Adabiyotlar ro`yxatini rasmiylashtirish

 

2.3. BMI ob’ekti va predmetini belgilash 

 

 

BMIning asosiy maqsadini belgilash tadqiqotning nazariy yoki amaliy sajiyasiga, tadqiq 

qilinadigan  masalalar  (qo`yilgan  maqsadga  erishishga  imkon  beradigan  vazifalar),  qo`yilgan 

vazifalarni  yechish  tartibini  aks  ettirishi  lozim.  Bu  –  geografiyaning  muayyan  sohasi  yoki 

yo`nalishiga,  muammoli  geografik  (yoki  ta’lim  metodikasidagi)  vaziyatning  majmuali 

tadqiqotidir. Tadqiqotning qo`yilgan maqsadiga erishish ma’lum bir (aniq) tadqiqot vazifalarini 

qo`yish  va  yechishni  taqoza  etadi.  Odatda  tadqiqotning  vazifalari  bandlarning  nomiga  to`g`ri 

keladi. BMI  mavzusiga  bog`liq  holda  tadqiqot  ob’yekti  belgilanadi.  Geografiyaning 

xususiyatlaridan kelib chiqqan holda BMIning kirish qismida  ishning tadqiqot ob’yekti bilan bir 

qatorda  geografik  ob’yektning  xususiyatlari  ham  ochib  beriladi.  BMIning  mavzusi  va 

sarlavhalari asosida tadqiqot predmeti belgilanadi.   

 

 

 

 

 

 

Tadqiqot  ob’yekti  va  predmeti  belgilangach,  faktik  materiallarni  tahlili  uchun  vosita 

bo`lib  xizmat  qiladigan  va  maqsadga  erishishning  zaruriy  sharti  bo`lgan  tadqiqot  metodlari 

ko`rsatiladi.  Tadqiqot  metodlari  –  ilmiy  bilishning  hozirgi  metodlari  bo`lib,  ularga  umumilmiy 

(dialektika  metodlari,  tahlil  va  sintez)  va  maxsus  geografik  (qiyosiy  geografik,  tarixiy, 

kartografik, monitoring, modellashtirish va b.) metodlar mansub.   

 

 

 

 

BMI  tadqiqotining  nazariy  asosi  –  bu  geografiya  (yoki  geografiya  ta’limi  metodikasi) 

sohasidagi  ishlarning  talaba  tomonidan  tahlil  qilinadigan  umumnazariy  qoidalaridir  (muayyan 

ilmiy qoidalarni bayon qilgan, taklif yoki tavsiya qilgan olimlarning ismi-shariflari albatta sanab 

o`tilishi lozim). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tadqiqotning 

empirik 

asosini 

statistik,  sosiologik  ma’lumotlar,  ilmiy-amaliy 

konferensiyalarning,  davriy  matbuotning  materiallari,  Internet  resurslari  tashkil  etadi.

 

BMIning  yangiligi  muallifning  tadqiq  qilinayotgan  muammoning  nazariyasi  yoki 

amaliyotini  rivojlantirishga  qo`shgan  hissasini  ifodalaydi.  Ilmiy  yangilik  ishning  amaliy 

ahamiyati  bilan  mujassam  bog`langan.  Himoyaga  olib  chiqiladigan  natijalar  (qoidalar),  ya’ni 

muhokama  qilish  bajarilgan  ilmiy  ishning  ahamiyati  va  sifatini  baholashga  imkon  beradigan 

yangi  va  muhim  natijalardir.  Ishda  tadqiqot  jarayonida  olingan  nazariy  va  amaliy  sajiyadagi 

yangi  natijalar  (yangi  yondashuv,  usul,  model,  metodika  va  b.).  Odatda,  bunday  natijalarga 

muallifning  ilmiy  tushunchasi  (kategoriyasi),  muallif  tomonidan  tuzilgan  model  (karta), 

tabiatdan  foydalanishni,  ta’lim  texnologiyasini  takomillashtirishga  doir  asoslangan  takliflar, 

o`zgartirishlar  yoki  qo`shimchalar  mansub  bo`ladi.  Tadqiqotning  nazariy  va  amaliy  ahamiyati 

muallif  tomonidan  olingan  yangi  natijalar  bo`lib,  ular  amaliyotda  foydalanilishi  mumkin  va 

iqtisodiy-ekologik, ma’rifiy-ma’naviy samara beradi.