Adabiyot Sana: Sinf: 9-sinf Darsning mavzusi: “Farhod va Shirin” dostoni timsollari tahlili Dars maqsadi

II. O’tilgan mavzuni takrorlash (mustahkamlash):

“Alisher Navoiy. “Farhod va Shirin” dostoni”

• 
  daftar tekshirish: (O’quvchilar she’r aytguncha o’qituvchi daftarlarni tekshirib chiqadi)
  
• 
  o’tilgan mavzu turli interaktiv o’yinlar asosida so’raladi.
  

1. 
   “To’g’risini tanla” o’yini. O’quvchilar to’rt guruhga bo’linadi. Har bir guruhga o’tilgan mavzu bo’yicha ma’lumotlar taqdim etiladi. O’quvchilar ulardan to’g’risini topishi kerak.
   

Guruh		Ma’lumotlar	To’g’ri
I guruh	1	“Xamsa” yozishni ozarbayjonlik ulug‘ shoir Nizomiy Ganjaviy boshlab bergan.
	2	“Layli va Majnun” dostoni ishqiy-sarguzasht xarakterdadir. Hajmi 5782 bayt
	3	Farhod ismi Qur’oni Karimda: “Al-asmo-u tanzil-u min-as-samo”, ya’ni “Ismlar osmondan tushadi” deyilganidek, ishq osmonidan tushgan
	4	Xitoyning mashhur me’mori Moniy, naqqoshi Boniy hamda tosh yo‘nuvchi Qoran qurilishga jalb etildilar
	5	“Hunarni asrabon netkumdir oxir, Olib tufroqqamu ketgumdir oxir” bayti Farhodning hayotdagi shioridir.
II guruh	1	Dehlaviydan qariyb 200 yil keyin ikki buyuk xamsanavis maydonga chiqdi. Bular Jomiy va Lutfiy.
	2	“Haytar ul-abror” dostoni hikoya va masallarining bosh qahramoni asosan tarixiy shaxslar, mashhur din va davlat arboblaridir
	3	“Farhod va Shirin” dostonining asosiy voqealari ovozasi olamni tutgan, qudrat-u shavkatda, davlat-u shuhratda yagona Chin xoqonining farzandsizligi va bundan uning so‘ngsiz iztiroblarga tushganligi tasviri bilan boshlanadi.
	4	“Farhod va Shirin” dostonida aytilishicha, ko‘zgu tilsimini ochmoqchi bo‘lgan odam xatarli safarga otlanib, Yunonistondagi bir toqqa borishi kerak.
	5	Sevgilisini izlab yo‘lga chiqqan Farhod uning Arman yurtidan ekanligini safarda odamlardan eshitadi.
III guruh	1	Alisher Navoiyning “Xamsa”si boshqalardan farqli ravishda muallifning ona tilisida — turkiy tilda yozildi.
	2	“Firoq-u rashk-u hajr-u oh ila dard, Biror harf ibtidodin aylabon fard” misralarida Majnun ismi yashiringan.
	3	Farhod ta’limning dastlabki uch oyida butkul savod chiqardi, bir yilda Qur’oni karimni yod oldi.
	4	Farhodni yuzma-yuz olishuvda yenga olmagan Sheruya makr-hiyla bilan Farhodni mahv etmoqchi bo’ladi.
	5	Shu paytlarda Ajam bilan Arabda hukm surayotgan Xusrav Parviz degan shoh bor edi
IV guruh	1	“Oyinayi Iskandariy” (“Iskandar oynasi”) dostoni Nizomiy qalamiga mansub
	2	“Hayrat ul-abror” dostonining maqolatlaridan birini Navoiy elga manfaat yetkazish masalalariga bag'ishlaydi
	3	Shunda hoqon Farhodning ko‘nglini olish uchun yilning to‘rt fasliga moslab to'rt oliy qasr qurdirish fikriga keldi.
	4	Farhodning Buzurg Ummid degan vaziri maslahati bilan Mehinbonuga Shirinni so‘ratib sovchi yuborildi.
	5	Farhodning ko'kaldoshi (emikdoshi) Bahrom Armaniyaga keladi va adolat, tartib o'rnatadi.

2.