Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti

Asosiy adabiyotlar
1. Александров А.Ю. “Международний туризм” Учебник. М. Аспект пресс 2002.
2. O.Sh. Ismailov Turizm biznesi va menejmenti O’quv qo’llanma Toshkent, 2011.
3. Aliyeva M. va boshqalar. “Xalqaro turizm” Toshkent”. 2011.
4. М.Р.Усмонов “Туризм географияси” Ўқув қўлланма. Самарқанд - СамДУ - 2019 йил.
5. Yakubov O’, Vahobov X, Rekreatsion geografiya asoslari. O’quv qo’llanma. T., 2012 yil.

9-MAVZU: (2 soat) TURISTIK OQIM STATISTIKASI. TURISTIK DAROMAD VA XARAJATLAR STATISTIKASI.
Reja:

1. 
   Xalqaro turistik oqim
   
2. 
   Uning shakllanishiga ta’sir ko’rsatuvchi asosiy omillar
   
3. 
   Turistik daromad va xarajatlar statistikasi
   
4. 
   Turizmni rivojlantirish omillari.
   

Tayanch tushuncha va iboralar: turistik oqim, asosiy omillari, turistik daromad va xarajatlar statistikasi, turizmni rivojlantirish.
Turistik oqim – bu doimiy ravishda mamlakatga tashrif buyuruvchi turistlar hisoblanadi. Turistik oqimlar hajmi qo’yidagi ko’rsatkichlar bilan tavsiflanadi:

• 
  turistlarning umumiy soni;
  
• 
  tur kunlarining soni;
  
• 
  mamlakatga tashrif buyuruvchi turistlarning o’rtacha davomiyligi.
  

Tur kunlarning sonini hisoblash uchun tashrif buyuruvchilar sonini mamlakat (xudud)ga keluvchi bitta turist tashrifining o’rtacha davomiyligi (kunlar)ga ko’paytirish zarur. Tur kunlar to’g’risida ma’lumot turizm moddiy-texnika bazasi va ijtimoiy infratuzlmasini rejalashtirish uchun juda muhim hisoblanadi.
Shunday qilib tur kunlar (D) turizm soxasida ishlovchi mutaxassislar uchun muhim ma’lumot hisoblanadi va qo’yidagi formula orqali topiladi

bu yerda CH – turistlar soni;
t_o’r – mintaqada bitta turist tomonidan o’tkazilgan o’rtacha kunlar soni
Agar mazkur ma’lumotlar ma’lum bo’lsa har bir turistni bir sutkada amalga oshirmoqchi bulgan xarajatlarini baholash qiyin emas, lekin xarajatlar to’g’risidagi ma’lumotlar nisbatan taxminiy bo’lganligi sabali, ulardan ehtiyotkorlik bilan foydalanish talab etiladi. Mazkur ko’rsatkich bo’yicha statistikadan olinadigan ma’lumot odatda aniq bo’lmaydi, dam olish vaqtidagi turist tomonidan sarflangan mablag’ miqdori tezda unutiladi. Mazkur hududda turistik xarajatlarning jami miqdori qo’yidigacha aniqlanadi

bu yerda, R_sr – bu sutka davomida turist tomonidan sarflanadigan o’rtacha sarf-xarajatlar.
Ammo turistik oqim – o’zgaruvchan jarayon bo’lib hisoblanadi. SHuning uchun qo’yidagi uch usul bilan hisoblab topiladigan turistik oqimi notekslik koeffitsienti qabul qilingan bo’lib, u qo’yidagicha aniqlanadi: (Kn).