Abduvahobov Abdushukurning "Badiiy jamoalar bilan ishlash uslubiyoti"

Download 362,65 Kb.

Pdf ko'rish

bet	3/5
Sana	14.03.2021
Hajmi	362,65 Kb.
	#61735

1 2 3 4 5

Bog'liq
Abdushukur uslubiyot. milliy cholg'ular tarixi

Nog‘ora — hajmi har xil bo

lgan ikki tuvaksimon litavra (qo

sh nog

oraj. ’

Tuvakning ochiq tomoniga teri qoplanadi. Tuvak gildan yasalib, pishiriladi, 1

teri hayvon (odatda, echki) terisidan tayyorlanadi. Teri bir-birini kesib o'tadigan

tasmalar bilan tortiladi. Tuvak tubida dumaloq teshik qilinadi.

I

Teriga yo

nilgan

ikki tayoqcha bilan uriladi. Tuvaklar hajmi har xil bo'lgarf

nduin ular chiqaradigan tovush ham har xil: biri — past, boshqasi — balandroq

bo‘ladi, biroq ular aniq sozlanmaydi. Chalishdan oldin nog‘ora imsi quyosh yoki

olov taftida qizdiriladi.

Xalq musiqa amaliyotida hajmi uncha katta bo‘lmagan nog‘oralar r.lilatiladi.

Ikkala tuvakning balandligi taxminan 200—250 mm. Nog'ora knchli tovushga

ega bo‘lgan surnay va karnay singari cholg‘u asboblari bilan jo‘rlikda, ayniqsa,

yaxshi jaranglaydi. Torli cholg

u ansamblida unda, limldi doiradagi kabi, usul

beriladi. Surnay, karnay, nog

oradan tuzilgan iiiisambl ochiq joyda

tkaziladigan turli ommaviy bayramlar hamda ilorbozlar, qo

irchoqbozlar va

h. k. ko

rsatadigan tomoshalarda albatta i .htirok etadi. Nog

orada professional

sozandalar kuy ijro etishadi.

0‘tmishda nog

oradan harbiy musiqa cholg

usi va saroy qo

riqchilarining i;n

solish vositasi sifatida foydalanilgan, uning yordamida farmoni oliy hamda

iimirlar va xonlaming tantanali yurishlari to

g

£

risida xabar berilgan. Yurishlar

iieliun katta nog

oralar tayyorlangan va ular ko

s nog

ora deb atalgan. Bunday

nog'oralarni ba’zan ikkita nog

orachi chalgan va uning tovushi uzoq- n/oqlarga

yetib borgan. Ozarbayjonlarning g

sha nog

ora, armanlarning nagara,

gruzinlaming diplipito va dog

istonliklaming tiplipitomlari nog

oraga

u'xshashdir.

0‘zbek xalq cholg

u orkestrlarida xalqona namunadagi nog

ora ishlati- liuli.

ZI TOVUSH CHIQARUVCHI CHOLG‘U ASBOBLARI

Urma sozlar

Download 362,65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5