Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika


к ,  xalqim, jafokash, jabrdiyda xalq



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet26/50
Sana31.12.2021
Hajmi2,19 Mb.
#259850
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   50
Bog'liq
ijodkor konsepsiyasi va poetik obraz

к ,  xalqim, jafokash, jabrdiyda xalq, 

kechmishing ertakka yo‘yib yuborma.

Kzr barmog‘ini tutganliging haq,

■ k ch  qachon bu qo‘lni qo‘yib yuborma!.



I^Aytgil, do‘stim, nima qildik Vatan uchun?!», B-152)

^ k o ir  qaysi  yo‘nalishda  yozmasin,  xoh  u  modem  bo‘lsin,  xoh  an’anaviylik  yoki 

[•o-sarbast she’rlar bo‘ladimi, faqat va faqat to‘g‘ri yoza bilsa, shuning o‘zi kifoya, 

Ifcgan edi bir suhbatda 0 ‘zbekiston Xalq shoiri Iqbol Mirzo. 

“...  to‘g‘ri  yozish..” 

Bfeganda  haqiqat  va  haqqoniylikni  nazarda  tutgan  shoir,  chamamda.  Zero, 

Bybarakallachilik va  “tuyg‘ular  qofiyabozligi”  she’ming,  so‘zning  faqat  qadrini 

leshiradi.  Ijodkoming  san’atkorligi  to‘laqonli  obrazlarida,  “...umuminsoniy  dardni 

H^axsiy  darddek,  shaxsiy  dardni  umuminsoniy  darddek 

kuylay  olishi”  (A. 

Ccipov)da.

Shoir o‘z uslubini poetik obrazlarda akslantirar ekan, u qalb kechinmalari-yu 

l:s h iy   olamini,  qo‘liga  qalam  tutqazgan  his  tuyg‘ularini  syujet  va  voqea  tarzida; 

■peyzaj  yoki  tasvir  tarzida;  kayfiyat  va ruhiy  holatning  shaklini  rassomona  quyuq 

I  rsnglarda  (bo‘rtma  obrazlarda)  chizish  tarzida  ifodalashi  mumkin.  Albatta, 

H b e ’riyatning  ifoda  shakllari,  vositalari,  printsiplari,  ruhiyati  o‘zgaruvchan 

I  -odisalardir.  Ammo  asrlar osha  saqlanib  kelgan  ifoda tarzlari  mavjud.  Zero,  “har 

I  qanday  yangilik unutilgan eskilikdir”.  Sirojiddin Sayyidning syujet motivizatsiyasi 

I  isosiga qurilgan  quyidagi  she’rida xalqona lirik uslub go‘zal  falsafiy xulosa bilan 

■boyitilganining guvohi bo‘lamiz:

I  Sherobodning qirlarida buzoqqinang qochdi, qiz.

I  Buzoqqinang sendan xiyla uzoqqina qochdi, qiz.

I   Buzoqqinang qochmay o‘lsin yeru ko‘kni bir qildi,

I  O'sha kundan mening chaqmoq xayollarim qirqildi.

I   Sherobodning qirlarida yellar neni izlaydi,

26



B jb u z o q n i izlaydirsan, onang seni izlaydi. 

b e  bildim dunyolari qochqin dunyo ekandir,

B ro b o d n in g  yellariday shoshqin dunyo ekandir.

■ fngra mendan chilvir-chilvir kokillaring qochdilar,

B q m oqlaring, soylaringu sohillaring qochdilar 

fad i bildim,  dunyolari yolg‘on dunyo ekandir,

B srobodning qirlarida qolg‘on dunyo ekandir.

■fcuydim» she’riy to ‘plami, B-48)

Lirik  qahramon  ko‘ngliga  cho‘g‘  solgan  oniy kayfiyat uning  dunyo  haqidagi  shu 

B fiy a tg a c h a  bo‘lgan to ‘xtamlarini o ‘zgartiradi.  Uning oddiy so‘zlashuv uslubida 

■Endi  bildim..»  degan  e ’tirofi  o'quvchi  bilan  lirik  qahramon  o‘rtasida  qalban 

j^pnlikni  paydo  qiladi.  Fikrga  asoslangan  u  yoki  bu  mushohadani  e ’tirof etish, 

зкг  aytish  uslubida  yozilgan  she’m i  esa  Iqbol  Mirzoning  quyidagi  misralarida 

le a ta m iz :

fadan ketib, el  bo‘lganni kim biladi?

B n  axtargan go‘shtxo‘rlarga yem bo‘ladi 



В 

qonasa ona tuproq  em bo‘ladi, 

mrtgil, do‘stim, nima qyildik Vatan uchun?

B chongacha qoming o ‘ylab o ‘tadirsan?

B chongacha ko ‘kdan chalpak kutadirsan?

Wbar Vatan bitta, sen ham bittadirsan,

fekytgil, do‘stim, nim a qildik Vatan uchun?! 

(«Aytgil, do‘stim ,...», B-3)

Ijtimoiy  ongda  yuzaga  kelgan  o‘zgarishlar  ifodasi  sifatida  ko‘ngil 

■myosining teran qatlamlariga kirib borish, o‘zgarayotgan m a’naviy olamni  idrok 

itishning  yangicha  shakl-tamoyillarini  kashf  etish  uslubiy-shakliy  izlanishlar 

qo‘lamini  belgilab  bera  boshladi.  Yuzaga  kelgan  ijodiy  erkinlik  sharoitida ko‘p 

■jatlamli  she’riyat  takomili  ko‘zga  tashlanadi.Tabiat  farzandi  bo‘lgan  insonning 

ko'ngil  iztiroblari  shu ona tabiat bilan uyg‘unlashib  mushtaraklashishi kabi  ezgin 

bir kayfiyatni shoir Faxriyor shunday tasvirlaydi:




Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish