|
Rasmda berilgan Nutq apparatining tuzilishiga mos raqamlarni yozing aniqlang.
|
Nutq apparatining tuzilishi
|
Raqamlar
|
til orqasi;
|
|
xalqum;
|
|
o’ng o’pka;
|
|
til ildizi;
|
|
diafragma;
|
|
tishlar;
|
|
qizilo’ngach;
|
|
yumshoq tanglay
|
|
til uchi;
|
|
orqa miya;.
|
|
bosh miya
|
|
umurtqa;
|
|
og’iz bo’shlig’i
|
|
traxeya;
|
|
hiqildoq;
|
|
lablar;
|
|
kichik tilcha;
|
|
burun bo’shlig’i;
|
|
o’ng bronx;
|
|
qattiq tanglay;
|
|
Rasmli va ko’p javobli nostandart test javobi:
|
Nutq apparatining tuzilishi.
|
Raqamlar
|
til orqasi;
|
8
|
xalqum;
|
11
|
o’ng o’pka;
|
15
|
til ildizi;
|
9
|
diafragma;
|
16
|
tishlar;
|
6
|
qizilo’ngach;
|
17
|
yumshoq tanglay
|
20
|
til uchi;
|
7
|
orqa miya;.
|
19
|
bosh miya
|
1
|
umurtqa;
|
18
|
og’iz bo’shlig’i
|
4
|
traxeya;
|
13
|
hiqildoq;
|
12
|
lablar;
|
5
|
kichik tilcha;
|
10
|
burun bo’shlig’i;
|
2
|
o’ng bronx;
|
14
|
qattiq tanglay;
|
3
|
Tovushlar talaffuzi buzilgan bolalar bilan korrektsiyalovchi ish bosqichlari qatorini aniqlang: 1; 2; 3; 4
Bosqichlar
|
raqamlar
|
Bu davrda tovushlar nutkka qo’yila boshlaydi. Qo’shimcha ravishda yuzni mimik xarakatlariga doir, umumiy motorikaning rivojlanishiga xam e’tibor qaratiladi. Bolalar musiqa sadosi ostida, ko’zgu oldida o’tirgan xolda sezgi belgilarini ( xursand-xafa, achchiq, SHo’r ) Bolaga barcha mashklarni ( lab, til, jag mashklarini) ongli ravishda musiqa sadosi ostida bajartirishga urgatish, barcha mashklarni ritmik tarzda olib borish, aniq xarakatlar va sanoq tarzida o’tkazish zarurdir.
|
|
Musika yoki musiqasiz turli – xil ‘yinlar, ko’proq roli o’yinlar, dialoglar asosida ish olib boriladi. O’yin mavzusi turli – xil b’lib maqsad tovushlarni bir – biridan farqlashga qaratilgan bo’ladi.
|
|
Bu davrda artikulyatsion apparatni rivojlantiruvchi mashqlar, xarakatlarni va intonatsiyani rivojlantiruvchi mashqlardan foydalaniladi. Mavzu bolaning talaffuzida qaysi xarf buzilganligiga qarab logoped tomonidan tanlanadi.
|
|
Bu davrda nutq eshituv organiga doir, fonemalarni tug’ri kabul qilishga qaratilgan, artikulyatsion motorikani rivojlantiruvchi va nafas mashklari o’rgatiladi.
|
|
Javobi:
Bajariladigan amallar
|
raqamlar
|
2 – bosqich tovush pastonovkasi davri.
|
2
|
4 – bosqich tovushlar differensatsiyasi davri
|
4
|
3 – bosqich tovushlar avtomatizatsiyasi davri.
|
3
|
– bosqich tayyorgarlik davri
|
1
|
8.Mavzu: Duduqlanish – muomala (kommunikatsiya) vositalarini buzilishi sifatida.
Maqsad: Mavzu bo’yicha tushuncha berish. Talabalarga sistemali nutq buzilishlari Duduqlanish xaqida tushuncha berish.
Jihozalar: Duduqlanishni ifodalab beruvchi ramlar, shemalar.
Mashg’ulotni o’tkazish rejasi.
I. Talabalar bilimini tekshirish.
Duduqlanish nutq kamchiligi haqida ma’lumot bering.
Duduqlanishning kelib chiqish sabablari haqida ma’lumot bering?.
Duduqlanish turlarini ayting.
«Tonik va klonik » so’zining lug’aviy ma’nosini ayting?
Tonik va kalonik tortishishlar kechishini ayting.
II. Amaliy topshiriqlar.
Yuz mimikasi va oral praksisini rivojlantirish uchun mashqlar va o’yinlardan namuna tayyorlang.
