Adabiyot 10 oxirgi 2-qism indd

og‘och 
– 
daraxt
xitoy qipchoq 
–
o‘zbek urug‘lari-
dan biri

---

98
Q o z i N i z o m. Albatta, chiqmaylar.
X o n. Emdi kimni otaliq qilishimiz kerak, siz shuni aytingiz, boshqa 
gaplarni qo‘yabering!
Q o z i N i z o m. Tangri xoqonimizg‘a esonliq bergay. O‘zlari yaxshi 
biladirlar.
M i r V a f o. Hazratim, albatta, yaxshiroq biladirlar. Mang‘itlardan 
Hakimbiy inoq, qalmoqlardan Jiyanqulibiy, kenagaslardan Ibroqimbiy 
qullari bor. 
X o n. Jiyanqul bo‘lmaydir. Hakimbiy bilan Ibrohim kenagasdan bit-
tasini qo‘yarmiz. ... To‘xta, domullo! Menim yonimda har kun maxtab 
turg‘aning Hakimbiy inoq Nodir shoh bilan nechun xabarlashadir?!
M i r V a f o. Bu so‘z to‘g‘ri bo‘lmasa kerak.
X o n. Boya qozining Farhod otaliqdan kelturgan xabarlarini 
eshitmadingmi?!
M i r V a f o. Farhod boshliq o‘zining o‘lumini bilg‘an bo‘lsa kerak. 
Qutulmoq uchun shunday so‘ylagandir.
X o n. Men boshqa joylardan ham eshitdim, to‘g‘ri so‘yla!
M i r V a f o. Hazratim eson bo‘lsunlar. Inoq qulingiz bunday ishni 
o‘ylamag‘an bo‘lsalar kerak. Menim hech xabarim yo‘q. Shuni juda yax-
shi bilamankim, inoq qulingiz xoqonimizning muborak xizmatlarini har 
narsadan ortuq ko‘radirlar.
X o n (tashqariga qarab). To‘qsobani chaqir, kelsun.
Davlat to‘qsoba kelar.
Yotishda kimlar bor?! 
D a v l a t. Ibrohimbiy bilan Rahim qo‘rchi bor.
X o n. Ikkovini ham olib kel. Soʻngra bizga bazm qilib ber!
Davlat to‘qsoba chiqar.
Mana shul Davlat bilan Ulfat kabi oʻnta odamim bo‘lsa edi, Buxoroni 
tinchg‘ina saqlar edim. Ishning yo‘llarini bilalar, teran tushunalar. Yomon-
liq, yog‘iyliqni esa sira o‘ylamaylar.
Q o z i N i z o m. Hazratim marhamat qilsalar, hamma qullari ham 
shunday ishlaylar. 
Davlat to‘qsoba chag‘ir bilan piyolalarni kirgizadir. Ketindan uch tan-
burchi, bir rubobchi, ikki naychi, bir dafchi, birda o‘yinchi qiz kirarlar. 
Hammalari o‘turgach, bazm boshlanadir. Davlat uch piyoladan chag‘ir 
tarqatadir. Bazm bitkach, o‘yunchi, cholg‘uchilar qulluqlab chiqarlar. Ul-
fat piyolalarni chiqarar.
X o n (juda teran bir tushunchadan ayrilib). Rahim qo‘rchi, otangiz qalay?