Agrotexnologiyalar instituti

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
191 
 
bo'lgan  variantlarni  birlashtirish  maqsadga  muvofiq  bo'ladi,  bu  esa  ekinni 
sug'orishda  va  undan  keyin  ekinga  ishlov  berish  vaqtida  katla  qulaylik  tug'diradi. 
Yer  osti  suvlari  (sizot)  yuza  joylashgan  dalalardagi  variantlarning  eni 
kattaroq  bo'lishi  zarur.  Lekin  u  qo'shni  variantlarni  bir  vaqtda  sug'organda 
yer suvining yuqoriga ko'tarilib ketishiga ta'sir ko‘rsatmasligi kerak. 
Sug'orish  egatlarining  uzunligini  joyning  qiyaligi  va  suvni  o'tkazish 
qobiliyatiga  qarab  100  metrdan  250  metrgacha  olish  mumkin.  Suvni  tez 
singdiradigan  joylarda  egatning  hajmini  kichikroq,  suvni  ozroq  singdiradigan 
joylarda  esa  kattaroq  olinadi. 
Bir 
necha  ilmiy  ishlar  natijalarining  ko'rsatishicha, 
variantning  maydonidagi  eni  bo'yigacha  bo'lgan  nisbati  I:  10  -  I  :  15  bo'iganda 
yaxshi natija berishligi tasdiqlangan.  
Maydonni  juda katta  olinsa, suvni  bir  vaqtda va bir xilda  qo'yish imkoniyati 
chekiangan  bo'ladi.  Ishlab  chiqarish  sharoitida  qaytariqlar  kamligi  sababli 
variantlarning maydoni 10 gektardan oshmasligi kerak. 
Ushbu  maqsadda  olib  boriladigan  dala  tajribalarida  variantlar  soni  qanday 
vazifa  qo'yilganligiga  moslab  va  uning  murakkabligi  hisobga  olingan  holda 
belgilanadi.  Bir  faktorli  tajribalarda  5-6  ta,  ko'p  faktorli  tajribalarda  variantlar 
soni  10-12  tadan  oshmasligi  kerak.  Qaytariqlar  soni  va  boshqa  dala  tajribalari 
singari 4 tadan kam bo'imasligi kerak.