Abituriyent 25 ball maksimum (biologiya)

MASALALAR YECHIMI (9-SON)

1. Meyoz jarayoni buzilishi tufayli makkajo'xori hujayrasidagi ikkinchi va beshinchi xromosomalar jufti tarqalmay bir qutbga o'tdi. Hosil bo'lgan shu spermiylar ishtirokida urug'langan murtakda xromosomalar nechta bo'ladi?

A) 18 yoki 22 B) 29 yoki 31 C) 19 yoki 21 D) 28 yoki 32

Yechilishi: Meyoz jarayonida bo'linayotgan dastlabki hujayra bu - birlamchi jinsiy hujayra hisoblanadi. Makkajo'xorining birlamchi jinsiy hujayrasida xromosomalar to'plami 20 ta bo’ladi. Shu hujayralarning meyoz bo‘linishi natijasida hosil bo’lgan jinsiy hujayralar – spermiylar yoki tuxum hujayra deyilib, ularda xromosomalarning gaploid to'plami bo’ladi, ya’ni 10 ta. Meyoz bo’linishda xromosomalarni o’zaro konyugatsiyalanishi natijasida gomologik xromosomalar jufti hosil bo'ladi, ya’ni 20 ta xromosomalar 10 juft bo’lib joylashadi. Bu gomologik xromosomalar meyozning anafaza I da ikkala qutbga teng miqdorda taqsimlanishi natijasida hosil bo'lgan ikkita spermiyda 10 tadan xromosoma bo'ladi. Agar meyoz bo'linish buzilib ikkinchi va beshinchi xromosomalar jufti tarqalmasa, qolgan xromosomalar jufti teng miqdorda ajraladi. Demak, qolgan sakkiz juft xromosomalar ikki qutbga teng miqdorda o’tsa, hosil bo'lgan ikkita hujayraga sakkiztadan xromosomalar o'tadi. Ikkinchi va beshinchi juft xromosomalar ajralmay qolishi natijasida to’rtta xromosoma bitta qutbga tarqalib bitta hujayrada 12 ta, ikkinchi hujayrada 8 ta bo'lib qoladi. Ular sog'lom gaploid to'plamli (10 ta) tuxum hujayra bilan qo'shiladi 10+8=18; 10+12=22. Hosil bo'lgan murtakda 18 ta yoki 22 ta xromosoma bo'lar ekan.

2. Agar bir kunda to'qima va organlar hayotiy jarayonlarining normal o’tishi va ish bajarishi uchun 2660 kkal energiya sarflangan bo'lsa, oziq moddalarning parchalanishi natijasida hosil bo'lgan energiya (kkal) miqdorini toping.

A) 3990 B) 3000 C) 4000 D) 3500