методологик асоси бўлиб хизмат қилаётган ғоялари ва таълимотлари ҳақида ушбу бобнинг кейинги 
параграфларида батафсил тўхталамиз. 

---

80 
80 
тарбияси, фазилатлари ҳақидаги таълимотлари жуда кенг ва чексиз бўлиб, 
мустақиллик йилларида уларнинг маълум бир қисмларигина ўрганилди, 
тикланди ва бугунги кунда жамият ижтимоий ҳаётининг турли соҳаларида 
уларга таянган ҳолда мавжуд муаммоларни ҳал этишга ҳаракат қилинмоқда. 
Бугунги таҳликали ва таҳдидлар кучайиб бораётган даврда «маънавиятимизни 
асраш учун нима қилиш лозим ва унга таҳдид соладиган хуружларга нимани 
қарши қўйиш керак, деб сўраса, мен авваламбор шу юртда яшаётган ҳар қайси 
инсон ўзлигини англаши, қадимий тарихимиз ва бой маданиятимиз, улуғ 
аждодларимизнинг меросини чуқурроқ ўзлаштириши, бугунги тез ўзгараётган 
ҳаёт воқелигига онгли қараб, мустақил фикрлаши ва диёримиздаги барча 
ўзгаришларга дахлдорлик туйғуси билан яшаши зарур, деб жавоб берган 
бўлардим» 
Ўзбекистонда ҳуқуқбузарликлар профилактикаси соҳасидаги ижтимоий 
муносабатларни ҳуқуқий тартибга солиш асосий мақсади ҳисобланган 
Ўзбекистон 
Республикасининг 
«Ҳуқуқбузарликлар 
профилактикаси 
тўғрисида»ги 2014 йил 14 май қонунининг қабул қилиниши бу соҳадаги 
ислоҳотларни янги бир босқичга кўтарди. 
Ҳуқуқбузарликлар профилактикасининг