Ahmad Yassaviyning hayoti va ijodi

Ahmad Yassaviyning hayoti va ijodi.

Ahmad Yassaviy

Ahmad Yassaviy Yassi yaqinidagi Sayram shahrida tug`ilgan. Uning otasi Ibrohim Turkistonning taniqli shayxlaridan bo`lgan. Onasi Qorasoch momo nomi bilan mashhur. Ahmadning yoshligi ancha qiyinchilik bilan kechadi: juda erta yoshligida otasi vafot etadi. Ahmad Yassaviy yirik mutasavvif olim Arslonbobo qo`lida tarbiyalanadi., so`ng Buxoroga borib Yusuf Hamadoniy qo`lida tahsil oladi.

Hoja Ahmad

• Ahmad Yassaviy tasavvuf ilmini shu qadar chuqur egallaydiki, Xalq orasida “Madinada Muhammad, Turkistonda Xoja Ahmad” degan naql paydo bo`ladi.

Amir Temur e’tibori

• Ahmad Yassaviy 1166-yilda vafot etadi. Uning shuhrati vafotidan keyin ham pasaymagan. Amir Temur unga alohida hurmat bilan qarab , 1395-1397- yillarda Turkistonda Ahmad Yassaviyning qabri o`rnida muhtasham maqbara qurdiradi. U hozir ham mavjud.

Yassaviyning so`nggi makoni

Alisher Navoiy ta’rifi

• Xoja Ahmad Yassaviy – Turkiston mulkining shayx ul- mashoyihidur. Maqomati oliy va mashhur, karomati matavoliy (hayratlanarli) va nomashhur (chegarasiz ) ermish. Imom Yusuf Hamadoniyning as’hobidindur. (suhbatdoshi)

“Hikmatlar”

“Hikmatlar” Ahmad Yassaviyning

Merosini jamlagan asardir. Unda 240ga yaqin she`r bor. Asar xalq orasida “Devoni hikmat” nomi bilan ham mashhur bo`lgan.

Hikmatlarga “Qul xoja Ahmad” ,“Xoja Ahmad Yassaviy”, “Ahmad ibn Ibrohim”, “Sulton Xoja Ahmad Yassaviy” , “Yassaviy

Miskin Ahmad”, “Miskin Yassaviy”, “Xoja Ahmad”, “Ahmad” “Ahmadiy”,”Qul Ahmad”, “Miskin Ahmad” kabi taxalluslar qo`yilgan.

Tasavvuf bosqichlari

• Shariat
• Tariqat
• Ma’rifat
• Haqiqat

Haqiqatni anglash-o`zlikni anglash

Haqiqatni anglash uchun kishining hidoyat yo`liga kirmog`I, butun kuch va vujudini shu yo`lga qaratmog`I kerak.

Yassaviy she’riyatidagi obrazlar

• Pir-
• Darvish-
• Oshiq-
• Obid-
• Oqil-
• Zohid-
• Ishq-
• Tolib-
• Ummat-
• Rasul-

Shayton-

Iymon-

Yo`l-

Rabot-

Karvon-

O`q-

Yassaviy hikmatlaridan

• Ishqqa tushding, o`tga tushding, kuyib o`lding,
• Parvonadek jondin kechib axgar bo`lding,
• Dardga to`lding, g`amga to`lding, telba bo`lding,.
• Ishq dardini so`rsang hargiz darmoni yo`q
• “Bu dardni bedavo derlar (Mashrab)
• “Buni ko`rmagan kishi bilmas, va bunga yetmagan kishi bovar qilmaskim(ishonmas) , hijron-u firoq mundin iboratdur…” (Alisher Navoiy)

Keyingi darsda ko`rishguncha!

Sirtqi ta’lim yo’nalishi. Musiqali drama teatr aktyorligi I bosqich talabasi Axmedov Asilbekning Adabiyot fanidan taqdimoti