“Agronomiya Qishloq xo’jaligi ekinlari, seleksiyasi va urug’chi ta’lim yo’nalishi bitiruvchisi Boboyorov Xidir Jumanazar o’g’lining

Yolatan-14 Al -ingichka tolali g'o'za navi Turkmaniston Paxtachilik ilmiy tadqiqot institutida Ash-25x9877-Y ko’p yillik g’o’za navlarini bosqichma-bosqich chatishtirish yo’li bilan tanlab olingan. Navning poyasi shohlanmaydi, bo’yi o'suv davrida 80-100 sm gacha boradi. O’suv shohlari monopodial shaklda shoxlanadi. Unumli tuproqlarda ikkitagacha o'suv shohi paydo bo’lishi mumkin, tuplar soni meyorida bo’lsa o'suv shohi bo’lmaydi. Barglari o'rtacha kattalikda. To’q yashil, tukli, pastki qismida nektar bezlari bor. Gullari oʻrtacha kattalikda 5 kirrali, rangli limon, kismida pastalari anthacian sarik doglari boron. Chigitlari chuzilgan oval rang, 1000 dona chigit vazni 115-125g, bitta kusakdagi ayran vazni 3,4 g, tola chikimi 33,5%, tola chikimi 40-41 mm, pishikligi - 4,8 g.k, amal-o‘suv (vegetatsiya) davri 115-125 g. /ga. Iolotan-14A! navi Angor, Jarqoʻrgon, Qiziriq, Muzrabod, Sherobod va Termiz tumanlariga 2 ming gektar maydon ekiladi. Yolotan-14 Al navida 2-3 chinbarg yagonalash o'tkazilady. qator orashi 60 sm bulganda 1 simlik orashi 14-15 sm 100-110 ming tupga, kator orashi 90 sm bulganda esa o'simliklar orasi 12-13 sm ni tashkil etib, quchat soni 100-110 bulishi maksadga olish kerak muwofik, Bundor-umda tupga. bwlib, unumdor tuproklarda nihollar orasini mumkin. Kuchat kalinligi 100-110 ming tup donani tashkil etganda yukori xosil mahsulot. Unumdor- igi makaron tuproklarda esa 120-130 ming tupga koldiriladi. Yagonalash ishlari mutahassislar tomonidan khar bir dalaning holati o'rganilib, ekilgan nav va tuproq unumdorligan kelib chik-kan hholda tulik kuchat olinganda amalga oshirish va 3-4 kunda tugallanishi shart. Bunda, nimjon, xasharotlar va ishlab bilan zararlangan, rivozhlanishi sust bulgan nihollar olib tashlanib, faqat soglomlari qo'ldiriladi. Yagonalashdan 5-6 kundan sun kuchat kalinligi yana bir bor tekshirilib, kalin kolgan va keiin unib chikkan nihollar olib tashlanib, tulik gektar xosil kilinadi Yagonalan ishlari tuprok unumdorligi, tuprokning mehanik tarkibi va mo’ljallangan ko’chat qalinligiga qarab olib boriladi.