Aholi ehtiyojini va chakana tovar ayirboshlashni prognozlash

6-jadval.
Tug`ilish, o`lim va aholining tabiiy o`sishi (ming kishi)

Yillar	Tug`ilganlar soni	O`lganlar soni	Tabiiy o`sish	Har 1000 aholi hisobiga
				Tug`ilish	O`lim	Tabiiy o`sish
1980	540,0	118,9	421,1	33,9	7,5	26,4
1985	679,1	131,7	547,4	37,4	7,3	30,1
1986	708,7	132,2	576,5	37,9	7,1	30,8
1987	714,4	133,8	580,6	37,3	7,0	30,3
1988	694,1	134,4	559,4	35,3	6,8	28,5
1989	668,8	126,9	541,9	33,3	6,3	27,0
1990	691,6	124,5	567,1	33,7	6,1	27,6
2000	531,0	136,3	394,7	21,5	5,5	16,0
2003	508,4	135,9	372,5	19,8	5,3	14,5
2004	533,1	130,0	403,2	20,5	5,0	15,5

Viloyatlar bo`yicha tug`ilish va tabiiy ko`payishning nisbatan yuqori ko`rsatkichlari Qashqadaryo va Surxondaryoda, ularning past darajasi esa Toshkent va Navoiy viloyatlarida kuzatiladi. Bu ikki viloyatda tabiiy ko`payish 14,0-14,5 promilleni tashkil etadi. O`lim ko`rsatkichlarida uncha katta tafovut yo`qishloq, uning eng kam miqdori Qashqadaryo viloyatiga to`g`ri keladi.

Respublika aholisining ko`payishida tashqi migratsiyaning ham roli bor. Ammo bu omilning ijobiy ta`siri ko`proq avvalgi yillarga to`g`ri kelgan. O`tgan asrning 70 va xususan 80-yillar oxiridan boshlab ushbu jarayon O`zbekiston uchun manfiy natijaga ega bo`lgan. O`zbekistondan tashqariga ketganlarning eng ko`p miqdori 1990 yilda kuzatiladi. Shu yili kelganlar soni ham nisbatan ko`p bo`lgan. Buning natijasida migratsiya qoldig`i 121 ming kishini tashkil qilgan. 1994 yilda ketganlar soni avvalgi yillarga qaraganda uncha ko`p bo`lmasada, ammo kelganlar juda ozchilikni tashkil qilgan (mos ravishda 179 va 38 ming k.), oqibatda migratsiya qoldig`i ko`rilayotgan davrda eng yuqori bo`lgan (-141 ming kishi).
L.P.Maksakova va O.B.Otamirzaev ma`lumotlariga qaraganda 1991-1997 yillarda Respublika shahar joylari bo`yicha netto-migratsiya, ya`ni sof salbiy migratsiya qoldig`i rus millatiga mansub bo`lganlarda 302 ming, tatarlarda 95, yahudiylarda 50, ukrainlarda 28, nemislarda 20 ming kishini tashkil etadi. Ketuvchilarning asosiy qismi Rossiya Federatsiyasiga to`g`ri keladi. Shuningdek, O`zbekiston Ukraina va Qozogiston davlatlari bilan ham bo`lgan aholi aloqalarida ancha ko`p manfiy migratsiya qoldig`iga ega, uning musbat natijasi esa asosan qo`shni Tojikiston hisobidan yuzaga keladi.
Tashqi migratsiyada asosan shahar aholisi qatnashadi. Shu sababli, asosan rusiyzabon aholi yashaydigan sanoat markazlari (Angren, Chirchiq, Olmaliq)da 1991 yilga nisbatan aholi kamaygan. Qolaversa, Toshkent shahrida ham aholi soni oxirgi o`n yillikda deyarli o`smagan.