Қадимги юнон-рим тарихи


Gerodot. Massagetlarning  ozodlik kurashi



Download 1,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/245
Sana31.12.2021
Hajmi1,7 Mb.
#237148
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   245
Bog'liq
qadimgi dunyo tarixi xrestomatiyasi 95147

Gerodot. Massagetlarning  ozodlik kurashi 
 
 
1. 190. …Yana bahor kirganda, podsho Bobilga yurish qildi. Bobilliklar shahardan qo`shin 
bilan chiqib, Kayxusravni kutdilar. Podsho shaharga yaqinlashganda bobilliklar jangga tashlandilar 
,  lekin  yengilib  shaharga  siqib  qo`yildilar.  Bobilliklarga  Kayxusravni  endi  tinch  o`tirmasligini 
ilgaridan  ma`lum  edi:  Ular  fors  podshosi  birin-ketin  xalqlarga  hujum  qilganini  ko`rgan  edilar, 
Shuning  uchun  oziq-ovqatni  uzoq  yillarga  g`amlab  ular  qamalga  hech  qanday  e`tabor 
bermadilar.Shuningdek  Kayxusrav  qiyin  ahvolga  tushib  qoldi,  chunki  ko`p  vaqt  o`tsa  ham  ish 
(qamal)  hech  qanday  oldinga  siljimadi.  Axiyri  kimdir  qiyinchilikda  maslahat  berdimi  yoki  Kirni 
o`zi  tushundimi.  Kayxusrav  nima  qilishni  tushundi,  lekin  mana  shunday  qildi.  U  shaharga  daryo 
kiradiganjoyga  o`z  qo`shinini  bir  qismiy  boshqa  qismini  uning  qu`yi  oqimi  bo`yicha  shaharga 
chiqadigan  joyga  qo`ydi.  Keyin  u  jangchilarga  o`zan  qachon  o`tishga  yaroqli    bo`lsa  bu  o`zan 
bo`yicha shaharga kirishga … buyruq berdi. Fors podshosi kanal yordamida daryoni botqoq bo`lgan 
… ko`lga burdi. Shunday qilib eski o`zan o`tadigan bo`ldi … Shunday qilib Bobil shunda  birinchi 
bor olindi. 
204.  G`arbdan  Kaspiy  dengizi,        Kavkaz  bilan  chegaradosh,  sharqda  esa    quyosh  chiqish 
yo`nalishida  unga cheksiz  ko`z  ilg`amaydigan tekislik tutashadi. Bu ulkan tekislikni  ko`pchilik 
qismini        tilga  olingan  massagetlar  egallaydi,  ularga  qarshi    Kayxusrav    urush  qilishni    o`yladi. 
Kayxisravda  bu yurishga undaydigan  juda muhim sabablar bor edi. Eng avvalo  uni tug`ilish usuli, 
u  o`zini    odamdan  yuqori  hayol  qildi,    keyin  unga  barcha    urushlarda  baxt  kulib  boqdi.  Axir 
Kayxusrav  qarshi borgan hech bir xalq o`z halokatidan  qochib qutila olmadi. 
205. 
 Massagetlarni malikasi  marhum podshoning rafiqasi  edi. Uni To`maris deb atar edilar. 
Unga  Kayxusrav  elchilarni  sovchilik  bahonasi  bilan  go`yoki  uni  o`ziga  xotin  qilish  maqsadida 
jo`natdi.  Lekin  To`maris  Kayxusrav  unga  uylanish  emas  massagetlar  podsholigi  ilinjida  ekanini 
tushundi va uni rad qildi. Shunda Kayxusrav ayyorlik bilan  o`z maqsadiga erisha olmagani uchun 
massagetlarga  qarshi  ochiq  urush  bilan  keldi.  Qo`shinni  o`tkazish  uchun  podsho
 
Araks    daryosiga 
Ponton ko`priklar qurushni, ko`priklar turgan kemalarda esa minoralar ko`tarishni buyurdi.  
206. 
 Kayxusrav  qo`shini  hozircha  bu  ishlar  bilan  band  ekan  To`maris  chopar  orqali 
Kayxusravga  mana  buni  aytishga  buyurdi:  Midiyaliklar  podshhosi  o`z  niyatingdan  qayt.  Axir  sen 
oldindan  bilmaysanku,  bu  ko`priklarni  qurush  sen  uchun  yaxshilikka  xizmat  qiladimi,  qo`y  buni,  
o`z davlating ustidan podsholik qil va biz o`z-o`zimizga hokim bo`lganimizga hasad qilma… 
214.  To`maris  Kayxusrav  uni  so`ziga  e’tibor  bermaganini  bilib  o`zining barcha  qo`shini  bilan 
forslarga hujum qildi. Bu jang meni bilishimcha varvarlar o`rtasidagi eng shafqatsiz janglardan biri 
bo`ldi. Uni borishi to`g`risida men mana buni bildim. Aytishlaricha raqiblar bir-birovlariga qarama-


 
 97 
 
 
qarshi  turib  uzoqdan  kamonlardan  o`q  yog`dirganlar.  Keyin  o`q  zahirasini  tugatib  ular  xanjar  va 
nayzalar  bilan    qo`lma-qo`l  jangga  tashlandilar,  raqiblar  uzoq  urushdilar,  hech  kim  chekinishni 
istamadi.  Nihoyat  massagetlar  yengdilar.  Deyarli  barcha  fors  qo`shini  jang  maydonida  qoldi, 
Kayxusravni  o`zi  ham  halok  bo`ldi.  To`maris  esa  sharob  meshini  odam  qoniga  to`ldirdi,  keyin 
o`lgan  forslar  ichidan  Kayxusravni  jasadini  topishni  buyurdi.  Kayxusravni  o`ligini    topganlarida, 
malika  uni  boshini  meshga  tiqishni  buyurdi.  Keyin  marhum  ustidan  mazah  qilib  shunday  deya 
boshladi:  Sen  baribir  meni  halok  qilding,  men  tirik  qolib  seni  jangda  yengan  bo`lsamda    ayyorlik 
bilan  o`g`limni  bosib  olding.  Shuning  uchun  mana  endi  seni  qon  bilan  to`ydiraman:  Kayxusravni 
o`limi   to`g`risida ko`p hikoyalarni ichidan  meni taxminimga ko`ra eng ishonchlisi shu. 

Download 1,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   245




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish