Abituriyentlar uchun o’zbekiston tarixidan dastur

Amir Temur va Temuriylar davrida davlatchiligining yuksalishi 

XIV  asr  ikkinchi  yarmida  Movarounnahrdagi  ijtimoiy-siyosiy  vaziyat. 

Mamlakat mustaqilligi uchun kurash. Sarbadorlar. Amir Temurning markazlashgan 

davlat  tuzishi.  Amir  Temur  davlatida  boshqaruv  tizimi.  Davlatning  ijtimoiy-

iqtisodiy asoslari. Mamlakatning iqtisodiy yuksalishi. Yerga egalik, savdo-sotiq va 

pul 

munosabatlari. 

Soliq 

siyosati. 

Dehqonchilik, 

hunarmandchilik 

va 

me’morchilik. Aholining etnik tuzilishi va maishiy hayoti. 

Amir Temur davlatining tashqi siyosati. Harbiy yurishlar. Anqara jangi.  Xorijiy 

davlatlar bilan diplomatik munosabatlar va savdo aloqalari.  

“Amir Temur tuzuklari” – saltanatni to’g’ri, adolatli boshqarish bobida muhim 

qonun-qoidalar  majmuasi  sifatida.  “Tuzuklar”  mamlakatni  odil  idora  qilish 

vazirlar,  hokimlar,  amirlar  va  boshqa  mas’ul  ma’murlar  ma’naviy  qiyofasi  va 

ishbilarmonligiga bevosita bog’liqligi haqida. “Tuzuklar”da adolatparvarlik, raiyat 

va muruvvat g’oyalari. Davlat mavqeini saqlash, uning daxlsizligi, yurt tinchligini 

ta’minlash,  qo’shinning  alohida  o’rni  to’g’risida  Amir  Temur  qarashlari.“Kuch-

adolatdadir”  iborasining  talqini.  Amir  Temur  faoliyatida  diyonat,  adolat  va 

siyosatning  mushtarakligi.  “Temur  tuzuklari”ning  ahamiyati.  “Tuzuklar”ning 

ko’plab  xorijiy  tillarda  nashr  etilishi.  Temur  davlatchiligiga  xorijiy  mamlakatlar 

tadqiqotchilarining bergan bahosi. 

---

Amir  Temur  o’rta  asrlarning  eng  mashhur  davlat  arbobi  va  sarkardasi  sifatida. 

Uning harbiy ilmlar va jang san’atini takomillashtirishi. Amir Temur – fan, san’at, 

adabiyot,  me’morchilik  homiysi.  Mamlakat  obodonchiligi  yo’lida.  Oqsaroy. 

Ko’ksaroy.  Ko’ktosh.  Amir  Temur  bog’lari.  Temuriylar  davlatining  poytaxti 

Samarqand, jahonning eng go’zal shaharlaridan biriga aylanishi. 

Amir Temurning Evropa xalqlari oldidagi xizmatlari. 

XV  asrda  Movarounnahrdagi  ijtimoiy-siyosiy  vaziyat.  Temuriylar  o’rtasidagi 

ichki  kurashlarning  mamlakatni  inqirozga  olib  borishi.  Temuriylar  davridagi 

davlatchiligi.  Temuriylar  sulolasining  yirik  namoyandalari  –  Shohruh,  Ulug’bek, 

Xusayn Bayqaro, Bobur kabi mashhur shahzodalar. 

Dehqonchilik,  yer  egaligi  munosabatlari.  Iqtisodiy  hayot.  Soliq  turlari. 

Hunarmandchilik  va  savdo  aloqalari.Pul  muomalasi.  Tamg’a,  fulus.  Ilm-fan 

ravnaqi.  Samarqand  akademiyasi.  Naqshi  jahon.  Aflotuni  zamon.  Ulug’ber 

rasadxonasi.  Sanad.  Sekstant.  Madaniy  hayot.  Kitobat  san’ati.  Tasviriy  san’at. 

Xatttotlik.  Musavvirlikning    Hirot  maktabi.  Musiqa.    Mumtoz  adabiyot 

namoyondalari.