Абу Муслим. Андалусия

Абу Муслим. АНДАЛУСИЯ
ақидасини олиб келди);
3. У Аллоҳ Таолонинг сифатларини тасдиқлагани учун барча чодирчиларни куфрда
айблади; 
4. У муробитларнинг қонини тўкиш ҳалол деб эълон қилди ва қўзғолон кўтаришга
буюрди ҳамда муробийларни ўлдирганларга Қиёмат куни улкан мукофотлар берилиши
қўшиб қўйди;
5. У шунингдек, ўзини Қиёмат яқинлигининг аломатларидан бири бўлмиш имом Маҳдий
деб эълон қилди.
Шундан сўнг муробийлар ва муваҳҳидлар ўртасида 9 та жанг бўлиб ўтди, уларнинг
еттитасида Муҳаммад ибн Тумирт ғалаба қозонди. 
518 йилда бўлиб ўтган жанглардан бирида Муҳаммад ибн Тумирт ва унинг одамлари 15
минг чодирчини ўлдирдилар. 
524 йилда Бухайра дея аталувчи жойда чодирчилар Муҳаммад ибн Тумиртнинг 40 минг
одамини ўлдирдилар. 
Шундай қилиб, 513 йилдан 540 йилгача мусулмонлардан 80 минг киши қирилди. 514
йилда ўзини муваҳҳидлар давлати деб атайдиган давлат мисли кўрилмаган қудратга эга
бўлди ва муробийлар давлати йўқ бўлди. 524 йилда вафот этган Муҳаммад ибнт Тумирт
бу давлатнинг гуркираб яшнашини кўришга насиб қилмади. У ўзидан кейин шогирди
Абдулмўмин ибн Алини қолдирди.
МУВАҲҲИДЛАР ДАВЛАТИ (542 – 643)
Муҳамад ибн Тумиртнинг вафотидан сўнг давлатни Абдулмўмин ибн Али бошқара
бошлади. У жисмонан жуда бақувват, ҳарбий юришларда мунтазам иштирок этарди.
Имом Заҳабий уни таърифлаб қуйидагиларни айтганди: “У одил подшоҳ, яхши сиёсатчи,
жуда фаол ва тақводор эди. У Қуръонни етти кунда хатм қиларди. У шойи либослардан
ҳазар қиларди, (ҳолбуки ўша давр шоҳлари учун бу одатий ҳол эди). У ҳар пайшанба куни
рўза тутарди. Ҳарбий юришларни қўлларди. У гўё давлат бошқаруви учун яратилганди”.
Бироқ у ўзига қарши чиққанларни беаёв қиришни хуш кўрарди ва бу хислатни у
Муҳаммад ибн Тумиртдан мерос қилиб олганди. Бу ҳақда ибн Касир “Ал-Бидоа
ван-ниҳоя” асарида ёзган, бошқа тарихчилар ҳам буни тасдиқлаганлар. Бироқ Муҳаммад
ибн Тумиртдан сўнг Абдулўмин ибн Али ҳеч қачон ибн Тумиртнинг залолатга йўғрилган
таълимотини қўлламаган. Тарихчилар Абдулмўмин ибн Али ибн Тумиртнинг ёлғон
таълимотини қалбан инкор этиб келган бўлса ҳам ҳеч қачон уни қораламаган дейдилар.
У бу ишни ўзига қарши ғалаёнлар бошланиб кетмаслиги сабабидан қилмаган, холос. 
542 йилда Мария шаҳри қулади. Унга Ўртаер денгизидан ҳужум қилинди. Жангда
минглаб мусулмонлар ҳалок бўлди, ўн тўрт минг муслима аёллар асирликка олинди. 543
йилда Тартуша ва Лабда шаҳарлари ҳам қўлдан бой берилди. Насронийларнинг
Португалия давлати анча кенгайиб кетди. Насронийлар шунингдек, Тунисни забт
этдилар. 
Шундан сўнг Абдулмўмин ибн Али биринчи навбатда кўплаб мадрасаларни қурди,
одамлар у ерда исломни ўрганиши мумкин эди. Чунки мамлакатда шу чоққача фақат
27 / 37

---