Akademik litsey, kasb-hunar kollejlari uchun darslik



Download 7,11 Mb.
Pdf ko'rish
bet260/282
Sana04.08.2021
Hajmi7,11 Mb.
#137705
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   282
Bog'liq
Биология Abdukarimov A

Biosferaning 
chegaralari.
T irik 
o rg an iz m la r 
Y erning 
gazsim on  (atm osfera),  suyuq 
gidrosfera)  q a ttiq   (litosfera)
74-rasm.
  Yer  geosferalari
qism larida  joylashgan  (74-rasm ).  Biosferaning  yuqori  chegarasi 
dengiz  sathidan  15—25  km  balandlikda  (Y erning  h ar  xil  h u d u d - 
larida  farqlanadi),  atm osferaning  quyi  qatlam i  troposferada  jo y ­
lashgan 
(75-rasm ).  Bu  chegarada  quyosh  nurlari  energiyasi 
ta ’sirida  kislorod  ozonga  aylanadi  va  ozon  ekrani  hosil  b o ia d i. 
O zon  ekrani  tirik  organizm ga  ko‘p  m iqdorda  zararli  ta ’sir  k o ‘rsa- 
tuvchi  kosm ik  va  ultrabinafsha  nurlarining  asosiy  qism ini  Yer 
yuzasiga  o ‘tkazm aydi.
Biosferaning  eng  yuqori  chegarasida  noqulay  sharoitga  o ‘ta 
chidam li  bakteriyalar,  za m b u ru g ia r,  m oxlar  va  paporotniklarning 
sporalari  uchraydi.  (U la r 
aeroplankton
  deyiladi).  K apalaklar, 
o ‘rgim chaklar  va  b a ’zi  qushlar  6—7  km   gacha  k o ia rilish i  kuzatil- 
gan.
Gidrosferani
  okeanlar,  dengizlar,  k o ila r   va  daryolarning 
suvlari  hosil  qiladi.  G idrosfera  Y er  kurrasining  70  foizga  yaqin 
qismini  egallaydi.  H ayot  gidrosferaning  ham m a  qism ida,  hatto  
eng  ch u q u r  —  11  km   gacha  b o ig a n   joylarida  uchraydi.
Litosferada
  hayot  uning  yuqori  q atlam larida,  3—4  km 
chuqurlikkacha  m asofada  tarqalgan.  Missisipi  daryosi  havzasidan 
neft  quduqlari  kavlanganda  7,5  km   chuqurlikda  anaerob  bak­
teriyalar  topilgan.
Shunday  qilib,  biosfera  —  Y erning  tirik  organizm lar  yashay­
digan  geologik  qobiqlarining  bir  qismidir.  Sayyoram izdagi  hayot 
chegaralari  biosferaning  chegaralarini  aniqlaydi.
Biosferaning  tarkibi.
  Biosferaning  tarkibi  xilm a-xil  b o iib ,  uni 
4  qismga  ajratish  m um kin:
1.  Tirik  m oddalar.
2.  Biogen  m oddalar.

Download 7,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   282




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish