|
2019
2020
ЯИМнинг ўсиш суръати, %
Қишлоқ ўрмон ва балиқ хўжалигининг ўсиш суръати, %
37
1-жадвал
Динамика кўрсаткичларини ҳисоблаш тартиби (2020 йил баҳоларида)*
ЯИМ,
млрд.сўм
Қишлоқ,
ўрмон ва
балиқ
хўжалиги,
млрд.сўм
Абсолют қўшимча ўсиш (камайиш),
млрд.сўм
Ўсиш ёки камайиш суръати, %
Қўшимча ўсиш (камайиш) суръати, %
1 фоиз қўшимча
ўсиш
(камайиш)нинг
абсолют қиймати,
млрд.сўм
ЯИМ
Қишлоқ, ўрмон ва
балиқ хўжалиги
ЯИМ
Қишлоқ, ўрмон ва
балиқ хўжалиги
ЯИМ
Қишлоқ, ўрмон ва
балиқ хўжалиги
базисли
усул
занжирли
усул
базисли
усул
занжирли
усул
базисли
усул
занжирли
усул
базисли
усул
занжирли
усул
базисли
усул
занжирли
усул
базисли
усул
занжирли
усул
ЯИМ
Қишлоқ,
ўрмон ва
балиқ
хўжалиги
2010
321959,3
97460,6
-
-
-
-
100,0
-
100
-
-
-
-
-
-
-
2011
347023,3
103384,9
25064,0
25 064,0
5 924,3
5924,3
107,8
107,8
106,1
106,1
7,8
7,8
6,1
6,1
3219,6
974,6
2012
372618,5
110583,5
50659,2
25 595,2
13 122,9
7198,6
115,7
107,4
113,5
107,0
15,7
7,4
13,5
7,0
3470,2
1033,8
2013
400880,1
117704,4
78920,8
28 261,6
20 243,8
7120,9
124,5
107,6
120,8
106,4
24,5
7,6
20,8
6,4
3726,2
1105,8
2014
429660,9
124747,4
107701,6
28 780,8
27 286,8
7043,0
133,5
107,2
128,0
106,0
33,5
7,2
28,0
6,0
4008,8
1177,0
2015
461660,6
132359,8
139701,3
31 999,7
34 899,2
7612,4
143,4
107,4
135,8
106,1
43,4
7,4
35,8
6,1
4296,6
1247,5
2016
489795,1
140523,8
167835,8
28 134,5
43 063,2
8164,0
152,1
106,1
144,2
106,2
52,1
6,1
44,2
6,2
4616,6
1323,6
2017
511647,5
142142,3
189688,2
21 852,4
44 681,7
1618,5
158,9
104,5
145,8
101,2
58,9
4,5
45,8
1,2
4898,0
1405,2
2018
539514,1
142502,7
217554,8
27 866,6
45 042,1
360,4
167,6
105,4
146,2
100,3
67,6
5,4
46,2
0,3
5116,5
1421,4
2019
570797,6
146902,6
248838,3
31 283,5
49 442,0
4399,9
177,3
105,8
150,7
103,1
77,3
5,8
50,7
3,1
5395,1
1425,0
2020
580203,2
151 251,00
258243,9
9 405,6
53 790,4
4348,4
180,2
101,6
155,2
103,0
80,2
1,6
55,2
3,0
5708,0
1469,0
*Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси маълумотлари асосида муаллиф ҳисоб-китоблари.
38
Мамлакатимизда яратилаётган ЯИМ 2010 йилда олдинги йилга нисбатан
ўсиш суръати 107,3 фоизни ташкил қилган бўлса, 2020 йилда ушбу кўрсаткич
101,6 фоизни ташкил қилмоқда. Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалигининг ўсиш
суръати эса, мос равишда 106,1; 103 фоизларни ташкил қилган[4].
Бизга маълумки сўмда ифодаланган динамика кўрсаткичларини жойрий
баҳоларда ҳисоблаб бўлмайди. Шунинг учун биз 2010-2020 йилларда
яратилган ЯИМ ҳамда қишлоқ, ўрмон ва билиқ хўжалигида яратилган ҚҚни
таққослама баҳоларда таҳлил қилиб чиқамиз.
Яъни, 2020 баҳоларга ўтказиб динамика кўрсаткичларини ҳисоблаймиз.
Бизнинг ҳисоб-китобларимизга кўра ЯИМ ҳажми 2010 йилга нисбатан 2020
йилда 258243,9 млрд. сўмга ёки 180,2 фоизга ошганини кўришимиз мумкин.
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалигида эса мос равишда 9405,6 млрд.сўм ёки
155,2 фоизга ошган. Охирги йилда ЯИМ олдинги йилга нисбатан қўшимча
ўсиш суръати 1,6 фоизни, қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги эса 3,0 фоизга
ошганлигини кўришимиз мумкин. Бундан шундай хулосага келишимиз
мумкинки охирги йилда қишлоқ хўжалиги ЯИМ га нисбатан кўпроқ
ошганини айтишимиз мумкин (1-жадвалга қаранг).
Юқоридаги статистик таҳлиллардан қуйидаги хулоса ва таклифларга
келинди:
- мамлакатимизда олиб борилаётган аграр соҳадаги иқтисодий
ислоҳотлар натижасида ушбу тармоқнинг ЯИМдаги улуши ошиб бормоқда;
- Ўзбекистонда аграр соҳа ва унга хизмат кўрсатувчи инфратузилма
объектларини инновацион ривожлантириш натижасида аграр соҳани
улушини янада ошириш имкониятини беради;
- аграр тармоқда агрокластерларни янада ривожлантириш орқали
ЯИМдаги қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалигининг улишини ошириш.
Бугунги кунда жаҳон бозори конъюнктураси кескин ўзгариб,
глобаллашиб бораётган бир шароитида рақобатбардош маҳсулотларни
етиштириш ҳамда ушбу соҳада қўшилган қиймат юқори бўлган
маҳсулотларни яратишни тақозо этмоқда. Бунинг учун жаҳон тажрибасидан
бизга маълумки, аграр соҳада сифатли ўсишни таъминловчи инновацияларни
узлуксиз тарзда амалиётга жорий этиш жамият ва иқтисодиёт
ривожланишини ҳаракатга келтирувчи кучга айланганлигини кўрсатмоқда.
Do'stlaringiz bilan baham: |