Kutilayotgan natijalar:
1 Duduqlanish kelib chiqish tarixi xaqida ma’lumotga ega bo’linadi
2.N utq buzilishlari x arakteristikasi xaqida umumiy tassavurlar xosil qilinadi.
3.Duduqlanish muammolarini olimlar tominidan talqin etilishi o’rganilish tarixi haqidagi bilimlari boyitiladi.
4.Duduqlanishning simptomatikasi, tasnifi xaqidagi bilimlari boyitiladi
2-ilova
3-ilova
Baliq strategiyasi
“Baliq” strategiyasi asosida talabalar fan orqali egallamoqchi bo‘lgan ma’lumotlarni stiker qog‘ozlarga yozib balik skeletiga yopishtirishlari so‘raladi .
4-ilova
Bilaman
|
Bilishni xoxlayman
|
Bilib oldim
|
5-ilova
Mavzu yuzasidan savollar.
1. Duduqlanish fanga ilk bor kim kiritgan?
2. Duduqlanishning belgilari va sabablari?
3. Duduqlanishni tavsifi?
6. Duduqlashishni o‘xshash xolatlarni farqlang?
7. Duduqlanish turlari?
6-ilova
“Qarama-qarshi munosabat” jadvalini to‘ldirish
nutq buzilishi
|
Duduqlanish (klonik formasi)
|
Duduqlanishning(tonik)
|
1.
|
1.
|
2.
|
2.
|
3.
|
3.
|
4.
|
4.
|
7-ilova
O‘tilgan mavzu yuzasidan topshiriklar
1). VEYEN diagrammasi bo’yicha duduqlanish buzilishlarini yoriting
2). Olimlarning duduqlanishi bo’yicha bergan tasniflarini jadvallar asosida yoriting
9. Mavzu: Duduqlanish. Duduqlanuvchi bola nutqini to’g’irlash va shaxsini tarbiyalashga oid logopedik ishning asosiy yo’nalishlari..
Maqsad: Mavzu bo’yicha tushuncha berish. Talabalarda Duduqlanish natijasida muloqatning rivojlanmasligi aloqa bog’lash vositalarini buzilishiga sabab xaqidagi bilimlarni shakllantirish
Jihozalar: Shema va tablitsalar, rasmlar.
Mashg’ulotni o’tkazish rejasi.Kutilayotgan natijalar
1. Talabalar duduqlanuvchi bolalarni dastlabki logopedik kurikdan utkazishda kompleksyondashish xaqida bilimlarga ega bo‘ladilar.
2. Duduqlanuvchi bolalarni logopedik kurikdan utkazish metodlari
bo‘yicha ma’lumotlarga ega o‘ladilar.
3. Duduqlanuvchi bolalarni logopedik kurik natijalarini xulosa kilish bo‘yicha ma’lumotlarga ega bo‘ladilar
Dars qoidalari.
1.Darsda faol ishtirok etish.
2.O‘zgalar fikrini xurmat qilish.
3.Gurux ishlarida faol ishtirok etish.
4.Berilgan topshiriqlarga javobgarlik bilan yondoshish.
5.Gurux a’zolariga yordam berish.
2-ilova
«Aqliy hujum».
«Aqliy hujum» metodining asosiy qoidalari:
Olg‘a surilgan fikr va g‘oyalar tanqid ostiga olinmaydi va baholanmaydi;
Taklif qilinayotgan fikr va g‘oyalar qanchalik fantastik va antiqa bo‘lsa ham, uni baholashdan o‘zingizni tiying!
Tanqid qilmang – hamma bildirilgan fikrlar bir xilda bebahodir.
Fikr bildirilayotganda qarshi bo‘lmang!
Maqsad – fikr va g‘oyalar sonini ko‘paytirish.
Qanchalik ko‘p fikr va g‘oyalar bildirilsa, shunchalik yaxshi. Yangi va bebaho fikr va g‘oyaning vujudga kelish ehtimoli paydo bo‘ladi.
Agar fikrlar qaytarilsa asabiylashmang va hayron bo‘lmang.
Bu muammo faqatgina ma’lum usullar yordamidagina hal bo‘lishi mumkin, deb o‘ylamang.
Fikrlar «hujumi»ni o‘tkazish vaqti aniqlanadi va unga qat’iyan rioya qilinishi shart.
Berilgan savolga qisqacha (1-2 so‘zdan iborat) javob beriladi.
3-ilova
“Munozara to‘ri”
Bu texnologiyada talabalar ikki guruxga bo‘linadilar xar bir gurux Duduqlanish turlari xaqida o‘z fikr muloxazalari yuzasidan munozara o‘tkazadilar.Munozara o‘qituvchi fikri bilan umumlashtirilib,yakunlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
