Aholi mehnat migratsiyasi: tushunchasi, asosiy mezonlari va xususiyatlari

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ

МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ

ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ
СИРТҚИ ТАЪЛИМ ИҚТИСОДИЁТ ФАКУЛЬТЕТИ
Мавзу: ……………………………………………………..
Рўйхатга олинди №________

Иқтисодиёт (тармоқлар ва соҳалар бўйича)

Таълим йўналишининг 3-курс (ўзбек) талабаси
Мирзарахматова. Наргиза

Тошкент-2020

8-mavzu topshiriqlari

SAVOLLARGA JAVOB YoZING

1. 
   Aholi mehnat migratsiyasi: tushunchasi, asosiy mezonlari va xususiyatlari.
   

1. Migratsiya lotincha «migratio» so‘zidan olingan bo‘lib, aholining joyini
o‘zgartirishi, boshqa joyga ko‘chib o‘tishi ma’nosini anglatadi. Ana shu atamadan
kelib chiqqan holda migratsiyaning tor va keng ma’nosi farqlanadi.
Tor ma’noda aholining migratsiyasi - bu ularning doimiy turar joyining
0‘zgartirilishi bilan yakuniga yetadigan hududiy joyini o‘zgartirishidir.
Keng ma’noda aholining migratsiyasi esa odamlaming bir yoki bir nechta
ma’muriy-hududiy birliklardagi turli aholi turar joylari o‘rtasida davomiyligi,
muntazamligi va maqsadidan qat’i nazar ko‘chib yurishidir.
Migratsiya nazariyasining asoschisi Buyuk Britaniyalik geograf E. Ravenshtayn
hisoblanadi. U XIX asr oxirida «migratsiya qonuni»ni yaratgan. E. Ravenshtayn AQSh va boshqa mamlakatlardagi migratsiya jarayonlarini
tahlil etish asosida migratsiyaning quyidagi 11 ta qonuniyatini asoslab bergan:
1. Eng ko‘p migratsiya qisqa masofaga amalga oshiriladi.
2. Migratsiya asta-sekin bosqichma-bosqich sodir bo‘ladi.
3. Uzoq masofaga migratsiya, asosan, yirik sanoat va savdo markazlari tomon
yo‘naltirilgan bo‘ladi.
4. Har bir migratsiya oqimiga uning qarshi oqimi muvofiq bo‘ladi.
5. Shahar aholisi qishloq joydagilarga qaraganda kam mobilroq boiadi.
6. Mamlakat ichkarisida migratsiyada ayollar, uzoq masofalarga - erkaklar
faolroqdir.
7. Migrantlaming ko‘pchiligini katta yoshdagi aholi tashkil etadi, oilalar o‘z
mamlakati tashqarisiga kam migratsiya qiladi.
8. Katta shaharlaming yiriklashishi, ular aholisining tabiiy o‘sishi ko‘proq
migratsiya natijasidir.
9. Migratsiyaning ko‘lamlari sanoat va savdoning, ayniqsa, transportning
rivojlanishi natijasida ortadi.
10. Hududlar, asosan, iqtisodiy xususiyatlariga qarab bir-biridan farq qiladi.
11. Migratsiyaning asosiy sababi - iqtisodiy sababdir.