Abu Ali ibn Sino nomidagi Buxoro tibbiyot instituti Ichki kasalliklar propedevtikasi kafеdrasi

Yurakning elektr o‘qi holatini aniqlash. 
Yurakning elektr o‘qi (Yu EO‘) holatini aniqlash 
muhim tashxisiy ahamiyatga ega. Odatda yurakning elektr o‘qining yo‘nalishi uning yo‘nalishi 
uning anatomic yo‘nalishiga mos keladi. Yu EO‘ ni Eyntxoven uchburchagi bo‘yicha aniqlash 
mumkin, uning tomonlari oyoq qo‘llardagi ulanishni ifodalaydi. 
 
Elektr harakat kuchining kattaligi va yo‘nalishi AV o‘qi bilan belgilanadi. Ana shu o‘qlarning 
oxiridan uchburchak tomonlariga tik chiziq (perpendikulyar) o‘tkazilsa, har bir ulanishlardagi 
yozib olinadigan potensiallar ayirmasining kattaligi to‘g‘risida tushuncha hosil qilish mumkin. 
Yu EO‘ ning normal vaziyatiga eng yuqori potensiallar ayirmasi II standart ulanishda yozib 
olinadi, chunki bu ulanish Yu EO‘ bilan yonma – yon (parallel) ketadi. Bu ulanishda eng katta 
kuchlanish voltaji qorinchalar kompleksida, ayniqsa R – tishida bo‘ladi. Kichik potensiallar 
ayirmasi I ulanishda, juda kichigi III standart ulanishda bo‘ladi. 
Eyntxoven jadvaliga asosan II ulanishdagi R – tishining kattaligi I va III ulanishlardagi R – 
tishlarining algebraik yig‘indisiga teng, ya‘ni R
II 
= R
I 
+ R
III 
. R – tishiningo‘rtacha kattaligidagi 
o‘zaro nisbati EO‘ normal vaziyatda shunday ifoda qilinadi. R
II 
> R
I
> R
III
. Yurakning gorizontal 
vaziyatida (gipersteniklarda) ko‘krak – qorin to‘sig‘i yuqori turganda Yu EO‘ I ulanish bilan 
yonma – yon yotadi, shuning uchun eng katta R tishi I ulanishda yozib olinadi, uni shunday 
izohlash mumkin: R
II 
> R
I
> R
III
. Yurakning tik (vertikal) vaziyatida (asteniklarda) ko‘krak – 
qorin to‘sig‘i past turganda eng katta potensiallar ayirmasi III ulanishda bo‘ladi, chunki u 
yurakning elektr o‘qiga yondosh (parallel) yotadi. Eng katta ―R‖ tishi III ulanishda bo‘ladi, bu 
shunday ifodalanadi R
3
R
2
R
1
. Yu EO‘ ligini gradusda ham ifodalash mumkin II va I 
ulanishdagi o‘qdan hosil bo‘lgan burchak 0
0
ga teng. 
Agar odam tanasini sharsimon (sferik) o‘tkazgich deb tasavvur qilsak va sharni 360
0
ga 
bo‘lsak, yuqori qismida 0
0
– 180
0
manfiy zaryad va pastki qismida 0
0
+ 180
0
musbat zaryad 
bo‘ladi, shuning uchun Yu EO‘ sog‘lom yurakda 0 – 90
0
gacha hisoblashadi.