Adabiyta‘lim yo‘nalishida yaratilayotgan zamonaviy tadqiqotning tanqidiy tahlili

Adabiy tanqid - adabiyotshunoslikning asosiy tarkibiy qismlaridan biri sifatida

Ma’lumki, adabiyotshunoslik fani filologiyaning mustaqil, muhim sohalaridan biri hisoblanadi. Uning tadqiq ob’ekti eng avvalo badiiy asardir. Adabiyotshunslik adabiyotni tadqiq etish xususiyatiga ko’ra bir-biri bilan bog’liq bo’lgan, ayni chog’da farqlanib turuvchi uchta muhim tarkibiy qismdan tashkil topadi. Bular quyidagilardir: Adabiyot tarixi, adabiyot nazariyasi va adabiy tanqid

• Badiiy so’zning ilk manbalaridan tortib turli yozuvlarda bitilgan adabiy, badiiy matnlarni, qo’lyozmalarni o’rganish adabiyot tarixining asosiy vazifasidir. Shunga ko’ra, adabiyotshu-noslik eng avvalo adabiyot tarixi bosib o’tgan murakkab yo’lni, nazariy qarash va xulosalarning shakllanishi va taraqqiyot bosqichlarini ilmiylik va tarixiylik tamoyillari asosida sinchiklab o’rganadi. Binobarin, adabiyot tarixi adabiyotshunoslikning muhim tarkibiy qismlaridan biridir.

• Adabiyotshunoslikning yana bir muhim tarkibiy qismi adabiyot nazariyasidir. Adabiyot nazariyasi badiiy asar poetikasiga oid barcha muammolarni ilmiy-nazariy asosda o’rganadi. Adabiyotning umumiy taraqqiyot qonuniyatlari, tur va janrlar tasnifi, obrazlar sistemasi, badiiy asar tuzilishi, badiiy til imkoniyatlari, metod va uslub kabi muammolar ham adabiyot nazariyasi doirasida o’rganiladi

• Adabiyotshunoslik metodlar, adabiy ta’sirlar, milliy adabiyotlar aro aloqalar tarixi hamdir. Uning uch tarkibiy qismi-adabiyot tarixi, nazariyasi va adabiy tanqidaro o’zaro murakkab aloqa, bog’liqliklar mavjud. Ta’kidlash zarurki, uch tarkibiy qismni hech qachon “sof” holda, birini ikkinchisi bilan bog’lamagan holda o’rganish mumkin emas. Folklorshunoslik adabiyotshunoslik bilan uzviy bog’lanib ketadi.Matnshunoslik, manbashunoslik, bibliografiya ham adabiyotshunoslikning qo’shimcha qismlar, uzvlaridir

•