Abduvohidov S. N., Ganiyev Z. A. Geografiya ta’limi metodikasi

 
 
Noananaviy darslar, ularning an’anaviy darslardan farqli jihatlari 
ularni tashkil etish tartibi 
 
Yuqorida  zamonaviy  darsni  tashkil  etish bilan  bog‘liq talablar  mazmunidan 
shunday xulosa qilish mumkinki, maktab amalyotida mustahkam o‘rnashib qolgan 
an’anaviy darslarda ushbu talablarni bajarish imkonyati yo‘q. 
Demak,  o‘quvchilarga  bilim  berishni  maqsad  qilib  qo‘ygan  an’anaviy 
darslarni  mazmunan  hamda  shaklan  o‘zgartirish  zarurati  paydo  bo‘ladi. 
Noan’anaviy  darslarning  asosiy  maqsadi  –  o‘quvchilarning  mustaqil  bilim  olish 
mexanizmiga  asoslanganligidadir.  Noan’anaviy  darslarni  an’anaviy  darslardan 
farqli jihatlari quyidagilar deb hisoblaymiz. 

 
noan’anaviy darsda tanlangan dars mavzusi bo‘yicha o‘quvchi o‘z nuqtai 
nazarini  bayon  etadi,  garchi  xato  bo‘lsa  xam  o‘quvchining  fikri  oxirigacha 
eshitiladi. 

---

174 
 

 
noan’anaviy  darsda  an’anaviy  darsdagidek  tashkiliy,  o‘tgan  mavzuni 
so‘rash,  yangi  mavzu  bayoni  va  darsni  mustahkamlash  singari  bosqichlari 
bo‘lmaydi. Har bir darsning o‘ziga xos loyihasi bo‘ladi. 

 
noan’anaviy  darsda  aniq  bir  ta’limiy  metod  yoki  usul  hukumronlik 
qilmaydi.  Darsning  borishi  jarayonida  ta’limiy  metodlar  va  usullar  almashinib 
boradi. 

 
noan’anaviy  darslarda  o‘quvchi  shaxsi  birinchi  o‘rinda  turadi.  Shuning 
uchun o‘quvchilar bilan yakkama-yakka ishlash bunday darslarning tashkiliy asosi 
bo‘ladi. 

 
mustaqil  ishlar  turi  xilma-xil,  topishmoq,  ashula,  badiiy  drama 
ko‘rinishlari noananaviy darslarning mazmunini tashkil etadi. 

 
noan’anaviy  darslarda  birgina  darslik  emas,  qo‘shimcha  badiiy,  ilmiy, 
atlas, matbuot va boshqa materiallardan foydalaniladi. 

 
noan’anaviy  darslik  o‘quvchilarning  dars  mavzusini  o‘zlashtirib  olish 
imkoniyatini kengaytiradi.