Akademik litsey, kasb-hunar kollejlari uchun darslik

Topografik  om illar. 
Topografik  omillar  boshqa  abiotik  omil­
lar  bilan  bog'liq,  ular  Iqlimga,  tuproqqa  ta ’sir  ko'rsatadi.
Asosiy  topografik  omillardan  biri  — 
balandlik.
  O 'rtacha  haro­
rat,  uning  bir  kecha-kunduzdagi  o'zgarishlari,  yog'Ingarchllik 
miqdori,  shamol  tezligi,  nurlanish  miqdori,  atmosfera  boslmi, 
gazlar  konsentratsiyasi  balandllkka  bog'liq.  Bu  omillar  esa  o'z 
navbatida  o'sim lik  va  hayvonlarning  hayot  faoliyatiga  katta  ta’sir 
ko'rsatadi.
Ikkinchi  muhim  topografik  omil  — 
qiyalikning joylashishidir. 
Shimoliy yarimsharllkda janubga  qaragan  qlyaliklarda  yorug'lik va 
harorat  shlmolga  qaragan  qlyaliklarga  nisbatan  yuqoriroq  (janubiy 
yarimsharllkda  esa  buning  aksi  kuzatiladi).  Bu  esa  o'simliklarning 
va  hayvonlar  holatlariga  katta  ta ’sir  ko'rsatadi.
Topografik  omillardan  yana  biri  — 
qiyalikning  tikligi.
  Qiyalik 
qancha  tik  bo'lsa,  unda  o'sim liklar  shuncha  kam  o'sadi,  asosan 
kserofit  o'sim liklar  uchraydi.