Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
609 
керакли миқдордаги миқдордан фойдаланишга имкон беради. “Ақлли” 
суғориш тизимлари сув чиқиндиларини минималлаштиради ва ўз вақтида 
керакли жойларга етиб боришини таъминлайди. Тупроқни кузатиш 
тизимлари тупроқнинг умумий сифати ва кимёвий таркибини кузатишга 
қодир бўлади. Бу эса фермерларга маълум экинларнинг ҳосилдорлигини 
оширишга ва маҳаллий даражадаги муаммоларни, масалан, тупроқ пайдо 
бўлиши билан заҳарланиш, шўрланиш ва кислоталашни ҳал қилишга имкон 
беради. “Ақлли” қишлоқ хўжалигидан фойдаланилганда ҳосилдорликни 
кузатиш ҳосилни йиғиш пайтида, шу жумладан миқдори, сифати ва намлиги 
ҳақида географик маълумотларга асосланган реал вақт режимида маълумот 
беради. Фермаларни ҳаводан кузатишда дронлар хизмат қилади. Камера ва 
сенсорлардан олинган маълумотлар фермадаги бошқа тизимларга узатилади. 
«Ақлли» иссиқхоналар ўсиб борадиган шароитларни автоматлаш-
тирилган иқлим назорати ва суғориш тизимлари ёрдамида бошқаради, бу эса 
ўсиш шароитларини оптималлаштиради ва инсон қўл меҳнатини 
минималлаштиради. “Ақлли” чорвачиликда "сигирларни тармоқ орқали 
кузатиш", чорва молларининг соғлиғини бошқариш ва яхшилашга имкон 
беради.
Ақлли бошқарув тизимлари реал вақтда 
маълумотларни таҳлил қилиш орқали 
ўсимликлар 
ва 
микрожараёнларнинг 
индивидуал хусусиятларини ҳисобга олган 
ҳолда юқори самарали қишлоқ хўжалигини 
кузатиш ва бошқариш имконини беради. 
Масалан, 
ўрмонни 
бошқариш 
юқори 
аниқликдаги ечимларни ўз ичига олади, 
улар ўрмон фондининг ҳозирги ҳолатини таъминлаш учун етарли 
алгоритмларга эга бўлган машиналарни кўриш ечимларини яратишга имкон 
беради.
Ҳозирги кунда, инсон фаолиятининг деярли барча соҳаларида рақамли 
технологиялардан фойдаланиш глобал миқёсда тез суръатлар билан ўсмоқда. 
Қишлоқ хўжалиги бундан мустасно эмас, шу жумладан Ўзбекистон 
Республикасида 
ҳам, 
сўнгги 
йилларда 
рақамли 
иқтисодиётни 
ривожлантириш соҳасида Президентнинг бир қатор фармон ва қарорлари 
қабул қилинган. Соҳа мутахассислари рақамли трансформациялар туфайли 
қишлоқ хўжалигининг умумий маҳсулдорлиги 2030 йилга келиб қарийб 
60%га ошиши керак, шунда озиқ-овқат етишмовчилигига дуч келинмайди. 
Рақамли агротехнологиялар соҳасидаги ушбу тенденциялар ва янгиликлар 
билан боғлиқ ҳолда, Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги шароитида "Ақлли” 
қишлоқ хўжалигини амалга ошириш контцепциясининг лойиҳаси умумий 
кўриб чиқиш ва муҳокама қилиш учун Ўзбекистон Республикаси Вазирлар 
Маҳкамасининг норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар порталида эълон қилинди. 
Ушбу концепциянинг асосий мақсади қишлоқ хўжалиги экинлари 

---