Агрессив ҳулқ

Агрессив ҳулқ

Режа:

• Агрессив ҳулқ назариялари.
• Агрессив ҳулқ диагностикаси.
• Агрессив ҳулқ коррекцияси.

Инсон яралибдики, тажовузкор бўлган ва кейин ҳам ҳали узоқ вақт агрессив бўлиб қолиши мумкин. Буни инкор этиб бўлмайди. Лекин инсон нега агрессив? Уни нима мажбур қилади? Бу каби саволларга доимо жавоб топишга уриниб келишган.

Инсон яралибдики, тажовузкор бўлган ва кейин ҳам ҳали узоқ вақт агрессив бўлиб қолиши мумкин. Буни инкор этиб бўлмайди. Лекин инсон нега агрессив? Уни нима мажбур қилади? Бу каби саволларга доимо жавоб топишга уриниб келишган.

Агрессиянинг юзага келиши, унинг табиати, шаклланишига тааллуқли бир-бирига қарама-қарши фикрлар айтиб ўтилган. Бугунги кунда турли шаклдаги агрессив ҳулқни ҳамда инсон ва ҳайвонлар ҳулқий фаоллигини ўрганувчи назариялар мавжуд. Ушбу назариялар орасидан қуйидагиларни санаб ўтиш мумкин: З.Фрейд, К.Лоренц, Э.Фромм; биевиористлар, инстинктивистлар ва бошқалар.

Агрессиянинг мавжуд бўлган барча назариялари, уларнинг хилма-хиллиги билан тўртта асосий тоифага бўлиниши мумкин, бунда тажовуз қуйидагича ҳисобланади:

Агрессиянинг мавжуд бўлган барча назариялари, уларнинг хилма-хиллиги билан тўртта асосий тоифага бўлиниши мумкин, бунда тажовуз қуйидагича ҳисобланади:

1) туғма импулс ёки лаёқат (жалб қилиш назарияси); 2) ташқи стимуллар билан фаоллаштирилган эҳтиёж (фрустрацион (умидсизлик) назариялари); 3) когнитив ва ҳиссий жараёнлар; 4) ижтимоийлашувнинг фаол намоён бўлиши.

Фрустрация

Фрустрация

Фрустрация [лот. frustratio – алданиш, режаларнинг барбод бўлиши] – муаммони ҳал қилиш ёки мақсадга эришиш йўлидаги фаолиятни издан чиқарувчи руҳий ҳолат. У кишининг мақсадга эришиши йўлида учрайдиган, объектив равишда енгиб бўлмайдиган ёки субъектив равишда шундай туюладиган қийинчиликлар туфайли пайдо бўлади. Фрустрацияни келтириб чиқарувчи сабаблар фрустратор дейилади. Фрустрация ҳолати фрустраторнинг кучига, жадаллигига боғлик. Фрустрация ҳолатида шахснинг вазиятни тўғри баҳолаш қобилияти муҳимдир. Шу боис турмушнинг ноқулай таъсирларига қарши курашиш учун одам феъл-атворида барқарорликни шакллантириш лозим.