Ҳайдарова С. Sql тили

ANSI
томонидан аниқланган ва ҳозирда 
ISO
томонидан қабул 
қилинган. Лекин коммерциал маълумотлар базалари дастурлари ANSI ни 
огоҳлантирмасдан SQLни кенгайтирадилар ва фойдали ҳисобланган 
хоссаларни қўшадилар.
SQL тилининг стандартлари:
SQL-86
SQL-89
SQL-92 – стандартнинг янгиланган варианти
SQL:1999
SQL:2003
SQL:2006
SQL:2008
Ҳозирги пайтда SQL нинг энг кўп тарқалган стандарти SQL-92 
ҳисобланади. Бу тил 30 га яқин операторларга эга бўлиб, баъзи версияларида 
сал кўпроқ, баъзиларида сал камроқ.
SQL тилида маълумотларни жадвал кўринишда тасвирлашга 
йўналтирилган амаллар концепцияси кўп бўлмаган (30 дан кам) ифодалардан 

---

8 
иборат компакт тил яратишга имкон берди. 
Икки хил SQL мавжуд: 
Интерактив 
ва
Жойлаштирилган. 
Кўп 
ҳолларда иккала форма бир хил ишлайди, лекин икки хил фойдаланилади: 
Интерактив
SQL маълумотлар базаси ўзида фаолият кўрсатади ва 
буюртмачи фойдаланиши учун чиқиш ҳосил қилиш учун ишлатилади. SQL 
нинг бу формасида команда киритсангиз у даров бажарилади ва дарҳол 
натижани(агар у мавжуд бўлса) кўришингиз мумкин.
Жойлаштирилган 
SQL 
бошқа 
тилда 
яратилган 
дастурга 
жойлаштирилган SQL командалардан иборат. 
1.2.
SQL тили буйруқларининг турлари
SQL тили қуйидаги қисмларга бўлинади:
1
∙
DDL
(
Data Definition Language
)
- 
Маълумотларни Таърифлаш Тили 
ANSI да схемани таърифлаш тили, объектларни (жадваллар,индекслар, 
тасаввурлар ва ҳоказо) яратувчи командалардан иборат.
 
∙
DML
(Data Manipulation Language) - 
Маълумотларни Ўзгартириш 
Тили.
Бу ихтиѐрий дақиқада жадвалларда қандай қийматлар сақланишини 
аниқловчи командалар мажмуасидир.
∙
DCL 
(Data Control Language) - 
Маълумотларни Бошқариш Тили
фойдаланувчига маълум объектлар устида маълум таъсир ўтказишга рухсат 
бериш ѐки бермасликни аниқловчи воситалардан иборат. 
∙