Akademik litsey, kasb-hunar kollejlari uchun darslik

Yangi  turlarning  paydo  boMish  yo'nalisblari. 
D arvindan  so'ng 
klassik  darvinizm   bilan  genetika,  ekologiya,  sistem atika  va  boshqa 
tabiiy  fanlarning  birlashishi  natijasida  biologik  tur,  uning  tarkibi, 
yangi  turlarning  paydo  bo'lishi  to 'g 'risid a   k o 'p   m a iu m o tla r 
to'plandi.  Bu  m a iu m o tlarn in g   ko'rsatishicha  h ar  qanday  biologik 
tur politipik  tuzilishga  ega  ekanligi,  y a’ni  bir-biridan  o zm i-k o 'p m i 
morfologik,  fiziologik,  ekologik,  genetik jih atd an   farq  qilgan  indi- 
vidlardan  tashkil  topganligi  yanada  oydinlashdi.  B undan  tashqari 
turlar  o 'zaro   egallagan  areali,  populyatsiyalar  soni  bilan  farqla- 
nishi  m a iu m   bo'ldi.  O datda  keng  arealda  tarqalgan  turlarda  p o ­
pulyatsiyalar  soni  k o 'p ,  tarqoq  arealdagilarda  esa  kam   bo'ladi. 
Har  qanday  tu r  genofondi  yagona,  bir-biri  bilan  uzviy  aloqada 
bo'lgan  genlar,  xrom osom alar  m ajm uasidan  tuzilgan.  U  shu  turga 
mansub  organizm larni  tashqi  m uhitga  m oslanishini  ta ’minlaydi. 
Yangi  turning  paydo  bo'lishi  ajdod  turning  yagona,  o 'zaro   b o g iiq  
bo’lgan  genlar,  xrom osom alar  m ajm uasini  buzib,  yangi  genofon- 
dini  vujudga  keltirish  orqali  am alga  oshadi.
89

---

7
40-rasm.  D arvin  ta'lim oti  b o ‘yicha  yangi  turlarning  paydo  bo'lishi  —  diver­
gensiya.  Lotin  aUfbosidagi  sxem ada  A — L  bilan  avlodga  kiruvchi  turlar,