Абу али ибн сино номидаги бухоро давлат тиббиёт институти №2 акушерлик ва гинекология кафедраси

3
 
Фанлараро ва фан ичидаги боғлиқлик 
Ҳомиладорлик бошланиши билан юзага келадиган беглгилар аѐл организмида 
содир бѝлаѐтган қайта қурилиш ва янги физиологик ҳолатга нисбатан адаптацион 
жараѐнлардир. Ушбу ҳолатни аѐл учун иложи борича енгилроқ ва асоратсиз ѝтишини 
таъминлаш анатомия, патанатомия, физиология, патофизиология, терапиява 
иммунология каби фанлардан билимларни билишни тақозо қилади. 
4. Машгулотнинг мазмуни 
4. 1. Назарий кисм 
Эрта токсикозлар. 
Кѝп сонли симптомлар билан характерланувчи, тухум ҳужайра 
ѐки унинг алоҳида элементлари ривожланиши билан юзага келадиган аѐллар 
касаллиги ҳомиладорликнинг биринчи ярми токсикозлари деб аталади. Бу 
белгилардан доимий ва яққол намоѐн бѝлганлари: марказий нерв системасининг 
бузилишлари, томир тизимидаги бузилишлар ва моддалар алмашинувининг 
бузилишлари. Тухум ҳужайра ѐки унинг элементлари олиб ташланганда касаллик 
одатда йѝқолади. 
Ҳомиладорлик эрта токсикозларига қуйидаги асоратлар киради: 

---

137 
- ҳомиладорлар қусиши; 
- сѝлак оқиши; 
- токсикознинг кам учрайдиган шакллари: ҳомиладорлар хореяси, остеомаляция, 
ҳомиладорлар бронхиал астмаси, дерматозлар, жигарнинг ѝткир ѐғли дистрофияси ва 
бошқалар; 
Ҳомиладорлар қусиши
– ҳомиладорлар эрта токсикозларининг энг кѝп 
учрайдиган шакли. Ҳомиладорлар қусишининг клиникаси, касалликнинг ѝз номидан 
ҳам кѝриниб турганидек – асосий белгиси қусиш билан намоѐн бѝлади. Бу белгининг 
қандай намоѐн бѝлишига қараб, унинг кечиши енгил, ѝрта ва оғир даражага бѝлинади. 
ҳомиладорлар қусишининг оғир шаклини шунингдек, ҳомиладорларнинг тинимсиз 
қусиши деб ҳам аталади. 
Ташҳислаш.
Енгил даражали ҳомиладорлар қусиши кун давомида бир неча 
бор (3-5 мартагача), одатда овқатланишдан сѝнг ѐки эрталаблари такрорланади. 
Умумий аҳволда айтарлича намоѐн бѝлмайди, иштаҳа пасаяди, ҳомиладорнинг 
кайфияти ѝзгаради. Гипотонияга мойиллик кузатилади, пульс бир оз тезлашган– 
дақиқасига 90 тагача, ҳомиладорнинг тана вазни камаймайди, тана ҳарорати ва диурез 
рисоладагидек. Қон ва сийдик таҳлиллари патологик ѝзгаришларсиз.Ўрта оғирлик 
даражали ҳомиладорлар қусиши овқатланишдан қатъий назар суткасига 10-12 
мартагача ошиши билан ҳарактерланади. Бемор истеъмол қилинган овқатни ушлаб 
қололмайди. беморнинг умумий аҳволи сезиларли ѐмонлашади. Сѝлак ажралиши 
пайдо бѝлади, организмнмнг сувсизланиши бошланади, тана вазни ойига 2-3 кг гача 
камаяди. Касаллик ривожланганда углевод, ѐғ, сув-туз ва электролитлар 
алмашинувида ѝзгаришлар кузатилади. Беморлар ҳолсизликка, адинамия ва апатияга 
шикоят қилади. 5-7% беморларда сариқлик, 20-30% - гипербилирубинемия (40 мк 
моль/мл гача) ва 20-50% - ацетонурия кузатилади.