Абу али ибн сино номидаги бухоро давлат тиббиёт институти №2 акушерлик ва гинекология кафедраси

Ҳомиладорлар тинимсиз қусишида 
суткасига 20-25 мартагача такрорланади 
ва организмнмнг оғир интоксикация белгилари билан кечади. Беморнинг умумий 
аҳволи оғир. Тана ҳарорати Цельсий бѝйича 38 даража ва ундан юқорига кѝтарилади, 
тахикардия ривожланади – дақиқасига 120 та ва ундан ортиқ, юрак тонлари бѝғиқ, 
АҚБ 30 мм.см.уст. гача камаяди. 
Беморлар тана вазнини анчагина йѝқотади (ҳафтасига 2-5 кг гача) апатия ва 
адинамия ривожланади. 
Аѐллар текширувдан ѝтказилганда тери қопламининг қуруқлиги, тургорнинг 
пасайиши яққол намоѐн бѝлади. Тери ва склераларнинг сариқлиги, оғиздан ацетон 
ҳиди, глоссит, гингивит пайдо бѝлади. Диурез суткасига 300-400 мл гача камаяди, 
қонда қолдиқ азот, мочевина ва билирубин (40-80 мк моль/л гача) миқдорининг 
патологик ошиши кузатилади, альбумин, холестерин, калий ва хлоридлар 
миқдорининг пасайиши содир бѝлади. Протеинурия, цилиндрурия пайдо бѝлади. 
Ацетонга реакция кескин мусбат. 
Сўлак ажралиши
кѝпинча қусиш билан биргаликда кечади. Сѝлак ажралиши 
ҳомиладор оғиз бѝшлиғида сѝлак миқдорининг ошиши ва кѝп миқдорда суюқлик 
йѝқолиши (суткасига 1литргача) билан бошланади. Аѐл сѝлакни ютади ва натижада 
ошқозонни сѝлак билан тѝлишига олиб келади. Бу ѝз навбатида қусишни чақиради ва 
бемор аҳволини оғирлаштиради. Баъзи ҳолларда птиализм мустақил касаллик 
сифатида намоѐн бѝлиши мумкин ва ѝртача миқдорда сѝлак ажралганда нисбатан 
осон кечади. Птиализмнинг оғир шаклида сѝлакнинг суткалик ажралиши бир неча 

---

138 
литрга етиши мумкин. Бу оқсил, углевод, витаминлар, тузлар йѝқотилишига ва 
организмнинг сувсизланишига олиб келади. Беморнинг умумий аҳволи оғирлашади. 
Ташҳислаш.
Бу патологик ҳолатларни ташҳислаш қийинчилик туғдирмайди. 
Тѝлиқ йиғилган анамнез ва беморни кузатиш орқали аниқ ташҳис қѝйиш ҳамда 
патологик жараѐннинг оғирлик даражасини баҳолашга имкон беради. Бу патологик 
ҳолатларни ташҳислашда қон ва сийдик таҳлилларининг кѝрсаткичлари муҳим 
ҳисобланади. Қон таҳлилида юқори гематокрит, қолдиқ азот, билирубин миқдорининг 
ошганлиги, хлоридлар миқдорининг камайганлиги ва ацидознинг пайдо бѝлганлиги 
кузатилади. Сийдик текширилганда ацетон топилади, нормал таҳлилда бу бѝлмаслиги 
лозим. Токсикознинг оғир шакли кузатилган беморларда ацетон миқдори 100-150мг%
ва ундан ҳам ошади. Таҳлилларда ацетондан ташқари оқсил ва цилиндрлар пайдо 
бѝлади. 
Ацетонурия ва протеинуриянинг ошиши, тери ва склераларнинг сариқ тусга 
кириши прогностик жиҳатдан нохуш белги ҳисобланади ва ѝтказилган давонинг 
самарасизлигидан далолат беради.