Biografik faktlar muvaffaqqiyatli kichik korxona egalari menejerlari ma’lum bir fazilatlarga ega ekanligini ta’kidlaydi. Ular ko‘pincha oilada to‘ng‘ich farzand bo‘lib dunyoga kelishadi va hayotda boshqalarga nisbatan juda erta ma’suliyat hissini bilishadi. Juda ko‘p holatlarda ular ishbilarmonlarning farzandlari bo‘lishadi. Bu kabi odamlarda qo‘shimcha bilimga ega bo‘lishmaydi ammo ishda 5 yildan ziyodroq malakaga ega bo‘lishadi.
Shaxsiyatiga kelsak, optimistik va riskni o‘rtacha moyillar sifatida guruhlashadi, hayotda pul topish motivatsion asos bo‘lishiga qaramasdan o‘zlarining taqdirini nazorat qila olishadi. Bu kabi odamlar odatda oilali, ammo biznesga oilaviy ta’sir eng past darajada bo‘lishadi bunga asosiy sabab odatda rafiqalari ham tushunadigan turmush o‘rtog‘ining talablarini qadrlovchi bo‘lishadi. Tadbirkorning oilaviy holati korxonaning samarali yuritilishida sanalishi mumkin bo‘lgan jixatlardan biri hisoblanadi.
Eng asosiy xususiyat bu tadbirkor aqlan va jismonan juda ham faol bo‘lishi lozim. Ular o‘z vaqtini yaxshi boshqarishadi va yaxshi tashkilotchi hisoblanishadi. Muvaffaqiyat sifatdan kelmasligi mumkin ammo aniq dasturdagi miqdor rejalashtirilgan va rivojlantirilgan bo‘ladi. Qisqa qilib aytganda, eng kuchli ta’sir bu katta muvaffaqiyat kalitidir.
Endi ish boshlayotgan tadbirkor bilan ishlashda konsultant tadbirkorni haqiqiy ishbilarmon bo‘la olish yoki bo‘la olmasligini aniqlash uchun uning qiziqishlari, hobbilari, oilaviy ahvoli haqida ma’lumot to‘plashi zarur. Loyiha tekshiruvdan o‘tkazilishi, kichik korxonaning va tadbirkorning kuchli va kuchsiz tomonlari hisoblab ko‘rilishi lozim bo‘ladi. Nazorat ro‘yxati ko‘rib chiqilishi uchun ishlab chiqilgan bo‘lishi kerak.
2-bosqich: start up Mijozlarning yangi ishlab chiqarishni boshlashga bo‘lgan xohishlarini baholagan holda konsultant takliflarni muhokama qilib va qayta ko‘rib chiqqandan so‘ng eng kamida uchta favqulodda tegishli rejalarni ishlab chiqishi lozim bo‘ladi:
Sodir bo‘lishi mumkin bo‘lganlarning eng yaxshisi qay biri? (“ko‘k osmon” yondashuvi);
Qay birining sodir bo‘lish ehtimoli yuqori (“biznes reja” uchun asos)?;
Sodir bo‘lishi mumkin bo‘lganlardan eng yomoni qay biri (“salbiy risk”ni haqqoniy baholash)?
Konsultantlar ijodiy muammolar sanaluvchi birinchi ikkita imkoniyatlari to‘g‘risida o‘z mijozlari bilan erkin suhbatlashishi lozim. Uchinchi turdagi korrektiv muammolar konsultantning shaxsiy maslahatlari uchun saqlab qo‘yiladi. Agarda “Merfi qonuni”ga ruxsat uchun sabablar bo‘lmasa u holda Konsultant har uchala alternativlar uchun tegishli rejalarni tuzib qo‘yishi lozim bo‘ladi. Kichik korxonaning yaxshi menejeri doimo g‘oyalarni tezlik bilan umumiylashtira oladi.
Konsultant buni ruhlantirib turishi lozim va ikkita sababga ko‘ra ushbu g‘oyalar haqida ma’lumotlarni yozib olish va yig‘ishda mijoziga yordam berishi lozim bo‘ladi: birinchi sabab bu alternativlar ichidan mantiqiy tanlov amalga oshirish uchun yordam berish va ikkinchisi boshqaruv tajribasida dastlabki boshlangan rejadan so‘ng yuzaga kelgan noqulaylik tug‘diruvchi g‘oyalarni qo‘llab quvvatlovchi faktlarni ishlatish.
Asosan dastlabki bosqichlarda xatolar qilinadi, ular ham umumiy o‘rganish jarayonining bir qismidir. Konsultantning vazifasi ushbu bosqichlarda menejerlar tomonidan yo‘l qo‘yiladigan xatoliklarni minimallashtirish hisoblanadi. Ammo imkonsiz loyihani muddati o‘tib ketgandan so‘ng qaytarishga urinishga yunaltirilgan dasturning samarasizligini tan olgan ma’quldir. “Qayta tirilishdan ko‘ra tug‘ilish osonroqdir”. Agar, imkoniyat va sharoitlar yetarli bo‘lsa mijozni qayta tiklanishiga ruhlantirishga yo‘l qo‘yish lozim. Agar korxona bilan oldinga siljishga qaror qilinsa barcha munosabatlar qo‘llab quvvatlanadi. Faoliyatni rag‘batlantiruvchi samarali qaror qabul qilish juda muhim, yangi korxonalarda xatolik va muzokaralar xonasi mavjud.
Funksional nuqtai nazardan qaraganda konsultant mijozlarni imkoniyati bo‘lsa boshidan ba’zi mutaxassislarning xizmatidan foydalanishga undashi lozim. Agarda korxona o‘sayotgan bo‘lsa boshida kelgan mutaxassislar uning tarixi, amaliyoti va natijalari bilan yaxshi tanish bo‘ladi, bu esa o‘z navbatida ularni eng to‘g‘ri yo‘lni topishiga yordam beradi. mutaxassislar o‘z ichiga quyidagilarni qamrab olishi mumkin.
• Qonuniy firma
• Hisobchi;
• Banker;
• Sug‘urta agenti;
• Marketing vakili, reklamachi yoki bozor tadqiqotchisi (odatda bu korxona shakliga bog‘liq bo‘ladi)
• IT konsultanti (mos ilovalarni tanlash IT bo‘yicha turli tuzoqlardan uzoqroq bo‘lish uchun dasturlar tanlash)Kichik korxona konsultantlari keng ko‘lamda,ayniqsa moliyaviy masalalarda funksional ekspertizani talab qilishadi. moliya sohasi kapital shakllanishi va xarajatlar va tushumlarni nazorat etishda o‘z muammolarini yuzaga chiqaradi. konsultantlarning ushbu sohada yaxshi ta’riflanmaganligi mijozlar uchun xavfli hisoblanadi va davr mobaynida professional mahoratni davo qila olishmaydi.
Bu tez-tez faqatgina moliyaviy baholash orqali amalga oshiriladi, konsultant lozim bo‘lgan taqdirda opearatsiyalarni davom ettirishga undashdan ko‘ra uni to‘xtatishga oid noxush vazifalarni ham bo‘yniga olishga qodir bo‘lishi kerak.
Start-up davrida konsultant kichik korxonalar faoliyatiga oid potensial muammolarga yo‘naltirilgan bir qancha tadqiqotlarga asoslangan quyidagi nazoratni amalga oshirishi lozim. muammoli hududni tekshirishning muhimligiga ko‘ra konsultant 7 "M" lar kabi klassifikatsiyalangan kamchiliklarni qidirishi lozim:
• Boshqaruv (tajribani kamligi)
• Monetar(kapital yetishmasligi; xarajatlarni nazorat qilishning sustligi)
• Material(noqulay joylashish)
• Mehanizm (ortiqcha aktivlarning sotib olinishi)
• Marketing( noqulay bozorlar uchun noo‘rin mahsulotlar)
• Aqliy(kengaytirishni rejalashtirishning past darajada ekanligi)
• Motivatsiya(ish va ma’suliyatga noto‘g‘ri munosabat)
